फुटबल नरुचाउनेले पनि डिएगो म्याराडोनाको नाम सुनेकै हुन्छ । कसैले फुटबल हेरोस नहेरोस, लियोनल मेसीलाई उसले चिनेकै हुन्छ । म्याराडोना र मेसीलाई जन्माउने देश हो, अर्जेन्टिना । त्यसैले फुटबल नपछ्याउनेका लागि पनि अर्जेन्टिना परिचित नाम हो ।
विश्वकप फुटबल नजिकिदै जाँदा अर्जेन्टिनाको लोकप्रियता झन् बढ्नुको कारण पनि यही हो । नेपालमा अर्जेन्टिनाको क्रेज झनै बेग्लै हुने गर्छ । सन् १९८६ मा डिएगो म्याराडोनाको कप्तानीमा अर्जेन्टिनाले दोश्रो विश्वकप जित्यो । नेपाली फुटबल समर्थकले टेलिभिजनमा विश्वकप हेर्न थालेको नै अर्जेन्टिनाले छयासीमा विश्वकप जित्दा देखि हो । त्यसैले पनि अर्जेन्टिनाप्रति नेपाली फुटबल समर्थकको छुट्टै मोह र आत्मियता छ । आजको दिन सम्म पनि नेपालमा अर्जेन्टिनी समर्थकको बाहुल्यता देख्न पाइनुको कारण यही हो ।
|
अर्जेन्टिना विश्व फुटबलमा एउटा सफल राष्ट्र हो । १९७८ र १९८६ मा गरि दुई पटक विश्वकप जितेको टोली तीन पटकको उपविजेता हो ।
अर्जेन्टिनाले पहिलो पटक १९७८ मा आफैले आयोजना गर्दा विश्वकपको उपाधि जितेको थियो । टोलीले दोस्रो पटक डिएगो म्याराडोनाको नायकत्वमा १९८६ मा दोस्रो पटक विश्वकपको उपाधि उचाल्यो ।
दोस्रो पटकको सफलता टोलीले फाइनलमा पश्चिम् जर्मनीलाई ३–२ ले हराउँदै हासिल गरेको थियो ।
अर्जेन्टिनाको कप्तानी गरिरहेका २५ वर्षे म्याराडोनाले विश्वकपको त्यो संस्करणमा तहल्का मच्चाएका थिए । उनले क्वार्टरफाइनलमा इङ्ल्यान्डविरुद्ध दुई अविस्मरणीय गोल गरे । खेलको ५१औं मिनेटमा उनले हातले गोल गरे, जसलाई हयान्ड अफ गड भनेर विश्व फुटबलमा अहिलेसम्म पनि स्मरण गर्ने गरिन्छ । इङ्ल्यान्डका गोलरक्षक पिटर सिल्टोन ६ फुट अग्ला थिए भने म्याराडोना जम्मा ५ फुट ५ इन्चका । त्यसैले म्याराडोनाले बल हेडिङ गर्न नभ्याउँदा चलाखीपूर्ण ढंगले हातले गोल गरेका थिए ।
हातले गरेको गोलको ठिक चार मिनेटपछि उनले विश्वकप इतिहासकै सर्वोत्कृष्ट गोल गरे । मैदानको लगभग आधा भागबाट बल ड्रिबल गर्दै पाँच जना विपक्षी खेलाडीलाई छक्याएर उनले गरेको गोल साच्चै अदभूत थियो । उक्त गोललाई पछि ‘गोल अफ द सेन्चुरी’ को समेत संज्ञा दिइएको थियो ।
सेमिफाइनलमा बेल्जियमलाई २–० ले पराजित गर्दै अर्जेन्टिना फाइनल पुग्यो । फाइनलमा जर्मनीलाई ३–२ ले पराजित गर्दै डिएगो म्याराडोनाको टिमले दोस्रो विश्वकप जित्यो । यहि विश्वकपले अर्जेन्टिनाको लोकप्रियता झन बढेको हो । १९८६ को विश्वकपपछि विश्व फुटबलका महान हस्ती म्याराडोनालाई विश्वले चिनेको थियो ।
