फ्रान्स साविक विजेताको हैसियतमा विश्वकपका लागि कतार जाँदैछ । युरोपेली क्लब फुटबलमा तहल्का मच्चाइरहेका स्टार खेलाडीहरुको बाहुल्य रहेको कारण उसै पनि फ्रान्स उपाधिको प्रबल दाबेदार टोली हो ।
पक्कै पनि फ्रान्सलाई करिम बेन्जेमा र किलियन एमबाप्पेहरुको पुस्ताबाट अझै एउटा विश्वकपको आश छ । टिम युवा छ, बलियो छ र खेलाडीहरुमा विश्वकप जितिसकेको अनुभव पनि छ । यस्तोमा टिमसँग उपाधि रक्षा बाहेकको विकल्प छैन ।
तर डिडियर डेशच्याम्पसको लागि कतार भ्रमणमा घाइते मिड्फिल्डरद्धय एनगोलो कान्टे र पाउल पोग्बाको अनुपस्थिती पुर्ने चुनौती भने ठूलो हुनेछ । सँगै साविक विजेता हुनुको दबाब पनि टोलीले मध्यपूर्वमा सामना गर्नुपर्नेछ । विश्वकप इतिहासले पनि यसै भन्छ । विश्वकपको इतिहासमा एक पटक ब्राजिलवाहेक कहिल्यै पनि साविक विजेताले उपाधि रक्षा गर्न सकेका छैनन् ।
स्वयम फ्रान्ससँग उत्कृष्ट टिम हुनाका बावजुद उपाधि रक्षा अभियानमा रहँदा पहिलो चरणबाटै बाहिरिनुपरेको अनुभव छ । २००२ को विश्वकपमा साविक विजेता फ्रान्स पहिलो खेलमै सेनेगलसँग पराजित भएको थियो । समूह चरणमा एउटै गोल नगरि टोली घर फर्किएको थियो ।
त्यस्तै २०१० मा इटाली , २०१४ मा स्पेन र २०१८ मा जर्मनी पनि राम्रो टिम हुनाका बावजुद उपाधि रक्षामा असफल भएका पछिल्ला उदाहरण हुन् । चार वर्षअघिका विश्व बिजेता यी सबै पनि समूह चरण बाटै घर फर्केका थिए ।
फ्रान्सले यो विश्वकपमा टिम व्यवस्थापनमा भने विशेष ध्यान दिनेछ । राम्रा खेलाडीको जमघटले मात्र खेल जितिँदैन भन्ने डेशच्याम्पसलाई राम्ररी थाहा छ । आन्तरिक झगडा, खेलाडीबीचको समन्वयमा कमि जस्ता कुराले ठूलो बाधा ल्याउँछ । यसले टिमलाई अफ्ट्यारोमा पार्छ । फ्रान्स आफै पनि यसको राम्रो उदाहरण हो ।
२०१८ को विश्वकप जितेको फ्रान्स २०२१ मा भएको युरो २०२० को प्रबल दावेदार थियो । यसको लागि टिम तयार थियो, बलियो थियो, मैदानमा कुनै पनि बेला जादु देखाउन सक्ने खेलाडीहरुको बाहुल्य थियो । तर टोली अन्तिम १६ भन्दा माथि जान सकेन । मैदानभित्र खेलाडीबीच भएका केही समस्याहरुले गर्दा फ्रान्सले युरो गुमाउनु पर्यो ।
फ्रान्सका लागि त्यो नमिठो अनुभव ताजै छ । यही कारण टोली सतर्क भएर प्रस्तुत हुनेछ । कतार विश्वकप फ्रान्सका लागि १६औं सहभागिता हो । फ्रान्सको विश्वकप यात्रा १९३० मै सुरु भएको हो । पहिलो विश्वकपको उद्घाटन खेलमा फ्रान्सले मेक्सिकोसँग प्रतिस्पर्धा गरेको थियो । यसअर्थमा फ्रान्स विश्वकपको सबभन्दा जेठो दुईमध्ये एक टिम हो । त्यो खेलमा फ्रान्स ४-१ को नतिजामा विजयी भएको थियो ।
विश्वकपका सुरुआति ९ अनुभवमा फ्रान्सले उल्लेख्य केही गर्न सकेन । तेस्रो संस्करणको आफैले आयोजना गर्दा फ्रान्स १९३८ मा अन्तिम आठमा इटालीसँग पराजित भएको थियो । इटालीले पछि त्यो संस्करणमा उपाधि जितेको थियो । त्यसपछि टोली १९५० , १९६२ , १९७० र १९७४ को विश्वकपमा छनोट चरण पार गर्न नै सफल भएन ।
