साना टिमले ठूला टोलीलाई पराजित गर्नु फुटबलमा सामान्य विषय हो । विश्वकै सबभन्दा लोकप्रिय र रोमाञ्चक मानिने यो खेलको विशेषता नै यही हो । यस्तै अनपेक्षित नतिजाका कारण नै हो फुटबल विश्वमा सबभन्दा लोकप्रिय भएको ।
विश्व फुटबलमा कमजोर मानिएका टिमले दाबेदारलाई हराएका थुप्रै उदाहरण छन् । त्यसमा कोस्टारिकाको नाम छुटाउन सकिन्न । २०१४ मा ब्राजिलमा भएको विश्वकपमा फुटबलको नक्सामा निक्कै कठिनसाथ खोज्नुपर्ने कोस्टारिकाले ठूला टिमहरुलाई निराश पारेको थियो ।
समूह चरणमा इङ्ल्यान्ड, उरुग्वे र इटाली जस्ता विश्व फुटबलका तीन महारथीहरु रहेको समूहबाट विजेता बन्दै नकआउट चरणमा प्रवेश गरेको थियो । उरुग्वे र इटालीलाई हराएको टोलीले इङ्ल्यान्डसँग बराबरी नतिजा निकालेको थियो ।
चौथो पटक विश्वकप खेल्दै गरेको कोस्टारिकाले प्रतियोगितामा अन्तिम आठ सम्मको यात्रा गर्दै सनसनी मच्चायो । कोस्टारिकाको विश्वकप इतिहासमा त्यो अहिले सम्मकै ठूलो उपलब्धि हो । २०१४ को त्यो कोस्टारिकन टिमले फुटबलमा कुनै पनि कुरा असम्भव छैन भन्ने सन्देश दिन्छ ।
अन्तिम १६ मा ग्रीसलाई टाइ ब्रेकरमा पराजित गरेको कोस्टारिका अन्तिम आठमा नेदरल्यान्ड्ससँग पराजित हुन पुग्यो । टाइ ब्रेकरमा पेनाल्टीकै लागि भनेर मैदान प्रवेश गराइएका टिम क्रुलले महत्वपूर्ण दुई पेनाल्टी बचाउँदा नेदरल्यान्ड्स विजयी भएको थियो । कोस्टारिकाका कप्तान ब्रायन रुइज र माइकल उमानाले पेनाल्टी खेर फालेका थिए ।
अन्तिम आठमा पराजित भए पनि कोस्टारिकाले विश्वभरका फुटबल प्रशंसकको मन जित्यो । खेलाडीहरु विश्वका ठूला क्लबको नजरमा परे । प्रतियोगिता अवधिभर उत्कृष्ट गोलकिपिङ गरेका केलोर नाभासलाई रियल मड्रिडले अनुबन्ध गर्यो । रियलका लागि पहिलो रोजाइका गोलरक्षक बनेका नाभासले त्यहाँ २०१६ देखि २०१८ को सिजनमा लगातार तीन पटक च्याम्पियन्स लिगको उपाधि जिते । हाल उनी फ्रेन्च क्लब पेरिस सेन्ट जर्मेन (पिएसजी)मा आबद्ध छन् ।
कोस्टारिकाले अहिलेसम्म पाँच वटा विश्वकप खेलेको छ । कोस्टारिका फुटबल संघको १९२१ जुन १३ मा स्थापना भएको थियो । १९२७ मा फिफाको आधिकारिक सदस्यता लिए पनि कोस्टारिका १९५४ सम्म फिफा प्रतियोगितामा प्रवेश गरेन ।
१९५८ देखि विश्वकप छनोट खेल्न थालेको कोस्टारिका ३२ वर्षसम्म विश्वकपका लागि योग्य हुन सकेन । १९९० विश्वकप कोस्टारिकाको पहिलो विश्वकप हो । १९८९ को कन्काकाफ च्याम्पियनसिप जितेपछि टोलीले पहिलो पटक विश्वकपमा स्थान बनाएको थियो ।
स्कटल्याण्डविरुद्ध १–० को जित निकाल्दै कोस्टारिकाले विश्वकपको सुरुआत गर्यो । उसका लागि विश्वकप इतिहासकै पहिलो गोल वान कायासोले गरेका थिए । दोस्रो खेलमा ब्राजिलसँग १–० ले पराजित भएको कोस्टारिकाले तेस्रो खेलमा स्वीडेनलाई २–१ को नतिजामा हरायो ।
विश्वकपको ‘डेब्यु’ संस्करणमै नकआउट चरण पुगेको टोली अन्तिम १६ मा चेकोस्लोभाकियासँग ४–१ को फराकिलो हार बेहोर्दै प्रतियोगिताबाट बाहिरिएको थियो । इटाली १९९०, कोस्टारिकाको फुटबलमा महत्वपूर्ण क्षण मानिन्छ । यहि विश्वकपले कोस्टारिकामा व्यावसायिक फुटबलको विकास भएको हो । यसअघि खेलाडीहरु गैर व्यावसायिक थिए, उनीहरु आफ्नो जीविकोपार्जनका लागि अन्य व्यावसाय गर्थे ।
