काठमाडौं । विश्वकप फुटबलको इतिहासमा सबैभन्दा बढि उपाधि जित्नेमा जर्मनी दोस्रो स्थानमा छ । सबभन्दा धेरै ब्राजिलले पाँच पटक विश्वकपको उपाधि जितेको छ । जर्मनीले भने चार पटक ।
विश्वकपका विजेताहरु सधै कुनै न कुनै सुपरस्टारको नामबाट प्रेरित भएको इतिहास छ । यसपाली कतारमा विश्वकप खेल्ने तयारीमा रहेका टोलीहरु पनि त्यसैगरी कुनै न कुनै सुपरस्टार नामको प्रभाव पार्ने उद्देश्यमा छन् ।
फ्रान्स किलियन एमबाप्पे, पोर्चुगल क्रिस्टियानो रोनाल्डो, अर्जेन्टिना लियोनेल मेसी तथा ब्राजिल नेयमार माथि मुख्य रुपमा निर्भर देखिन्छन् । यसबीच एउटा प्रश्न उठ्छ, जर्मनीका सुपरस्टार को हुन, जसले टोलीलाई प्रेरित गर्न सकोस ?
विश्व फुटबलको इतिहासमा ‘विनिङ टिम’को छवि बनाएको जर्मनीले कहिल्यै पनि एउटा खेलाडीको स्टारडममा भर गर्ने गरेको छैन । विश्व फुटबलमा जर्मनीले सधै आफूलाई एउटा संगठित टिमको रुपमा प्रस्तुत गरेको छ र त्यही बेला सफलता हासिल गरेको छ ।
जर्मन फुटबलले दिग्गज खेलाडी उत्पादन नगरेको भने पक्कै होइन । फ्रान्ज बेकेनबाउर, गर्ड मुलर , लोथर म्याथुज जस्ता लिजेन्ड जन्माएको देश हो जर्मनी । त्यसै गरी विश्वकप इतिहासमै सर्वाधिक गोल गर्ने मिरोस्लाभ क्लोस पनि जर्मनीकै हुन् । यी सबैको आफ्नो देशप्रतिको योगदान पनि ब्राजिलका लागि पेले, अर्जेन्टिनाका लागि डिएगो म्यारोडोना र फ्रान्सका लागि जिनेदिन जिदान जत्तिकै अमुल्य छ ।
तर पनि संवृद्ध फुटबल संस्कार भएको जर्मनीमा ‘सुपरस्टार’ शब्दले अर्थ राख्दैन । थोमस मुलरले एक समय भनेका थिए, ‘जर्मनीमा हामी सुपरस्टार शब्दमा विश्वास गर्दैनौँ । हामीलाई सानै देखि एक टिमका रुपमा खेल्न सिकाइयो । त्यसैले जर्मनीबाट धेरै बालन डी’अर जित्ने खेलाडी देखिदैनन् । तर, जर्सीमा चार तारा देख्न सकिन्छ ।’
टिम प्रदर्शनलाई महत्व दिएकै कारण जर्मनीले हाल सम्म १९ पटक विश्वकप खेल्दा १७ पटक कम्तिमा अन्तिम आठ सम्म पुगेको छ । चार पटक विश्वकप उचालेको छ ।
जर्मनीको सुनौलो विश्वकप इतिहासको सरुवात सन् १९३४ को दोश्रो संस्करणबाट भएको हो । ‘डेब्यु’ विश्वकपमै टिम शिर्ष तिनमा पर्न सफल भयो । १९३८ मा पहिलो चरणबाटै बाहिरिएको टोलीलाई १९५० को संस्करणमा दोश्रो विश्वयुद्धका कारण प्रतिबन्ध लगाइएको थियो ।
जर्मनी दोश्रो विश्वयुद्ध पछि चार भागमा टुक्रियो । त्यसैले फिफाको आधिकारिक दाखिलामा नपरेको कारणले गर्दा जर्मनीले १९५० को विश्वकप खेल्न पाएन । पश्चिम र पूर्वी जर्मनी दुवै फिफामा पुनः दाखिल भएको क्रमश: १९५० र १९५२ मा हो ।
प्रतिबन्धको चार वर्षपछि स्विट्जरल्यान्डमा १९५४ मा भएको विश्वकपमा पश्चिम् जर्मनी च्याम्पियन बन्यो । तत्कालिन समयको सबभन्दा बलियो मानिएको हंगेरीलाई फाइनलमा ३-२ ले हराउँदै जर्मनीले उपाधि जितेको थियो । हंगेरीलाई त्यस समयको गोल्डेन टिम मानिन्थ्यो ।