सन् १९८६ माआफ्नो कप्तानीमा विश्वकप जिताएका म्याराडोनाले अर्जेन्टिनालाई इटालीमा भएको १९९० को विश्वकपमा पनि फाइनल सम्म पुर्याए । तर उक्त फाइनलमा भने अर्जेन्टिनालाई भाग्यले साथ दिएन । रोममा भएको फाइनलमा अर्जेन्टिना पश्चिम जर्मनीसँग १–० ले पराजित भयो । लोथर म्याथुजको कप्तानी र फ्रेन्ज बेकेनबाउरको प्रशिक्षणमा रहेको जर्मन टोलीविरुद्ध अर्जेन्टिनाले गोल गर्न सकेन र पश्चिम जर्मनीले चार वर्ष अगाडि भोगेको पराजयको बदला मिठो तरिकाले लियो ।
अर्जेन्टिनाका लागि १९९४, १९९८, २००२, २००६ र २०१० सोचे अनुरुप भएन । ग्याब्रियल बाटिस्टुटा र डियोगो म्याराडोनाको अर्जेन्टिनी टोली, १९९४ को विश्वकपमा अन्तिम १६ भन्दा माथि जान सकेन । म्यारोडोनाले उक्त विश्वकपमा जम्मा दुई खेल खेले । डोपिङ टेस्ट्मा असफल भएपछि उनलाई दुई खेल पछि नै घर फर्काइएको थियो । त्यस विश्वकपको दोश्रो खेल अर्थात समूह चरणमा नाइजेरियाविरुद्धको खेल नै म्याराडोनाका लागि अन्तर्राष्ट्रिय फुटबलको अन्तिम खेल बन्न पुग्यो ।
१९९८ को विश्वकपमा पनि टिम क्वार्टरफाइनलभन्दा माथि जान सकेन । उसलाई नेदरल्याण्ड्सले २–१ ले पराजित गर्यो । २००२ मा अर्जेन्टिना समूह चरणबाटै बाहिरियो ।
२००६ र २०१० को विश्वकपले पनि अर्जेन्टिनी समर्थकहरुलाई निराश नै पार्यो । टिम दुवै पटक अन्तिम आठभन्दा माथि जान सकेन ।
ब्राजिलमा भएको २०१४ को विश्वकपमा अर्जेन्टिना फाइनल सम्म पुग्यो । अर्जेन्टिनाका लागि कप्तान मेसीले चार गोल गरेर अर्जेन्टिनालाई फाइनल सम्म पुर्याउन अमुल्य योगदान दिए । अर्जेन्टिना फाइनल त पुग्यो तर, फेरि पनि जर्मनी बाधक बन्यो । मेसीले ब्राजिलमा सर्वोत्कृष्ट खेलाडीको उपाधि जिते । तर, फाइनलमा वैकल्पिक खेलाडीका रुपमा मैदान प्रवेश गरेका मारियो गोइट्जेको गोलमा जर्मनीले चौथो पटक विश्वकप जित्यो ।
२०१८ मा अर्जेन्टिना सुस्त रह्यो । एलेसान्द्रो साबेलाको २०१४ को टोलीमा जित्ने जोश थियो । तर, २०१८ मा अर्जेन्टिनाले जुन किसिमले खेल्यो त्यसले प्रष्ट देखाउँथ्यो टिममा केही मिलेको छैन । जोर्ज साम्पोलीले सम्हालेको टोलीले बल्ल तल्ल समूह चरण पार गर्यो ।
टिम व्यवस्थापनमै केही कमी थियो भनेर प्रष्ट देखिन्थ्यो । पहिलो खेलमा मेसी पेनाल्टीमा चुके । आफ्नो पहिलो विश्वकप खेलीरहेको आइसल्याण्डसँग अर्जेन्टिना १–१ को बराबरीमा रोकियो । समूह चरणको दोश्रो खेलमा टिमले क्रोएसियासँग ३–० को लज्जास्पद हारको सामना गर्नुपर्यो ।
समूहको अन्तिम खेलमा नाइजेरियालाई २–१ ले हराउँदै अर्जेन्टिना बल्ल तल्ल नकआउट चरण प्रवेश गर्यो । अन्तिम १६ मा फ्रान्ससँग ४–३ ले पराजित हुँदै अर्जेन्टिना प्रतियोगिताबाट बाहिरियो ।
