इतिहासमा विश्वकप

छैटौं विश्वकप उपाधिको लक्ष्यमा ब्राजिल

काठमाडौ‍ । विश्वकपका अहिलेसम्मका सबै संस्करणमा सहभागिता जनाउने एक्लो टिम ब्राजिल हो । विश्वकप इतिहासकै सफल टिम ब्राजिलले पाँच पटक उपाधि जितिसकेको छ । त्यसैले पनि ब्राजिल विश्वकभरका फुटबलप्रेमीहरुको चासोको विषय हो ।

सुन्दर फुटबल शैली, टिममा रहेका विश्वप्रसिद्ध खेलाडी र समग्र इतिहासले ब्राजिललाई विश्व फुटबलमा बेग्लै रवाफ दिएको छ । हरेक विश्वकपमा ब्राजिलको एक मात्र लक्ष्य उपाधि उचाल्ने हुने गर्छ । उपाधि जित्न नसके ब्राजिलका लागि विश्वकपको त्यो यात्रा सुन्यबराबर हुने गर्छ । त्यसैले विश्वकपमा ब्राजिलसँग उपाधि जित्नुको विकल्प हुदैन ।

तर, यहि ब्राजिलले २००२ पछि विश्वकप जित्न सकेको छैन । टोली तीन पटक अन्तिम आठ तथा एक पटक अन्तिम चारबाट बाहिरियो । ब्राजिल यसपालीको विश्वकपमा भने निक्कै आशावादी छ । विगतका गल्ती सच्याउँदै अन्तिम पटक विश्वकप खेलिरहेका सुपरस्टार नेयमारको प्रेरणामा टोली विश्वकप जित्न चाहन्छ । युवा स्टारले भरिएको टोली सन्तुलित भएकाले पनि यसपाली ब्राजिललाई कतार विश्वकपमा मुख्य दाबेदार मानिएको छ ।

पहिलो विश्वकपमा समूह चरणबाटै बाहिरिएको टोली १९३४ को दोस्रो संस्करणमा पनि दोस्रो चरण प्रवेश गर्न सकेन । सन् १९३८ को विश्वकपमा भने ब्राजिल तेस्रो भयो । सेमिफाइनलमा इटालीसँग २-१ ले पराजित भएको टोलीले तेस्रो स्थानका लागि भएको खेलमा स्वीडेनलाई उसले ४-२ ले पाखा लगाएको थियो ।

१९५० को चौथो संस्करण विश्वकप ब्राजिलमै भएको थियो । दोश्रो विश्व युद्धपछिको त्यो विश्वकपमा आयोजक ब्राजिल आफ्नो भूमिमा च्याम्पियन बन्न चाहन्थ्यो । तर, टोली फाइनलमा उरुग्वेसँग २-१ ले पराजित भयो ।

ब्राजिलले पहिलो पटक १९५८ मा विश्वकप जितेको हो । फाइनलमा आयोजक स्वीडेनलाई ५-२ को फराकिलो अन्तरले पराजित गरेर ब्राजिलले पहिलो विश्वकप उपाधि जितेको थियो ।

१९५८ को विश्वकपपछि सारा विश्वले ब्राजिल र त्यतिबेला ब्राजिललाई उपाधि जिताउन मुख्य भूमिका खेलेका पेलेलाई चिनीसकेको थियो । छिमेकी राष्ट्र चिलीले आयोजना गरेको १९६२ को विश्वकपमा सबैको नजर ब्राजिल र पेले माथि नै थियो । ब्राजिलले नै जित्ने अनुमान सबैले गरिरहेका थिए । भयो पनि त्यस्तै, चेकोस्लोभाकियालाई ३-१ ले हराउँदै ब्राजिलले उपाधि रक्षा गर्यो ।

सन् १९६६ को विश्वकपमा भने टिम समुह चरणभन्दा अगाडि बढ्न सकेन । ब्राजिलले त्यसपछि १९७० को विश्वकप जित्यो । विश्वकप इतिहासकै सबैभन्दा कान्छा कप्तानका रुपमा २५ वर्षे कार्लोस अल्बर्टोले ब्राजिलका लागि उपाधि उचाले । फाइनलमा इटालीलाई हराउँदै तेस्रो पटक उपाधि जितेको थियो ।