जर्मनीले दोस्रो विश्वकप उपाधिका लागि दुई दशक कुर्नुपर्यो । १९६६ मा फाइनल पुगे पनि घरेलु टोली इङ्ल्यान्डसँग निराश हुँदा उपाधि जित्ने जर्मनीको प्रतिक्षा अझै लम्बियो । तर फ्रान्ज बेकेनबाउरको नेतृत्वमा रहेको पश्चिम जर्मनीले १९७४ मा आफैले आयोजना गर्दा फाइनलमा नेदरल्यान्ड्समाथि २-१ को जित हासिल गर्दै दोस्रो पटक विश्वकप उपाधि जित्यो ।
१९८२ र १९८६ मा फेरि पश्चिम् जर्मनीले लगातार दुई पटक फाइनलमा हार बेहोर्यो । स्पेनमा १९८२ मा भएको विश्वकपमा टिम पालो रोसीप्रेरित इटालीसँग ३-१ ले पराजित भयो । त्यसको चार वर्ष पछि टोलीले म्यारोडोना प्रेरित अर्जेन्टिनासँग ३-२ को हार भोग्यो ।
पश्चिम् जर्मनीका लागि तेस्रो विश्वकप उचाल्ने कप्तान हुन् लोथर म्याथुज । उनको नेतृत्वमा पश्चिम् जर्मनीले इटालीमा भएको १९९० को विश्वकप जित्यो । फाइनलमा उसले अर्जेन्टिनालाई १-० ले हरायो ।
१९९० अक्टोबर ३ मा जर्मनी एकीकृत भयो । टोलीले १९९४ विश्वकपबाट एकिकृत जर्मनी भएर प्रतिनिधित्व गर्यो । अमेरिकामा भएको १९९४ को विश्वकपमा जर्मनीको नेतृत्व म्याथुजले नै गरेका थिए । साविक विजेता माथि सबैको नजर थियो । तर अन्तिम आठमा टोली बुल्गेरियासँग ३-१ ले स्तब्ध भयो ।
१९९६ मा युरोपियन च्याम्पियनसिप जितेकोले पनि होला, टिम १९९८ को विश्वकपमा आशावादी थियो । तर, लियोनमा भएको क्वार्टरफाइनलमा टोली प्रतियोगिताको ‘सर्प्राइज प्याकेज’ क्रोएशियासँग ३-० को नतिजामा स्तब्ध बन्यो ।
२००२ मा रुडी भोलरको नेतृत्वमा रहेको टिमबाट विश्वकपमा विगतको तुलनामा खासै अपेक्षा गरिएको थिएन । तर, त्यही टिम फाइनलसम्मको यात्रा गर्न सफल भयो । फाइनलमा भने उच्च लयमा रहेका रोनाल्डोको ब्राजिलसँग २-० को हार बेहोर्दै जर्मनी विश्वकपको चौथो उपाधिबाट विमुख भयो ।
२००६ मा जर्मनीले दोस्रो पटक विश्वकप आयोजना गर्यो । १९७४ मा पहिलो पटक आयोजना गर्दा उपाधि जितेको टोलीको आशा यसपाली पनि उस्तै थियो । तर टोली घरेलु मैदानमा सम्पन्न सेमिफाइनलमा इटालीसँग पराजित भएपछि प्रतियोगिताबाटै बाहिरियो । इटालीले फाइनलमा फ्रान्सलाई पराजित गर्दै त्यो संस्करणमा चौथो पटक उपाधि जितेको थियो ।
त्यसको ४ वर्षपछि जर्मनी युवा टोलीका साथ दक्षिण अफ्रिका पुगेको थियो । जर्मन टोलीका २३ मध्ये १३ खेलाडी २५ वर्ष नै पुगेका थिएनन् । योचिम लोउको टिममा म्यानुअल नुयुर, जेरोम बोएटेङ, मेसुट ओजिल, सामी खेदिरा लगायतका उदीयमान खेलाडीहरु थिए ।
यिनीहरुले अघिल्लो वर्ष मात्र जर्मनीबाट २१ वर्षमुनिको युरोपियन च्याम्पियनसिप जितेका थिए । टिमको नेतृत्वको जिम्मा फिलिप लाहामले गरेका थिए । यहि युवा टोलीले बलिया अर्जेन्टिनालाई हराएर अन्तिम चारको यात्रा गरेको थियो । तर, सेमिफाइनलमा स्पेनसँग पराजित हुँदै टोली बाहिरियो ।
