काठमाडौं । कतारमा जारी फिफा विश्वकपअन्तर्गत बुधबार सम्पन्न समूह ‘इ’को खेलमा चार पटकको पूर्व विजेता जर्मनी एसियाली राष्ट्र जापानसँग २-१ ले स्तब्ध भयो । अघिल्लो दिन समूह ‘सी’को खेलमा अर्को एसियाली टोली साउदी अरेबियाले दुई पटकको पूर्व च्याम्पियन अर्जेन्टिनालाई पनि त्यही नतिजामा निराश पारेको थियो ।
जर्मनी र अर्जेन्टिना अन्तर्राष्ट्रिय फुटबलका सबै प्रतियोगितामा उपाधिका सदावाहर दाबेदार हुन् । अझ ६ पटकका बालन डी’अर विजेता लियोनेल मेसीको नेतृत्वमा रहेको दक्षिण अमेरिकी टोली अर्जेन्टिना यसपाली उपाधि जित्ने सम्भावना बोकेको सबभनदा बलियो दाबेदारका रुपमा मध्यपूर्व आइपुगेको थियो ।
तर, दुवै दाबेदार पहिलो खेलमै एसियाली प्रतिद्धन्द्धीविरुद्ध नसोचेको निराशा भोग्न बाध्य भए । एसियाले दोस्रो पटक आयोजना गरेको विश्वकपमा एसियाली टोलीको उपस्थिती भने पहिलो चरणका खेल चलिरहँदासम्म उत्साहजनक रहयो ।
अल खालिफा अन्तर्राष्ट्रिय रंगशालामा बुधबार सुरुवाती अग्रता जोगाउन नसक्दा जर्मनी स्तब्ध बनेको थियो । खेलको ३३औं मिनेटमा इके गुन्डोगानले पेनाल्टीमार्फत गोल गर्दै जर्मनीलाई अग्रता दिलाएका थिए ।
पहिलो हाफमा केही फिलतो देखिएको जापानले दोस्रो हाफमा भने उत्कृष्ट पुनरागमन गर्दै अप्रत्यासित जित निकाल्यो । ७५औं मिनेटममा रिट्सु डोनले जापानलाई १-१ को बराबरीमा ल्याए । ८३औं मिनेटमा ताइकु आसानोले गरेको गोल निर्णायक बन्दा जापानले २-१ को रोमाञ्चक जित निकाल्यो ।
त्यस्तै, मंगलबार लुजाइल रंगशालामा साउदीले अर्जेन्टिनालाई २-१ ले हराउँदै यस्तै अप्रत्यासित नतिजा निकालेको थियो ।
कप्तान लियोनल मेसीले खेलको १०औं मिनेटमा पेनाल्टीमार्फत गोल गर्दै अर्जेन्टिनालाई अग्रता दिलाए पनि ४८औं मिनेटमा सलेह अल शेहरीले साउदीलाई १-१ को बराबरीमा ल्याएका थिए ।
५३औं मिनेटमा कप्तान सलिम अल दवसारीले गोल गर्दै साउदीलाई २-१ को रोमाञ्चक जित दिलाए ।
विश्व फुटबलको सबभन्दा ठूलो प्रतियोगितामा यस्ता अप्रत्यासित जित निस्किएको यो पहिलो संस्करण होइन । खासमा यस्तै अनपेक्षित नतिजाहरु नै विश्वकपको रोमाञ्चका रुपमा रहँदै आएका छन् ।
विश्वकपका केही स्मरणीय नतिजा
पूर्वी जर्मनी १-० पश्चिम जर्मनी, सन् १९७४
पश्चिम जर्मनी घरेलु भुमिकै आयोजित विश्वकप जित्दै दोस्रो पटक उपाधि उचाल्ने लक्ष्यमा थियो । तर विश्वकपमा ‘डेब्यु’ गरेको पूर्वी जर्मनीले उसलाई स्तब्ध बनाइ दियो ।
जर्गेन स्पारवासरले निर्णायक गोल गर्दै पूर्वी जर्मनीलाई ऐतिहासिक जित दिलाएका थिए । हारका बावजुत अघि बढेको पश्चिम जर्मनी फाइनलमा नेदरल्यान्ड्सलाई २–१ ले पराजित गर्दै उपाधि जित्न सफल भयो ।
अमेरिका १-० इङ्ल्यान्ड, सन् १९५०
पहिलो पल्ट विश्वकपका लागि छनोट भएको इङ्ल्यान्डलाई उच्च स्तरीय घरेलु लिग र त्यहाँका सुपरस्टारहरुले सुसज्जित टोली भएका कारण उपाधिको मुख्य दाबेदार मानिएको थियो ।
तर यही इङ्ल्यान्ड यताउताबाट एमेच्योर खेलाडीहरु जम्मा पारेर विश्वकप खेल्न पुगेको अमेरिकासँग पराजित हुन पुग्यो । बेलो होरिजोन्टेमा भएको खेलमा अमेरिकाका लागि जो गेटजेन्सले विजयी गोल गरेका थिए ।
उत्तर कोरिया १-० इटाली, सन् १९६६