ब्राजिलले त्यसपछि आफ्नो चौथो विश्वकप उपाधिका लागि २४ वर्ष कुर्नुपर्यो । डुंगाको कप्तानीमा ब्राजिलले अमेरिकामा भएको १९९४ को विश्वकप जितेको थियो । यसपाली पनि फाइनलमा इटालीलाई नै निराश पार्ने क्रममा ब्राजिलले टाई ब्रेकरसम्म मेहनत गरेको थियो ।

फ्रान्समा भएको सन् १९९८ को विश्वकपमा ब्राजिल र युवा स्टार रोनाल्डो विश्वकप रक्षाका लागि तयार थियो । रोनाल्डो उच्च लयमा थिए । त्यतिबेला इन्टर मिलानका लागि व्यवसाहिक फुटबल खेलिरहेका रोनाल्डोले १९९७ को बालन डी’ओर जितेका थिए ।

उनकै प्रेरणामा ब्राजिलले समूह चरणका तीनमध्ये दुई खेल जित्यो र उसले अन्तिम १६ मा स्थान बनायो । त्यसपछि चिली, डेनमार्क र नेदरल्यान्ड्सलाई हराउँदै फाइनल पुगेको ब्राजिल उपाधि भिडन्तमा आयोजक फ्रान्ससँग ३-० ले स्तव्ध भयो ।

फाइनलको केही घन्टा अगाडि रोनाल्डो एक्कासी अस्वस्थ भए र उनलाई अस्पताल लगियो । तर खेल सुरु हुन ४० मिनेट बाँकी रहँदा रोनाल्डो अस्पतालबाट फर्किए । त्यसपछि रोनाल्डोसँगै सबै खेलाडीहरु मैदान प्रवेश गरे । ब्राजिलले विश्वकपको लामो यात्रामा धेरै सम्झिने र चुक्चुकाउने घटना हो, यो ।

तर, लगत्तै जापान र कोरियामा भएको २००२ को विश्वकपमा रोनाल्डोकै नायकत्वमा जर्मनीलाई फाइनलमा २-० ले हराउँदै ब्राजिलले आफ्नो पाचौं विश्वकप जित्यो । चार वर्ष अघि फाइनलमा सुस्त देखिएका रोनाल्डोले  यसपाली फाइनलमा दुई गोल गरे । उनले प्रतियोगिता अवधिभर कुल आठ गोल गरे । उनले क्वार्टर फाइनल बाहेक सबै खेलमा गोल गरेका थिए । त्यसयता ब्राजिलले विश्वकप जित्न सकेको छैन ।

ब्राजिल २००६ र २०१० का संस्करणमा क्वार्टरफाइनलबाट बाहिरिएको हो । २००६ को क्वार्टरफाइनलमा टिम जिनेदिन जिदानको फ्रान्स तथा २०१० मा नेदरल्यान्ड्ससँग पराजित हुँदै टोली घर फर्क्यो ।

२०१४ मा २०औं संस्करणको आयोजना ब्राजिल आफैले गर्यो । टिमलाई २००२ को विश्वकप दिलाएका प्रशिक्षक लुइज फिलिपे स्कोलारीले सम्हालिरहेका थिए । टिम युवा खेलाडीले भरिएको थियो । तर, ब्राजिल आफ्नो भूमिमा भएको विश्वकपमा चौथो स्थानमा चित्त बुझाउन बाध्य भयो ।

समूह चरणमा चार गोल गरेका युवा स्टार नेयमारको प्रेरणामा टोलीले अन्तिम १६ को स्थान सुरक्षित गर्यो । त्यसपछि उसले चिलीलाई बल्ल तल्ल टाइब्रेकरमा हरायो । अन्तिम आठमा पनि उसले कोलोम्बिया विरुद्ध सङ्घर्षपुर्ण जित हासिल गर्यो । उक्त खेलमा नेयमार घाइते भए र उनले बाकी खेल गुमाउनु पर्यो ।

सेमिफाइनलमा ब्राजिलले जर्मनीसँग ७-१ को फराकिलो हार सामना गर्यो । लज्जास्पद हार पछि पुरा ब्राजिल शोकमा परिरहेको बेला आफ्नो छिमेकी देश अर्जेन्टिनाले भने फाइनलमा आफ्नो स्थान बनायो । फाइनलमा अर्जेन्टिनालाई अतिरिक्त समयमा हराउँदै जर्मनीले चौथो पटक विश्वकपको उपाधि जित्यो ।