१९५८ को विश्वकपमा तेस्रो स्थान हासिल गर्न सकेकाले टोलीका लागि त्यो केही विशेष रह्यो । सेमिफाइनलमा च्याम्पियन ब्राजिलसँग पराजित भएको फ्रान्सले तेस्रो स्थानको प्ले अफमा जर्मनीलाई ६-३ ले हराएको थियो ।
१९८० को दशकमा फ्रान्समा प्लाटिनी पुस्ताको आगमन भयो । फ्रान्स फुटबल अझ बढी लोकप्रिय भएको १९८२ को विश्वकप पछि हो । त्यस पुस्ताका नायक थिए मिचेल प्लाटिनी । उनी १९८२ र १९८६ संस्करणको विश्वकपमा फ्रान्सका कप्तान थिए । तर उनले आफ्नो करियरमा फ्रान्सलाई विश्वकप उपाधि भने जिताउन सकेनन् । तर १९८२ मा चौथो तथा १९८६ मा तेस्रो स्थान दिलाउँदै फ्रान्सेली फुटबलको जग बसाएको जस भने उनैलाई जान्छ ।
लगातार दुई चोटि सेमिफाइनल फाइनल पुगेको फ्रान्स त्यसपछिको दुई संस्करणको विश्वकपमा भने छनोट हुनै सकेन । फ्रान्सेली फुटबल संघले १९८८ मा प्लाटिनीलाई राष्ट्रिय टिमको जिम्मा दियो । तर १९९० को विश्वकपमा स्थान बनाउन टोली असफल भयो ।
लगातार दुई संस्करण गुमाएको फ्रान्सले चार वर्ष पछि आफ्नै भूमिमा विश्वकप आयोजना गर्यो । १९९८ मा डेशच्याम्पसको कप्तानीमा रहेको टिमले फाइनलमा त्योबेलाको दिग्विजयी ब्राजिललाई ३-० को नतिजामा निराश पार्दै घरेलु मैदानमा पहिलो उपाधि जित्यो । त्यो विश्वकपका नायक थिए, फाइनलमा दुई गोल गरेका जिनेदिन जिदान ।
१९९८ को यो टिमले दुई वर्ष पछि डेस्च्याम्पकै नेतृत्वमा युरो २००० पनि जित्यो । त्यसैले पनि यस जिदान पुस्तालाई फ्रान्स फुटबल इतिहासमा सुनौलो पुस्ताका रुपमा लिइन्छ ।
२००२ मा फ्रान्स उपाधि रक्षाका लागि जापान–कोरिया पुग्दा पहिलो खेल हार्नुका साथै अनपेक्षित तवरमा पहिलो चरणबाटै घर फर्किनुपर्ने दुर्भाग्यको सिकार बन्नुपर्यो । जुन फ्रान्सेली फुटबल इतिहासकै सबभन्दा लज्जाजनक प्रतियोगिता बन्यो ।
चार वर्षपछि २००६ मा जिदानकै नायकत्वमा फ्रान्स फाइनल पुग्यो । तर आफ्नो करियरको अन्तिम खेल खेलिरहेका जिदानले नै फाइनलमा गरेको ठूलो गल्तीको मुल्य चुकाउनुपर्दा टोली उपविजेतामा सीमित भयो । इटालीविरुद्धको त्यो फाइनलमा जिदान आफैले गोल गरेर फ्रान्सलाई अग्रता दिलाएका थिए । तर विपक्षी खेलाडी मार्को माटेराजीको उक्साहटमा लागेर उनले रातो कार्ड सामना गरे ।
पेनाल्टी सुटआउटमा जिदानविनाको फ्रान्स पराजित भयो । इटालीले चौथो पटक विश्वकप जित्यो । माटेराजीले उक्साएपछि जिदानले माटेराजीलाई टाउकाले हानेर मैदानमा ढालेका थिए । जिदानको त्यो हेडबट विश्व फुटबलमा निक्कै चर्चित छ । पछि माटेराजीले नै इटालीका लागि गोल फर्काएर खेल टाई ब्रेकरसम्म धकेलेका थिए ।
