कुनै बेला क्रोएशिया र नेपालबीचको फिफा वरियता अन्तर जम्मा दुई अंकको थियो । यो कुरा हो सन् १९९४ मार्चको । त्यतिबेला क्रोएशिया आधिकारिक रुपमा युगोस्लाभीयाबाट स्वतन्त्र भएको मात्र तीन वर्ष बितेको थियो ।
तर त्यसयता २८ वर्षको बीचमा क्रोएसियाले पाँच पटक विश्वकप खेलिसकेको छ । कतार विश्वकप कान्छो युरोपेली मुलुकका लागि छैटौं विश्वकप हो । वरियतामा पनि कतार विश्वकपअघि नेपाल र क्रोएसियाबीचको अन्तर एक सय ६३ को स्थानको भइसकेको छ । क्रोएसिया फिफा वरियताको १२औं स्थानमा रहँदा नेपाल भने एक सय ७५औं स्थानमा संघर्ष गरिरहेको छ । क्रोएसियाबाट लुका मोडरिचले बालन डी’अर जितिसक्दा नेपाली खेलाडी भने फुटबलमा भविष्य नदेखेर विदेशीन बाध्य छन् ।
क्रोएशिया युगोस्लाभियाबाट स्वतन्त्र भएको देश हो । युगोस्लाभियामा लामो समयदेखि विभिन्न जातीय समूहहरु बीच विभाजन र कलहको उपस्थिति थियो । यिनै कारणहरुले गर्दा युगोस्लाभिया १९९० को दशकमा गृहयुद्धमा होमियो । त्यसैको फलस्वरुप १९९१ जुन २५ मा स्लोभेनिया र क्रोएसियाले आफ्नो स्वतन्त्रता घोषणा गरे । अहिले युगोस्लाभियाबाट स्वतन्त्र हुने त्यो सुचिमा बोस्निया र हर्जगोभिना, म्यासेडोनिया, मोन्टेनेग्रो र सर्बिया पनि थपिएका छन् ।
स्वतन्त्रता अगाडि क्रोएसियाली खेलाडीले युगोस्लाभियाको राष्ट्रिय टोलीबाट खेले । युगोस्लोभियाले विभिन्न ६ रास्ट्रमा विभाजन हुनु अगाडि आठ पटक विश्वकप र चार पटक युरोपियन च्याम्पियनसिप खेलेको थियो । युगोस्लाभिायाले अन्तिम पटक १९९० को इटाली विश्वकप खेलेको थियो ।
स्वतन्त्र क्रोएसियाले फिफाको सदस्यता लिएको चाहिँ सन् १९९२ जुलाई ३ मा हो । उसको पहिलो अन्तर्राष्ट्रिय प्रतियोगिता इङ्ल्यान्डमा भएको १९९६ को युरोपियन च्याम्पियनसिप हो । आफ्नो पहिलो अन्तर्राष्ट्रिय प्रतियोगितामा क्रोएशिया अन्तिम आठ सम्म पुगेको थियो ।
विश्वकपमा चाँही फ्रान्स १९९८ क्रोएसियाको पहिलो हो । पहिलो सहभागितामा नै क्रोएसियाले विश्वकप फुटबलमा ठूलो छाप छोड्यो । टिमले तेस्रो स्थान हासिल गर्दै सारा विश्वलाई चकित पार्यो । यो शृंखला प्लेअफमा नेदरल्यान्ड्सलाई हराएर तेस्रो स्थान हासिल नगरेसम्म नै कायम रहयो । टिम विश्व फुटबलमा नयाँ थियो । तर, विश्वकपको अनुभव केही खेलाडीहरुलाई नौलो भने थिएन । युगोस्लाभियाबाट विश्वकप खेलिसकेका थिए ।
रोबर्ट प्रोसिनेकी, रोबर्ट यार्नी, र डेभोर सुकरले १९९० मा युगोस्लाभियाबाट विश्वकप खेलेका थिए । तर क्रोएशियाको प्रतिनिधित्व गरिरहँदा हरेक खेलाडीमा गर्वको भावना भने प्रष्टै देखिन्थ्यो । त्यसै गरी आफ्नो देशको खेल हेर्न फ्रान्स पुगेका क्रोएशियाली जनताहरु झणडा फहराउन पाउँदा निकै हर्षित र भावुक थिए । यहि भावुक राष्ट्रिय गौरव टिमको सफलताको प्रमुख प्रेरणादायी शक्ति बन्यो ।
त्यसपछि टोली २००२, २००६, २०१४ का विश्वकपमा समूह चरणबाटै बाहिरियो । २०१० मा दक्षिण अफ्रिकामा भएको विश्वकपका लागि टोली छनोट चरणमै असफल भयो । गत संस्करणको विश्वकपमा भने क्रोएसियाले इतिहासकै उत्कृष्ट प्रदर्शन गर्यो । रुस २०१८ मा टिम विश्व बिजेता फ्रान्स भन्दा एक कदम मात्र पछाडि रह्यो ।