अहिले फुटबलमा गुमना मजस्तै बनेको उत्तर कोरियाले कुनै बेला विश्व फुटबललाई नै तरङ्गित बनाएको थियो भन्दा जो कोहीलाई विश्वास नलाग्न सक्छ । तर यो सत्य हो ।
सन् १९६६ मा इङ्ल्यान्डले आयोजना गरेको विश्वकमा उसले इटालीलाई पराजित गर्दा धेरैलाई विश्वास गर्न गाह्रो भएको थियो, विशेषगरि इटालीका समर्थकलाई ।
उत्तर कोरियालाई जित दिलाउन एकमात्र गोल गर्ने खेलाडी थिए पार्क डुइ क । यो हारका कारण इटाली प्रतियोगिताबाटै बाहिरिन पुगेको थियो । उत्तर कोरिया भने त्यही जितको साहारामा अन्तिम आठको यात्रा गर्न सफल भयो । जहाँ टोली पोर्चुगलसँग ५-३ को नतिजामा पराजित भएको थियो ।
अल्जेरिया २-१ पश्चिम जर्मनी, सन् १९८२
स्पेनमा भएको विश्वकपमा अल्जेरियालाई कमजोर टोलीका रुपमा हेरिएको थियो । पहिलो पटक विश्वकपमा सहभागीता जनाइरहेको टोलीले पश्चिम जर्मनीलाई हार चखाउला भनेर कसैले कल्पना पनि गरेका थिएनन् ।
तर, अल्जेरियाले पश्चिम जर्मनीलाई हराउँदै सबैलाई चकित बनायो । उसका लागि रबाह मादजर र लाख्दर बेलाउमीले गोल गरे । पश्चिम जर्मनीका लागि भने कार्ल हेन्ज रुमिङ्गेले गोल गरेका थिए ।
समूह चरणकै अर्को खेलमा पश्चिम जर्मनीले विवादास्पद रूपमा अस्ट्रियालाई १-० ले हरायो । यो नतिजापछि अस्ट्रिया र पश्चिम जर्मनी दुवै दोस्रो चरण पुगे । समान चार अंक भएका तीन टिमबीचको प्रतिस्पर्धामा गोलअन्तरमा पछि परेका कारण अल्जेरियाको यात्रा भने समूह चरणभन्दा अगाडि बढ्न सकेन ।
क्यामरुन १-० अर्जेन्टिना, सन् १९९०
डिएगो म्याराडोनाको नेतृत्वमा साविक विजेता अर्जेन्टिना इटालीमा भएको विश्वकपमा पुगेको थियो ।
चार वर्ष अघि म्याराडोनाकै उत्कृष्ट प्रदर्शनमा विश्वकप उपाधि उचालेको अर्जेन्टिना यसपाली पनि उपाधिको मुख्य दाबेदार थियो । तर, म्याराडोनाको टोलीले क्यारुनविरुद्ध अप्रत्यासित हारको सामना गर्नु पर्या्े ।
मिलानको सान सिएरोमा भएको खेलमा क्यामरुनका लागि विजयी गोल गर्ने खेलाडी थिए, फ्रान्कोइस ओमाम-बियिक । त्यस खेलको अन्त्यमा ९ खेलाडीमा सीमित बनेको क्यामरुन क्वार्टरफाइनलसम्म पुगेको थियो ।
सेनेगल १-० फ्रान्स, सन् २००२
सन् १९९८ को विश्वकप तथा सन् २००० को युरोपियन च्याम्पियनसिप विजेता फ्रान्सलाई दक्षिण कोरिया र जापानमा भएको विश्वकपमा पनि उपाधिको बलियो दाबेदार मनिएको थियो ।
तर पहिलोपल्ट विश्वकप खेलिरहेको सेनेगेलले सुरुमै फ्रान्सको चुनौतीलाई कमजोर बनाइदियो । उद्घाटन खेलमै सेनेगल उपाधि रक्षाको अभियानसहित एसिया भ्रमणमा निस्केको फ्रान्समाथि १-० को नतिजामा विजयी भयो ।
विश्वकपको आधुनिक इतिहासमै यसलाई सबभन्दा ठूलो स्तब्धतापूर्ण नतिजाका रुपमा लिइन्छ । यही हारबाट मनोबल गिरेको फ्रान्स उक्त विश्वकपमा एउटै गोल नगरि पहिलो चरणबाटै घर फर्किन बाध्य भएको थियो ।
पापा बोउबा डिओफले गरेको एउटै गोल पर्याप्त हुँदा अप्रत्यासित नजिता निस्किएको थियो ।
दक्षिण कोरिया २-० जर्मनी, सन् २०१८
रुसमा भएको २०१८ को विश्वकपमा दक्षिण कोरियाले साविक विजेता जर्मनीलाई पराजित गर्दा विश्व फुटबल नै आश्चर्यमा परेको थियो ।
यो हारसँगै जर्मनी सन् १९३८ पछि पहिलो पटक विश्वकपको नकआउटमा चरण्मा पुग्न असफल भयो । कोरियाका लागि किम योङ ग्वान र सन ह्युङ मिनले गोल गरेका थिए ।