काठमाडौं । फ्रेन्चाइज टोली धनगढी एफसीका मार्की कृतिशरत्न छुन्जु कलेजमा फुटबलका कारण निकै चर्चित थिए । त्योभन्दा बढी चर्चा उनको पढाइका बारेमा हुने गर्थ्यो ।
बिबिएका विद्यार्थी कृतिशले गत वर्ष काठमाडौं विश्वविद्यालयमातहत रहेको ‘नेसनल कलेज अफ म्यानेजमेन्ट’ (एनसिएम) बाट स्नातक तहको चारवर्षे अध्ययन पूरा गरे ।
व्यावसायिक फुटबलको व्यस्तताका कारण कृतिश पहिलो सेमेस्टरबाहेक कलेजमा कहिल्यै नियमित हुन सकेनन् । तर, पढाइप्रतिको समर्पण र कडा परिश्रमले परीक्षाफलमा चाहिँ उनी कहिल्यै निरास हुनुपरेन ।
भन्छन्, ‘फुटबलसँगै पढाइ पनि महत्त्वपूर्ण छ भनेर फुर्सदको समयमा पढ्ने गर्थें । यही कारण मलाई परीक्षामा त्यस्तो गाह्रो भएन ।’
सिनियर राष्ट्रिय टिमबाट खेल्न पाइनसके पनि घरेलु फुटबलमा नियमित रूपमा उच्चस्तरीय प्रदर्शन गरेर उनले आफूलाई नेपाली फुटबल भविष्यका रूपमा भने प्रमाणित गरिसकेका छन् ।
उमेर समूहमा नेपालको प्रतिनिधित्व गर्दै सिनियर राष्ट्रिय फुटबल टोलीको ढोका खोल्न सफल भइसकेका कृतिशले प्लस टु पढ्दै गर्दा २०७६ सालको शीर्ष डिभिजन लिग खेलेका थिए । स्नातक पढिरहँदा कृतिशले २०७८ र २०८० को जेठमा सम्पन्न लिगमा एनआरटीको जर्सी लगाए । यसबीच कृतिश सन् २०२२ को जुलाईमा भारतमा भएको साफ यु-२० च्याम्पियनसिप र लगत्तै बहराइनमा सम्पन्न एएफसी यु-२० एसिया कप छनोटमा नेपालका प्रमुख खेलाडी थिए ।
साफ च्याम्पियनसिपअघि कृतिशले पहिलो पटक सिनियर राष्ट्रिय टोलीमा आफ्नो स्थान सुरक्षित गरिसकेका थिए । मुख्य प्रशिक्षक अब्दुल्लाह अल्मुताइरीले मोरिससविरुद्धको दुई मैत्रीपूर्ण खेलका लागि दुई छुट्टाछुट्टा टोली तयार पारेका थिए । कृतिश पहिलो टोलीमा थिए । तर, ‘डेब्यु’ भने गर्न पाएनन् ।
सिनियर राष्ट्रिय टिमबाट खेल्न पाइनसके पनि घरेलु फुटबलमा नियमित रूपमा उच्चस्तरीय प्रदर्शन गरेर उनले आफूलाई नेपाली फुटबल भविष्यका रूपमा भने प्रमाणित गरिसकेका छन् । दशरथ रंगशालामा जारी एनएसएल कृतिशको करियरका सफलताको शृंखलामा अर्को कथा रच्दै अघि बढिरहेको छ । विवादास्पद एनएसएललाई कृतिशले सम्झनलायक एउटा क्षण दिएका छन् ।
मैदान बाहिरका अनेकौं घटनाका कारण एनएसएल अहिले बदनाम भइरहेको छ । प्रतियोगिता सुरु भएको सात दिन बित्न नपाउँदै एकपछि अर्को विवाद सतहमा आइरहँदा मैदानभित्र सम्झनलायक क्षण थोरैमात्र सिर्जना भएका छन् । जसमा कृतिशको नाम सबैभन्दा अगाडि आउँछ । कृतिशले बुटवल लुम्बिनीविरुद्ध गरेको दर्शनीय गोल जारी एनएसएलले दिएका थोरै मीठो क्षणमध्ये मुख्य एक हो ।
अर्जेन्टाइन स्टार लियोनल मेसीका खाँटी प्रशंसक कृतिशले प्रशिक्षण दौरान यस किसिमका गोलहरू गरिरहेका हुन्थे । आधिकारिक खेलमा यसरी गोल हुँदा चाहिँ उनी आफैं अचम्ममा परे ।