अर्जेन्टिनाले त्यसपछि २०१५ र २०१६ मा लगातार दुई पटक महादेशीय प्रतियोगिता कोपा अमेरिकाको फाइनलमा पराजय बेहोर्यो । दुवै पटक उसले चिलीसँग पराजय बेहोर्यो । २०१६ मा चिलीसँग टाइ ब्रेकरमा हार्दा पेनाल्टी खेर फालेका मेसीले अन्तर्राष्ट्रिय फुटबलबाट अप्रत्याशित रुपमा संन्यास घोषणा गरेका थिए । तर, अर्जेन्टिनी समर्थकहरुको सडक अभियानले गर्दा उनले आफ्नो संन्यास फिर्ता लिए ।
२०२१ जुलाई १० मा मेसीको कप्तानीमा अर्जेन्टिनाले ब्राजिलमा आयोजक ब्राजिललाई १–० ले हराएर कोपा अमेरिकाको उपाधि जित्यो ।
अर्जेन्टिना २०१८ यता पूर्व खेलाडी लियोनेल स्कालोनीको नेतृत्वमा छ । स्कालोनीको नेतृत्वमा २०१९ कोपा अमेरिकाको सेमिफाइनलमा ब्राजिलसँग २–० ले हारेयता अर्जेन्टिना ३५ खेलमा अपराजित छ । उच्च लयमा रहेको अर्जेन्टिना, विश्वकपअघि फिफा वरियताको तेस्रो स्थानमा छ ।
कतारमा अर्जेन्टिना उपाधिको प्रबल दावेदार हो । कतार विश्वकप आफ्नो अन्तिम विश्वकप रहने कुरा मेसीले भनिसकेका छन् । यस्तोमा सात पटकको बालन डी अर विजेता मेसी कतारमा जसरी पनि उपाधि जित्ने लक्ष्यमा हुनेछन् । गत वर्ष बार्सिलोना छाडेर पिएसजी पुगेका मेसी यो सिजन राम्रो लयमा छन् । अर्जेन्टिनाले आफ्नो लयलाई निरन्तरता दिने हो भने उसलाई उपाधि जित्नबाट रोक्न अन्य टिमलाई एकदमै गाह्रो पर्नेछ । तर, विश्वकपअघि आफ्ना प्रमुख खेलाडीहरुले चोट बोक्ने त होइन भन्ने कुराले भने टोलीलाई सताइरहेको छ ।
हेर्नलायक खेलाडी
लियोनेल मेसी (पिएसजी)
कप्तान लियोनेल मेसी गत सिजन मात्र बार्सिलोना छोडेर पेरिस सेन्ट जर्मेन (पिएसजी) पुगेका थिए । उनको लागि यो अन्तिम विश्वकप हुने पक्का छ ।
आफ्नो अन्तिम विश्वकपमा अर्जेन्टिनालाई आफ्नै कप्तानीमा च्याम्पियन बनाउने उनले व्यक्तिगत रुपमा कुनै कसर छाड्ने छैनन् । गत सिजन मेसीका लागि व्यावसायिक करियरकै खराव सिजन थियो । उनले त्यो सिजन लिगमा ६ गोलमात्र गर्न सकेका थिए । यसपाली बालन डी अरमा उनी शीर्ष ५० भित्र पनि अटाएनन् । मेसी र क्रिस्टियानो रोनाल्डो बालन डी अरको मतदानमा शीर्ष तीनमा नअटाएको धेरै वर्षपछि यसपाली हो ।
तर यस सिजन मेसीले क्लब र राष्ट्रिय टोलीका लागि उत्कृष्ट लय प्रदर्शन गरिरहेका छन् । त्यसोत अर्जेन्टिनाको टोलीमा स्टार खेलाडीको कमी छैन । तर दक्षिण अमेरिकी टोलीले विश्वकप जित्ने हो भने कतारमा मेसीले उच्च प्रदर्शन गर्नु अत्यावश्यक हुनेछ ।
विश्वकपमा अर्जेन्टिना
विरुद्ध साउदी अरेबिया (लुसेल आइकोनिक रंगशाला)
मंसिर ६ गते, दिउसो ३ः४५ बजे
विरुद्ध मेक्सिको (लुसेल आइकोनिक रंगशाला)
मंसिर १० गते, राति १२ः४५ बजे
विरुद्ध पोल्यान्ड (रंगशाला ९७४)
मंसिर १४ गते, राति १२ः४५ बजे
(एजेन्सीको सहयोगमा)