रियाल मड्रिडका मिडफिल्डर लुका मोडरिचको कप्तानीमा रुस पुगेको टिममा विश्वस्तरीय खेलाडीहरुको बाहुल्य थियो । यही कारण टिमले विश्वकपमा फाइनलको टिकट काट्दै दुई दशकअघिको जस्तै पूरा जिवश्वको ध्यान आफूतिर तान्यो ।
नाइजेरिया, अर्जेन्टिना र नव प्रवेशी आइसल्यान्ड सम्मिलित समूहमा थियो । समूहका तीनवटै खेलमा सनसनीपूर्ण जितको नतिजा निकाल्दै टोलीले नकआउट चरणको यात्रा गर्यो ।
त्यसपछि डेनमार्क, आयोजक रुस र इङ्ल्यान्डलाई पाखा लगाउँदै टोली फाइनल पुग्यो जहाँ क्रोएसिया डिडियर डेशच्याम्पसको फ्रान्ससँग ४-२ को अन्तरले पराजित भयो । तर, प्लेअफमा इङ्ल्यान्डलाई हराउँदै क्रोएसियाले तेस्रो स्थान हासिल ग्यो भने मोडरिच उत्कृष्ट खेलाडी हुँदै गोल्डेन बल पुरस्कारको हकदार बने ।
२०१८ मा विश्व फुटबलको सबभन्दा महत्वपूर्ण ट्रफी उचाल्नबाट टोली एक खेलले मात्र चुक्यो । जुन यसपाली कतारमा पूरा गर्ने अभियानमा टोली हुनेछ । क्रोएसियाली फुटबलले जन्माएका महानमध्येका एक खेलाडी मोडरिचको हकमा सम्भवत कतार विश्वकप अन्तिम हुन सक्छ ।
उमेरले ३७ वर्ष पुगिसके पनि उनमा एउटा सर्वोत्कृष्ट खेलाडीमा हुनुपर्ने फूर्ती अझै बाँकी छ । पछिल्लो विश्वकपका प्रमुख सदस्यहरु मारियो मान्ड्जुकिच, ड्यानियल सुबासिस, इभान स्ट्रिनिकले विश्वकप लगत्तै सन्यासको घोषणा गरेका थिए । यी अनुभवी खेलाडी विना क्रोएसियाले युरो २०२० मा अन्तिम १६ सम्मको मात्र यात्रा गरेको थियो । कतारमा पनि मोडरिच र टिमलाई यी खेलाडीको आवश्यकता खट्किनेछ । तर, उपाधिको लक्ष्यमा भने नडगमगाएको मोडरिचले बताएका छन् ।
हेर्नलायक खेलाडी
लुका मोडरिच (रियाल मड्रिड)
पछिल्लो विश्वकपको गोल्डेन बल विजेता कप्तान लुका मोडरिच उमेरले ३७ वर्ष पुगिसकेका छन् । कतार विश्वकप आफ्नो अन्तिम अन्तराष्ट्रिय प्रतियोगिता हुने उनले यसअघि नै संकेत गरिसकेका छन् । त्यसैले मोडरिच क्रोएसियाली टिममा यसपाली आकर्षणको केन्द्र रहने पक्का छ ।
चार वर्षअघि रुसमा मोडरिचकै उच्च प्रदर्शन तथा नेतृत्वको प्रेरणामा क्रोएसियाले फाइनलसम्मको यात्रा गरेको थियो ।
विश्वकप र क्लब फुटबलको प्रदर्शनका कारण मोडरिचले क्लब सहकर्मी व्रिmस्टियानो रोनाल्डो र फ्रान्सका एन्टोएन ग्रिजम्यानलाई पछि पार्दै २०१८ मा बालन डी'अर जितेका थिए ।
पछिल्लो सिजन पनि मोडरिचका लागि विशेष नै रह्यो । उनले रियालबाट घरेलु लिग र व्यक्तिगत पाँचौं च्याम्पियन्स लिगको उपाधि जितेका थिए । मुख्यतया सेन्ट्रल मिडफिल्ड पोजिसनमा खेल्ने मोडरिच आक्रामक र रक्षात्मक मिडफिल्डमा पनि खेल्न रुचाउँछन् । यसपाली पनि मोडरिचको अनुभव र कहिल्यै हार नमान्ने मानसिकता क्रोएसियाको यात्रामा महत्वपूर्ण रहनेछ ।
विश्वकपमा क्रोएसिया
विरुद्ध मोरक्को (अल बायात रंगाशाला)
मंसिर ७ गते, दिउँसो ३ः४५ बजे
विरुद्ध क्यानाडा (खलिफा अन्तर्राष्ट्रिय रंगशाला)
मंसिर १२ गते, राति ९ः४५ बजे
विरुद्ध बेल्जियम (अहमद बिन अली रंगशाला)
मंसिर १५ गते, राति ८ः४५ बजे
(एजेन्सीहरुको सहयोगमा)