मंगलबार धनगढीले आफ्नो पहिलो खेलमा बुटवलमाथि ४-१ को सानदार जित हासिल गरेको थियो । खेलमा दुई स्तरीय गोल भयो । जसमध्ये कृतिशको विश्वस्तरीय गोल प्रतियोगिता इतिहासकै उत्कृष्टमध्ये एक रह्यो ।
कप्तान देवेन्द्र तामाङको पासमा अट्याकिङ मिडफिल्डर कृतिशले मध्यभागबाट तीन प्रतिद्वन्द्वी खेलाडीलाई छलाएर लोभलाग्दो गोल गरेका थिए । धनगढीका मुख्य प्रशिक्षक हुँवा म्यानुयल मार्टिनेजले यो गोललाई म्याराडोना र मेसी शैलीको गोल भनेर प्रशंसा गरे ।
तर, यसमा कृतिशको भिन्न तर्क छ । मुस्कुराउँदै उनी भन्छन्, ‘यो मेरो खेल जीवनकै सबैभन्दा उत्कृष्ट गोल हो । म कोचको प्रशंसाप्रति कृतज्ञ छु । तर, कोचले चाहेभन्दा धेरै तारिफ गर्नुभयो जस्तो लाग्छ ।’
अर्जेन्टाइन स्टार लियोनल मेसीका खाँटी प्रशंसक कृतिशले प्रशिक्षण दौरान यस किसिमका गोलहरू गरिरहेका हुन्थे । आधिकारिक खेलमा यसरी गोल हुँदा चाहिँ उनी आफैं अचम्ममा परे । खेलपछि उनले गोलका बारेमा इनोसेन्ट प्रतिक्रिया दिएका थिए । उनी भन्थे, ‘खोइ कसरी गोल भयो, मलाई याद नै छैन । देवेन्द्र दाइले पास दिएको मात्र याद छ, त्यसपछि म आफ्नै फ्लोमा गएँ ।’
खेलपछि उनले सामाजिक सन्जालमा आफ्ना ती गोलका क्लिप छ्यास-छ्यास्ती पाए । अनि बल्ल पो थाहा भयो, गोल कस्तो रहेछ भनेर । कृतिश सुनाउँछन्, ‘मैले आफ्नो टिममेटलाई बल पास गर्ने विकल्प नै देखिनँ । त्यसैले स्पेसमा बल लगेको हुँ । फुटबलमा यही गर्छु भन्ने हुँदैन । परिस्थितिअनुसार इम्प्रोभाइज गरेको हुँ ।’
क्लब करियरमा कृतिशले थोरै मात्र गोल गरेका छन् । डिभिजन फुटबलमा उनले दुई गोलबाहेक गरेका छैनन् । तर, जति जतिबेला उनीबाट गोल निस्कन्छ, त्यो गोल हेर्नलायक हुने गर्छ । कृतिशको गोलले यसरी चर्चा बटुलेको यो पहिलो पटक होइन ।
एउटा दुर्भाग्यजनक चोटको दशा सम्झँदै कृतिश भन्छन्, ‘सम्झँदा अहिले पनि झसंग भइरहन्छु । यसपालि इन्जुरीलाई लिएर सचेत छु । त्यसैले अभ्यासमा विस्तारै खेलिरहेको छु ।’
तीन वर्षअघि भुवनेश्वरको कालिङ्गा रंगशालामा कृतिशले साफ यु-२० च्याम्पियनसिपमा श्रीलंकाविरुद्ध सुन्दर गोल गरेका थिए । नेपालले आफ्नो दोस्रो खेलमा श्रीलंकामाथि ३-० को सहज जित हासिल गर्दा कृतिशले पेनाल्टी बक्स बाहिरबाट गरेको प्रहारले दोस्रो बारको टप कर्नर हुँदै जाली चुमेको थियो ।
सुन्दर गोलहरूका शृंखला सम्झँदा पुलकित हुने कृतिशको मन गत सिजनको एउटा घटना सम्झँदा भने झसंग भइरहन्छ । गत सिजन उनी धनगढी एफसीका मुख्य खेलाडी थिए । पहिलो खेलमा धनगढीले वीरगन्ज युनाइटेडलाई २-१ ले हराउँदा कृतिश ‘म्यान अफ द म्याच’ चुनिएका थिए । त्यो बेला पनि कृतिश यसपालिझैं हेर्नलायक घरेलु खेलाडी थिए ।