२०१० को विश्वकप फ्रान्सका लागि झनै दुर्भाग्यजनक रहयो । छनोटमा नर्दन आयरल्यान्डमाथि पाएको विवादास्पद जितले मात्र फ्रान्सको दक्षिण अफ्रिका भ्रमण पक्का गरेको थियो । ठूला स्टार नामहरुको भिड हुनाका बावजुद फ्रान्स दक्षिण अफ्रिकाबाट एउटै खेल नतिजी समूह चरणबाटै घर फर्किनुपर्यो ।
युरो २०१२ पछि पूर्व कप्तान डेशच्याम्पसले प्रशिक्षकका रुपमा टिमको जिम्मेवारी लिए । २०१४ मा डेशच्याम्पसको टोलीले अन्तिम आठसम्मको यात्रा गर्यो । जहाँ टोली जर्मनीसँग पराजित भयो । गत संस्करणमा किलियन एमबाप्पेको प्रेरणामा टोलीले फाइनलमा क्रोएसियामाथि जित हासिल गर्दै दोस्रो पटक विश्वकप उपाधि उचाल्यो । गतवर्ष स्पेनलाई २-१ ले पराजित गर्दै टोली दोस्रो युइएफए नेशन्स लिगमा पनि च्याम्पियन भयो ।
रुस विश्वकपमा फ्रान्स प्रतियोगिताकै कान्छो टिम मध्येको एक थियो । टोलीका खेलाडीको औसत उमेर जम्मा २६ वर्ष थियो । यसपाति ती खेलाडी अझ बढी निखारिएका छन् । त्यसैले फ्रान्सलाई फेरि पनि उपाधि दावेदारका रुपमा हेरिएको हो । तर, यसपाली दुई भरपर्दा मिडफिल्डर, एनगोलो कान्टे र पाउल पोग्बा विना विश्वकप टोली कतार भ्रमणमा निस्कँदैछ । डेशच्याम्पसले यिनको विकप्लमा कामाभिन्गा र टुवामेनीमा विश्वास गरेका छन् ।
तर, भर्खर बालन डी अर जितेका बेन्जेमा र तिब्र गतिका एमबाप्पेको उपस्थिती भने फ्रान्सका लागि बरदान सावित हुन सक्छ ।
करिम बेन्जेमा (रियाल मड्रिड)
पछिल्लो सिजन स्ट्राइकर करिम बेन्जेमाका लागि निकै सुखद रह्यो । बेन्जेमाकै उत्कृष्ट प्रदर्शनको प्रेरणामा स्पेनिस क्लब रियाल मड्रिडले १४औं युरोपियन च्याम्पियन्स लिगको उपाधि जित्यो । यसक्रममा टोलीले फाइनलमा इङ्लिस महारथी लिभरपुललाई हराएर ।
प्रतियोगिता अवधिभर दुई ह्याट्रिकसहित १५ गोल गरेका बेन्जेमाले त्यही प्रदर्शनको आधारमा यसपाली बालन डी अर उपाधि जिते । रियालका मुखय खेलाडी बेन्जेमाले क्लब फुटबलमा जित्न बाँकी उपाधि केही छैन । तर राष्ट्रिय टोलीमा भने उनको यात्रा सुखद छैन । २००७ मा सिनियर टिमको जर्सी लगाएका बेन्जेमाका लागि कतार विश्वकप आफ्नो दोस्रो विश्वकप हो ।
२०१० मा उनी रेमण्ड डोमेनेचको प्रारम्भिक ३० सदस्यीय टोलीमा नअटाएका बेम्जेमाले २०१४ ब्राजिल विश्वकप खेलेका थिए । २०१५ को अन्त्यतिर उनलाई सहकर्मी म्याथ्यु भ्याल्बोएनालाई ब्ल्याकमेलिङ गरेको आरोपमा राष्ट्रिय टोलीबाट हटाइएको थियो । त्यसपछि उनी युरो २०२१ मा राष्ट्रिय टिममा फर्केका हुन् ।
हारलाई जितमा परिणत गर्न सक्ने क्षमता राख्ने बेन्जेमा टिमलाई आवश्यक पर्दा गोल गर्ने क्षमता राख्छन् । उनको उपस्थितिले फ्रान्सलाई उपाधि रक्षा गर्न थप सजिलो हुनेछ ।
विश्वकपमा फ्रान्स
विरुद्ध अष्ट्रेलिया (अल जुनब रंगशाला)
मंसिर ६ गते, राति १२ः४५ बजे
विरुद्ध डेनमार्क (रंगशाला ९७४)
मंसिर १० गते, राति ९ः४५ बजे
विरुद्ध ट्युनिसिया (एजुकेसन सिटी रंगशाला)
मंसिर १४ गते, राति ८ः४५ बजे
(एजेन्सीको सहयोगमा)