१९९० पछि टोलीले १२ वर्ष विश्वकपको कुनै पनि संस्करण खेलेन । जापान–दक्षिण कोरिया २००२ टोलीको दोस्रो विश्वकप हो । २००२ मा टिम एक जित, एक बराबरी र एक हारका साथ चीन, टर्की र ब्राजिल रहेको समूहमा तेस्रो स्थानमा रहँदै प्रतियोगिताबाट बाहिरियो ।
२००६ मा टिमले तीन वटै खेलमा पराजय बेहोर्यो । प्रतियोगिताको उद्घाटन खेलमा जर्मनीसँग ४–२ को हार बेहोरेको टोली दोस्रो खेलमा इक्वेडरसँग ३–० ले पराजित भयो । तेस्रो खेलमा पनि पोल्यान्डसँग १–२ ले पराजित भएपछि कोस्टारिका अंकविहिन भएर घर फर्कियो । २०१० को विश्वकपमा स्थान बनाउन नसकेको टोलीले २०१४ मा आफ्नो विश्वकप इतिहासकै उत्कृष्ट प्रदर्शनका साथ क्वार्टरफाइनलको यात्रा गर्यो ।
रुसमा चार वर्षअघि सम्पन्न पछिल्लो विश्वकपमा कोस्टारिका पहिलो दुई खेलमा सर्बिया र ब्राजिलसँग पराजित भयो । समूहको अन्तिम खेलमा स्विट्जरल्यान्डका सोमरले इन्जुरी समयमा आत्मघाती गोल गर्दा मात्र २–२ को बराबरी नतिजा निकालेर टोली अंक विहिन हुनबाट जोगिएको थियो ।
कन्काकाफ छनोट प्रतियोतिगाका १४ खेलमा सात जित, चार बराबरी र तीन हारको नतिजा निकालेको टोली चौथो भएको थियो । तेस्रो स्थानसम्मको टोली सोझै छनोट हुने व्यवस्था रहेकोमा कोस्टारिका हेड टु हेडमा अमेरिकासँग पछि परेको थियो । समान २५ अंक जोडेको अमेरिका तेस्रो स्थानमा रहेर सोझै कतारको टिकट काट्न सफल भएको थियो ।
चौथो स्थानमा सीमित कोस्टारिकाले भने अन्तरमहादेशीय प्लेअफमार्फत कतारको बाटो खोजेको थियो । जहाँ न्युजिल्यान्डमाथि १–० को जित दर्ता गराउँदै कोस्टारिका लगातार तेस्रो विश्वकपका लागि छनोट भयो ।
कतार विश्वकपको समूह ‘इ’ मा टोलीले दुई पूर्व च्याम्पियन टोली स्पेन र जर्मनी तथा एसियाली महारथी जापानसँग प्रतिस्पर्धा गर्नुपर्नेछ । जसका कारण कोस्टारिकाको विश्वकप यात्रा कठिन हुने अनुमान गर्न सकिन्छ । तर, टोली २०१४ को बहादुरीबाट प्रेरणा लिन चाहन्छ ।
हेर्न लायक खेलाडी
केलोर नाभास, पेरिस सेन्ट जर्मन
२०१४ ब्राजिल विश्वकप कोस्टारिकाका गोलकिपर केलोर नाभासका लागि आफ्नो फुटबल करियरको टर्निगं पोईन्ट थियो । कोस्टारिकाले ब्राजिलमा क्वार्टरफाइनलसम्मको यात्रा गर्दा नाभास टिमका प्रमुख खेलाडी थिए । ब्राजिलमा गरेको प्रदर्शनले नाभास युरोपका शीर्ष क्लबहरुको नजरमा परेका थिए । ब्राजिलमा गरेको उच्च प्रदर्शनपछि नै नाभासलाई स्पेनिस ला लिगाको महारथी रियाल मड्रिडले अनुबन्ध गरेको थियो ।
सन् २०१६ देखी २०१८ सम्म रियालले कीर्तिमानी लगातार तीन पटक च्याम्पियन्स लिगको उपाधि जित्दा नाभास सो टोलीका पनि प्रमुख खेलाडी थिए ।
सन् २०१९ मा भने उनी फ्रेन्च लिग वानको क्लब पेरिस सेन्ट जर्मन (पिएसजी) मा अनुबन्ध भएका थिए । ग्रुप अफ डेथ मानिएको समूह इ मा स्पेन, जर्मनी र जापान जस्ता टोलीहरुलाई पन्छाएर अगाडि बढ्ने हो भने ३५ वर्षे नाभासको अनुभव कोस्टारिकाका लागि महत्वपूर्ण साबित हुन सक्छ ।
विश्वकपमा कोस्टारिका
विरुद्ध स्पेन (अल बायात रंगाशाला)
मंसिर ७ गते (राति ९ः४५ बजे )
विरुद्ध जापान (अहमद बिन अलि रंगशाला)
मंसिर ११ गते (दिउस ३ः४५ बजे)
विरुद्ध जर्मनी (अल बायात रंगाशाला)
मंसिर १५ गते (१२ः४५ बजे)