वीरगन्जपछि धनगढी बुटवलविरुद्धको दोस्रो खेलका लागि ललितपुको च्यासल मैदानमा अभ्यास गरिरहेको थियो । उबडखाबड मैदानमा बल अगाडि बढाइरहेका बेला कृतिशको खुट्टा मैदानमा अड्कियो । अनि शरीरको सम्पूर्ण भार खुट्टामा आइपुग्दा कुर्कुंच्चामा लागेको चोटका कारण उनले बाँकी सिजन गुमाउनुपरेको थियो । च्यासलको त्यो घटनापछि कृतिशले पछिल्लो समय एनआरटीको जर्सीमा मोफसलका प्रतियोगितामार्फत पुनरागमन जनाएका हुन् ।
एउटा दुर्भाग्यजनक चोटको दशा सम्झँदै कृतिश भन्छन्, ‘सम्झँदा अहिले पनि झसंग भइरहन्छु । यसपालि इन्जुरीलाई लिएर सचेत छु । त्यसैले अभ्यासमा विस्तारै खेलिरहेको छु ।’
कृतिशको खेलबाट प्रभावित प्रशिक्षक राजुकाजी शाक्यले उनलाई एनआरटीको सिनियर टोलीमा स्थान दिए । त्यसयता कृतिशले व्यावसायिक फुटबल करियरमा पछाडि फर्केर हेर्नुपरेको छैन ।
धनगढीले गत सिजन लगातार दोस्रो पटक फाइनलमा हार बेहोरेको थियो । धनगढी उपविजेतामा सीमित हुनुपरेको पीडा ओछ्यानमा पल्टिरहेका कृतिशलाई भन्दा बढी कसलाई होला र ? त्यसैले यसपालि उनले एउटै मात्र लक्ष्य बोकेका छन् । त्यो हो आफू पूरा प्रतियोगिताभर फिट रहिरहेर धनगढीको उपाधि खडेरी तोड्ने ।
कृतिश भक्तपुरस्थित मध्यपुर थिमिको प्राचीन नेवारी बस्ती नगदेशका स्थायी वासिन्दा हुन् । कामको सिलसिलामा बुवाको सरुवा भएपछि चाहिँ कृतिश परिवारसहित काभ्रेमा बसोबास गर्दै आएका छन् । कृतिशका बुवा ‘एसओएस चिल्ड्रेन्स भिलेज नेपाल, पनौती’का निर्देशक हुन् । अभिभावकीय हेरचाहविना बाँचिरहेका बालबालिकाको आवश्यक हेरचाह गर्दै सुनिश्चित भविष्य प्रदान गर्ने गैरनाफामूलक संस्था हो एसओएस चिल्ड्रेन्स भिलेज नेपाल ।
कृतिशले फुटबलको आधारभूत शिक्षा एसओएस हर्मन माइनर विद्यालयबाटै प्राप्त गरेका हुन् । एसओएस हर्मन माइनर भिलेजमातहत रहेको विद्यालय हो । सानो छँदा घरतिर साथीभाइ, दाइहरूसँग फुटबल खेल्ने कृतिश विद्यालयमा हुने स्पोर्टस मिटमा सहभागिता जनाउँथे ।
दुई पटक अन्तरविद्यालय कोकाकोला कपमा आफ्नो स्कुलको प्रतिनिधित्व गरेका कृतिशले ‘प्लस टु’का दिनमा स्थानीय बनेपा ब्वाइज क्लब (बिबिसी)बाट विभिन्न प्रतियोगिता खेल्न थालेका थिए । बिबिसीमा खेल्दै गर्दा फुटबलप्रति छोराको लगाव देखेर बुवाले कृतिशलाई न्युरोड टिम (एनआरटी) को युवा टोलीमा छनोटका लागि लगे । एनआरटीले २०७६ को ललित स्मृति यु-१८ लिगका लागि टोली तयार पार्न स्वयम्भूको छाउनीमा खुला छनोट गरेको थियो । जहाँबाट कृतिशले एनआरटीको अन्तिम टोलीमार्फत घरेलु फुटबलको राजमार्ग समाए ।
‘अन्तर्राष्ट्रिय डेब्यु धेरै टाढा छैन जस्तो लाग्छ । यसपालि नै त्यो अवसर पाउँछु जस्तो लागेको थियो । तर, प्रशिक्षकले मलाई त्यो मौका दिनुभएन,’ कृतिशलाई गुनासो छैन, ‘सायद ममा अझै केही कमजोरी छ । मैले योभन्दा पनि अझै मिहिनेत गर्नुपर्छ ।’
