काठमाडौं । क्यामरुनमा फुटबलप्रेमीहरुका मिठा गफ धेरैजसो रोजर मिल्ला र १९९० को विश्वकपमा सीमित हुने गर्छन र सामान्यतया त्यो कुराकानी ‘तर सेमिफाइनल हामीबाट चोरी भयो’मा पुगेर टुंगिने गर्छ ।
इटालीमा भएको विश्वकपको त्यो संस्करण क्यामरुनका लागि दोस्रो सहभागिता थियो । यसअघि टोलीले १९८२ को स्पेन विश्वकप खेलेको थियो । १९९० मा इटाली पुगेको टोलीका केही खेलाडीहरु फ्रेन्च लिग वानमा व्यावसायिक फुटबल खेलिरहेका थिए । तथापि क्यामरुनी खेलाडीका बारेमा खासै चर्चा थिएन् ।
क्यामरुनको टिम, स्ट्राइकर रोजर मिल्ला प्रेरित थियो । ३८ वर्षे मिल्ला पनि दोस्रो पटक विश्वकप खेल्दै थिए । दुई वर्ष अगाडि नै अन्तर्राष्ट्रिय फुटबलबाट संन्यास लिइसकेका मिल्ला तत्कालिन राष्ट्रपति पल बियाको विशेष अनुरोधमा टिममा फर्किएका थिए ।
मिल्लाको आगमन भए पनि आन्तरिक कलह र कमजोर फर्मबाट गुज्रिइरहेको टिमबाट खासै अपेक्षा थिएन । चार महिना अघि मात्र अफ्रिका कप अफ नेशन्सको उपाधि रक्षा गर्न अल्जेरिया पुगेको टोली समूह चरणबाट घर फर्किएको थियो । तर, इटालीमा क्यामरुनले तहल्का नै मच्चायो । टिमले क्वार्टरफाइनल सम्मको यात्रा गर्यो ।
उद्घाटन खेलमै साविक विजेता अर्जेन्टिनालाई १-० को नतिजामा हराएर क्यामरुनले विश्वकप इतिहासकै पहिलो सबभन्दा ठूलो स्तब्धतापूर्ण नतिजा निकाल्यो । दुई रातो कार्डका कारण ९ खेलाडीमा सीमित भएर खेलको अन्त्य गरेको क्यामरुनले प्रतियोगिताको मुख्य दाबेदार मानिएको डिएगो म्याराडोनाको इटालीलाई हराउनु कसैले पनि कल्पना नगरेको विषय थियो ।
क्यामरुनको दोस्रो खेल खतरनाक रोमानियासँग थियो । तर, मिल्लाले दुई गोल गरेपछि क्यामरुन २-१ ले विजयी भएर पहिलो पटक नकआउट चरणका लागि छनोट भयो । अन्तिम १६ मा मिल्लाकै दुई गोल मद्दतमा कोलम्बियालाई अतिरिक्त समयमा २-१ ले हराएर यात्रा क्वार्टरफाइनलसम्म लम्ब्यायो । फिफा विश्वकपको अन्तिम आठमा त्यो कुनै पनि अफ्रिकी टोलीको पहिलो यात्रा थियो ।
अन्तिम आठमा बबी रोब्सनको इङ्ल्यान्डसँग ३-२ ले पराजित भएपछि अन्डरडग क्यामरुन सेमिफाइनलबाट एक कदम मात्र टाढा रहेर घर फर्कियो । जहाँ कुनै बेला २-१ ले पछि परिसकेको इङ्ल्यान्डले दुई गोल पेनाल्टीमा गर्दै पुनरागमन जनाएको थियो ।
‘तेस्रो गोलमा इङ्ल्यान्डलाई पेनाल्टी नदिएको भए इतिहास अर्कै हुनेथ्यो कि ?’ क्यामरुनी समर्थकले अहिलेसम्म पनि विर्सन नसकेको घटना हो त्यो ।
तर, क्यामरुनले इटालीमा सनसनीपूर्ण यात्रा गर्दा रोजर मिल्लाको अविस्मरणीय नृत्य उत्सव अविस्मरणीय दृष्यका रुपमा विश्व फुटबलमा कैद भएको थियो । इटालीमा मिल्लाले प्रत्येक गोल गरेपछि कर्नर झण्डामा पुगेर आफ्नो ट्रेडमार्क नृत्यका साथ खुसी मनाएका थिए । उनको त्यो सेलेब्रेशन अझैसम्म पनि विश्व फुटबलमा स्मरण गरिइरहन्छ ।
उनी विश्वकप इतिहासकै सबैभन्दा बढी उमेरमा गोल गर्ने खेलाडी पनि बन्न सफल भए । चार वर्षपछि ४२ वर्षको उमेरमा, उनले अमेरिका १९९४ मा रुसविरुद्ध गोल गरेर विश्वकपमा सबैभन्दा बढी उमेरका गोलकर्ताका रुपमा आफ्नै कीर्तिमान तोडे ।
क्यामरुनले अहिलेसम्म सात पटक विश्वकप खेलिसकेको छ । तर १९९० मा बाहेक टोली सधै पहिलो चरणबाटै घर फर्किएको छ । यही कारण कतार यात्रा अफ्रिकी महारथीका लागि चुनौतीपूर्ण हुनेछ । कतारमा समूह ‘जी’मा परेको टोलीले सर्वाधिक पाँच पटकको विश्व विजेता ब्राजिलसँगै बलियो युरोपेली प्रतिद्वन्द्वी स्विट्जरल्यान्ड र सर्बिया छन् ।