ब्राजिल पछिल्लो विश्वकपमा पनि अन्तिम आठमै बेल्जियमसँग २-१ को पराजय भोग्दै रुसबाट घर फर्कियो ।

२००२ यता लगातार भोग्दै आएका निराशामा मल्हम लगाउन छैटौं पटक विश्वकप जित्ने लक्ष्यसहित ब्राजिल फिफा वरियताको शीर्ष स्थानमा रहेर कतार जाँदैछ । तर इतिहासले यो पनि भन्छ कि,  फिफा वरियतामा पहिलो स्थानमा रहेर विश्वकप पछ्याउन हिँडेको टिमले कहिल्यै पनि उपाधि जितेको छैन ।

तर, ब्राजिलको हकमा भने यो अन्धविश्वास लागु हुँदैन । ब्राजिल, कतारमा उपाधिको मुख्य दावेदार हो । स्विट्जरल्यान्ड, सर्बिया र क्यामरुन रहेको समूहबाट माथि उठ्नु ब्राजिलको प्राथमिकता होइन । ब्राजिलको लक्ष्य त उपाधि नै दक्षिण अमेरिका लैजाने हो ।

हेर्नलायक खेलाडी

नेयमार (पेरिस सेन्ट जर्मन)

विश्व फुटबलका सुपरस्टार नेयमारले ओलम्पिक स्वर्ण वाहेक अन्तर्राष्ट्रिय फुटबलमा ठूलो उपलब्धि हासिल गर्न सकेका छैनन् ।

कतार विश्वकप आप्mनो अन्तिम रहेको कुरा नेयमारले यसअघि नै भनिसकेका छन् । यस्तोमा नेयमारले ब्राजिल फुटबलमा महान खेलाडीको छवि बनाउने हो भने विश्वकप उपाधि जित्नै पर्ने हुनेछ ।

नेयमार २०१७ यता फ्रेन्च क्लब पेरिस सेन्ट जर्मेनमा आवद्ध छन् । त्यसअघि उनी स्पेनिस क्लब बार्सिलोनाबाट खेल्थे । नेयमारले व्यावसायिक फुटबलको सुरुआत भने घरेलु क्लब सान्तोषबाट गरेका थिए ।

०१० मा सिनियर राष्ट्रिय टोलीमा डेब्यु गरेका नेयमार ब्राजिलका लागि सर्वाधिक गोल गर्ने खेलाडीको सुचीमा दोस्रो स्थानमा छन् । एक सय २१ अन्तर्राष्ट्रिय खेलमा ७५ गोल गरिसकेका नेयमार तिन पटकको विश्वकप विजेता, सर्वकालीन महान खेलाडी पेले भन्दा मात्र दुई गोलले पछि छन् ।

ड्रिब्लिङ कौशल, प्लेमेकिङ क्षमता, पासिङ र फिनिसिङ फरवार्ड नेयमारको बलियो पक्ष हो । यो सिजन उनी उच्च लयमा छन् । पिएसजीका लागि यो सिजन १९ खेलमा १५ गोल गरिसकेका नेयमारले यहि लयलाई कतारमा निरन्तरता दिने हो भने ब्राजिलले विश्वकप जित्ने सम्भावना एकदमै बलियो हुनेछ । नेमारसँगै युवा स्टारहरु ग्याब्रियल मार्टिनेली, भिनिसियस जुनियर र रोड्रिगोबाट ब्राजिली टोलीले उच्च आशा राख्नेछ ।

विश्वकपमा ब्राजिल

विरुद्ध सर्बिया ( लुसेइल आइकोनिक रंगशाला )
मंसिर ८ गते, राति १२ः४५ बजे

विरुद्ध स्विट्जरल्याण्ड (रंगशाला ९७४)
मंसिर १२ गते, राति ९ः४५ बजे

विरुद्ध क्यामरुन ( लुसेइल आइकोनिक रंगशाला )
मंसिर १६ गते, राति १२ः४५ बजे

(एजेन्सीहरुको सहयोगमा)