एन्फा एकेडेमीका खेलाडीसम्मिलित ब्रिगेड ब्वाइज क्लब च्याम्पियन बनेको उक्त प्रतियोगिताका आधारमा नेपालले घरमै आयोजना हुन लागेको साफ यु-१८ च्याम्पियनसिपका लागि ४२ जनाको प्रारम्भिक टोली छनोट गरेको थियो । जहाँ कृतिशको नाम थियो । तर, अन्तिम टोली छान्दा कृतिश प्रशिक्षक चेतनारायण श्रेष्ठको रोजाइमा परेनन् ।
तीन महिनापछि शीर्ष डिभिजन लिग सुरु हुँदै थियो । कृतिशको खेलबाट प्रभावित प्रशिक्षक राजुकाजी शाक्यले उनलाई एनआरटकाे सिनियर टोलीमा स्थान दिए । त्यसयता कृतिशले व्यावसायिक फुटबल करियरमा पछाडि फर्केर हेर्नुपरेको छैन । यसबीच एनएसएलको पहिलो सिजन भने उनले गुमाउनुपरेको थियो । क्याटगोरी लिस्टमा कृतिशको नाम थिएन । पछि कृतिशलाई रुकी खेलाडीका रूपमा किन्ने योजना बनेको थियो । तर, शीर्ष डिभिजन खेलिसकेकाले मापदण्ड पूरा नहुँदा उनले कोभिड महामारीबीच भएको पहिलो सिजन गुमाएका थिए ।
कृतिश पछिल्लो पटक यसै महिना सिंगापुरविरुद्धको मैत्रीपूर्ण खेल र मलेसियाविरुद्धको एएफसी एसिया कप छनोटको तेस्रो चरणका लागि मुख्य प्रशिक्षक म्याट रसको अन्तिम टोलीमा थिए । रस मोफसलमा कृतिशले गरेको प्रदर्शनबाट प्रभावित थिए । तर, यसपालि पनि उनले ‘डेब्यु’को अवसर पाएनन् ।
‘अन्तर्राष्ट्रिय डेब्यु धेरै टाढा छैन जस्तो लाग्छ । यसपालि नै त्यो अवसर पाउँछु जस्तो लागेको थियो । तर, प्रशिक्षकले मलाई त्यो मौका दिनुभएन,’ कृतिशलाई गुनासो छैन, ‘सायद ममा अझै केही कमजोरी छ । मैले योभन्दा पनि अझै मिहिनेत गर्नुपर्छ ।’
कृतिश अहिले फुटबलमा रमाइरहेका छन् । चोटबाट पुनरागमन गरेका कृतिशले स्नातक पनि सकिसकेका छन् । यही कारण उनको मनमा त्यस्तो केही बोझ छैन । फुटबल नै नभएको खण्डमा उनीसँग वित्तीय क्षेत्रको विकल्प छ ।
कृतिश एक हप्तापछि २२ वर्ष लाग्दैछन् । नेपाली फुटबलको भविष्यका रूपमा हेरिएका कृतिशसँग अझै लामो समय बाँकी छन् । भिजनर, पासिङ एक्युरेसी र राम्रो ड्रिब्लिङ गर्न सक्ने खुबी भएका खेलाडी हुन् कृतिश । राष्ट्रिय टोलीको जिम्मेवारीपछि धनगढीको बन्द प्रशिक्षण सिविरमा जोडिएका कृतिशसँगको पहिलो ‘ट्रेनिङ सेसन’पछि धनगढीका युइएफए प्रो लाइसेन्सप्राप्त प्रशिक्षकले भनेका थिए, ‘कृतिश ‘गिफ्टेड प्लेयर’ हुन् । कृतिशको फुटबल गुण देखेर म दंग परें । कृतिशको आगमनले टोली बलियो बनेको छ ।’
कृतिश अहिले फुटबलमा रमाइरहेका छन् । चोटबाट पुनरागमन गरेका कृतिशले स्नातक पनि सकिसकेका छन् । यही कारण उनको मनमा त्यस्तो केही बोझ छैन । फुटबल नै नभएको खण्डमा उनीसँग वित्तीय क्षेत्रको विकल्प छ । तर, सायद कृतिशको खाँचो वित्तीय क्षेत्रको तुलनामा नेपाली फुटबललाई बढी छ कि ! कृतिशको मनले पनि यही नै भन्छ ।
नेपाली फुटबलको पछिल्लो अवस्थाप्रति निराश रहेका कृतिश सुनाउँछन्, ‘मैले फुटबलबाहेक अरू सोचेको छैन । तर, नेपाली खेलाडीलाई खेलेरै जीविकोपार्जन गर्न गाह्रो छ । लिग नभएकै तीन वर्ष भइसक्यो । म आशा गर्छु म आफ्नो युवावस्था फुटबलमा समर्पित गर्न पाउँ ।’