पाँच पटक अफ्रिका कप अफ नेशन्स तथा एक पटक ओलम्पिकको स्वर्ण पदक जितेको टोलीको यसपाली पहिलो लक्ष्य समूह चरण पार गर्नु हुनेछ । त्यसपछि यात्रा सकेसम्म लम्ब्याएर कम्तिमा सेमिफाइनल पुग्न सके क्यामरुनी फुटबल इतिहासमा नयाँ अध्याय थपिनेछ ।
स्पेन १९८२ क्यामरुनको पहिलो विश्वकप हो । क्यामरुन त्यतिबेला इटाली, पोल्यान्ड र पेरु सम्मिलित समूहमा अपरजित रहे पनि दोस्रो चरणमा प्रवेश गर्न भने सफल भएन । अमेरिका १९९४ को पहिलो खेलमा स्वीडेनसँग १-१ को बराबरी खेले पनि त्यसपछि ब्राजिलसँग ३-० तथा रुससँग ६-१ ले पराजित भएपछि टोली समूह चरणबाटै घर फर्कियो ।
फ्रान्स १९९८ मा टोलीले इटाली, चिली र अस्ट्रिया रहेको समूहमा दुई बराबरी र एक हारको नतिजा निकाल्यो । जापान र कोरियाले २००२ मा संयुक्त रुपमा आयोजना गरेको विश्वकपमा पनि टोली समूह चरणबाटै बाहिरियो । २००६ को जर्मन विश्वकपलाई छानिनै असफल भएको टोलीले २०१० र २०१४ को विश्वकप वर्तमान क्यामरुन फुटबल संघका अध्यक्ष सामुइल इटोको कप्तानीमा खेलेको थियो ।
दुवै संस्करणमा क्यामरुनले एक अंक पनि जोड्न सकेन । २०१० दक्षिण अफ्रिका विश्वकपमा क्यामरुन जापान, डेनमार्क र नेदरल्यान्ड्ससँगका सबै खेलमा पराजित भयो । यसैगरी ब्राजिलमा २०१४ मा भएको प्रतियोगितामा पनि टोली समूह चरणमा मेक्सिको, क्रोएसिया र आयोजक ब्राजिलसँग पराजित भएर घर फर्कियो ।
२०१८ मा भएको रुस विश्वकपमा छनोट हुन नसकेको टोलीले यसपाली अफ्रिकी छनोटको तेस्रो चरणमा अल्जेरियालाई अवे गोलमा पराजित गर्दै कतारको टिकट काट्न सफल भयो । पहिलो लेगमा १-० ले पराजित भएको क्यामरुन दोस्रो लेगमा २-१ को नतिजामा विजयी भएको थियो ।
क्यामरुनले गएको फेब्रुअरीमा पूर्व खेलाडी रिगोबर्ट सङलाई प्रशिक्षकमा नियुक्त गरेको थियो । रिगोबर्ट क्यामरुनी फुटबलमा सर्वाधिक अन्तर्राष्ट्रिय खेल खेल्ने खेलाडी हुन् । कतारमा उनको प्रेरणामा टोलीले विश्वकप इतिहासमा अहिलेसम्मको सबभन्दा लामो यात्रा गर्ने अपेक्षा राखिएको छ ।
हेर्नलायक खेलाडी
एरिक म्याक्सम चुपो मोटिंग (बायर्न म्युनिख)
३३ वर्षे फरवार्ड एरिक म्याक्सम चुपो मोटिङका लागि कतार विश्वकप आफ्नो तेस्रो सहभागिता हो । मोटिङ अन्तर्राष्ट्रिय अनुभव विना नै २०१० दक्षिण अफ्रिका विश्वकपको २३ सदस्ययीय टोलीमा अटाएका थिए । त्यसपछि उनले २०१४ ब्राजिल विश्वकप खेलेका थिए ।
मोटिङले उमेर समूहमा भने जर्मनीबाट खेलेका थिए । कारण, उनी जर्मनीमा जन्मेका हुन् । उनकी आमा जर्मन हुन् भने बुवा क्यामरुनी । २०२० यता जर्मन महारथी बायर्न म्युनिखबाट व्यावसायिक फुटबल खेलिरहेका मोटिङले पिएसजीबाट पनि खेलिसकेका छन् ।
मोटिङ राम्रो फिनिशर हुनुका साथै एक शक्तिशाली ड्रिब्लर पनि हुन् । जारी सिजन मोटिङ राम्रो लयमा छन् । १६ खेलमा उनले ११ गोल गरिसकेका छन् । मोटिङले यही लयलाई निरन्तरता दिने हो भने क्यामरुनलाई कतारमा सहज हुनेछ । मोटिङसँगै तेस्रो विश्वकप खेलिरहेका कप्तान भिन्सेन्ट अबुबाकर र निकोलस एनकोलुको अनुभव पनि क्यामरुनको विश्वकप यात्रामा महत्वपूर्ण रहनेछ ।
विश्वकपमा क्यामरुन
विरुद्ध स्विट्जरल्याण्ड (अल जुनब रंगशाला)
मंसिर ८ गते, दिउँसो ३ः४५ बजे
विरुद्ध सर्बिया (अल जुनब रंगशाला)
मंसिर १२ गते, राति १२ः४५ बजे
विरुद्ध ब्राजिल ( लुसेइल आइकोनिक रंगशाला )
मंसिर १६ गते, राति १२ः४५ बजे
(एजेन्सीहरुको सहयोगमा)