पटक पटकको प्रयास र असफलतापछि अन्ततः जर्मनीले २०१४ मा चौथो विश्वकप उपाधि जित्यो । फाइनलमा टोलीले पुरानो प्रतिद्वन्द्धी अर्जेन्टिनालाई १-० ले पाखा लगायो ।
गत संस्करणको विश्वकपमा उपाधि रक्षाका लागि रुस पुगे पनि जर्मनीका लागि त्यो विर्सनलायक रहयो । समुह चरणमा मेक्सिकोसँग १-० र कोरियासँग २-० को हार बेहोरेको टोलीले स्वीडेनलाई २-१ ले पराजित गरे पनि नकआउट चरण प्रवेश गर्न सकेन । १९३८ पछि पहिलो पटक जर्मनी समूह चरणबाटै घर फर्कियो ।
यसपाली जर्मनी २००६ देखि २०१४ सम्म सहायक प्रशिक्षकका रुपमा काम गरिसकेका हान्सी फ्लिकको नेतृत्वमा विश्वकप खेल्दैछ । उनले जर्मनीको जिम्मेवारी सम्हाल्नुअघि घरेलु क्लब बायर्न म्युनिख सम्हालेका थिए । २०१९/२० सिजनमा, उनको नेतृत्वमा बायर्नले तेहोरो उपाधि जितेको थियो ।
गत संस्करण फिफा वरियताको पहिलो स्थानमा रहेर विश्वकपमा उपाधि रक्षा गर्न रसिया पुगेको जर्मनी यस पटक ११औं स्थानमा रहेर कतार जाँदैछ । तर, कमजोर भनिएकै बेला राम्रो नतिजा निकालेको इतिहास जर्मनीसँग छ । कसरी जित्नु पर्छ भन्ने सुत्र अन्तर्राष्ट्रिय फुटबलमा जर्मनीलाई जति अरु कसैलाई थाहा छैन ।
‘२२ पुरुषहरुले ९० मिनेटको लागि बललाई पछ्याउँछन् र अन्तमा, जर्मनहरु सधैँ जित्छन्,’ इङ्ल्यान्डका लिजेन्ड ग्यारी लिनेकरले यो कुरा यत्तिकै भनेका होइनन् ।
कतार विश्वकपको समूह ‘इ’ मा परेको जर्मनीले पहिलो चरणमा पूर्व विश्व च्याम्पियन स्पेनसँगै जापान र कोस्टा रिकासँग प्रतिस्पर्धा गर्नेछ ।
हेर्नलायक खेलाडी
योशुआ किमिच (बायर्न म्युनिख)
१९९५ फेब्रुअरी ८ मा जन्मेका योशुवा किमिच हान्सी फ्लिकको जर्मन टोलीका प्रमुख खेलाडी हुन । पाँचौं पटक विश्वकप उपाधी जितेर ब्राजिलको बराबरी गर्ने लक्ष्यमा रहेको जर्मनीका लागि किमिचको भुमिका महत्वपूर्ण रहनेछ ।
किमिच डिफेन्सिभ मिडफिल्ड र राइट ब्याक दुवैतिर खेल्न सक्ने क्षमता राख्छन् । हाल बायर्न म्युनिखबाट व्यावसायिक फुटबल खेलिरहेका किमिचलाई पूर्व कप्तान फिलिप लाहमका उत्तराधिकारी पनि मानिन्छ ।
तिन सिजन अगाडि बायर्नले हान्सी फ्लिकको नेतृत्वमा तेहोरो उपाधि जित्दा किमिच मुख्य हतियार थिए । उनी आक्रामक र रक्षात्मक दुवै भूमिकामा उत्कृष्ट छन् । कतारमा उनीसँगै अनुभवी थोमस मुलर र म्यानुअल नुयुर, युवा खेलाडी लेरोई साने र काइ हावर्ट्जको भूमिकाले पनि जर्मनीको भविष्य निर्धारण गर्नेछ ।
विश्वकपमा जर्मनी
विरुद्ध जापान (खलिफा अन्तराष्ट्रिय रंगाशाला)
मंसिर ७ गते, साँझ ६ ४५ बजे
विरुद्ध स्पेन (अल बायात रंगशाला)
मंसिर ११ गते, राति १२ः४५ बजे
विरुद्ध कोस्टरिका (अल बायात रंगशाला)
मंसिर १५ गते, राति १२ः४५ बजे
(एजेन्सीहरूकाे सहयाेगमा)
