काठमाडौं । ‘पोर्चुगल र क्रिस्टियानो रोनाल्डो एकअर्काको पर्याय हुन्,’ पछिल्लो डेढ दशकयताको अन्तर्राष्ट्रिय फुटबलले यही भन्छ । रोनाल्डोलाई विश्व फुटबलले जन्माएका अहिलेसम्मकै महान फुटबलर मान्नेहरु धेरै छन् । अन्तर्राष्ट्रिय फुटबलमा उनी कीर्तिमानी उच्च गोलकर्ता हुन् । करियरको अन्त्यतिर रहेका म्यानचेस्टर युनाइटेडका फरवार्डका लागि कतारमा जारी विश्वकप खेलाडीका रुपमा अन्तिम हो ।
क्लब फुटबलमा सात फरक लिग उपाधि जित्नुका साथै पाँच पटक च्याम्पियन्स लिगको उपाधि उचालेका रोनाल्डोले सर्वोत्कृष्ट फुटबलरले पाउने बालन डी’अर पनि पाँच पटक जितेका छन् । उनीभन्दा बढि बालन डी’अर जित्ने पेरिस सेन्ट जर्मेन (पिएसजी)का अर्जेन्टिनी सुपरस्टार लियोनेल मेसीमात्र हुन् । मेसीले यो उपाधि ६ पटक जितेका छन् ।
रोनाल्डोले क्लब स्तरमा र व्यक्तिगत स्तरमा सम्भव सबैथोक जितिसकेका छन् । पोर्चुगाली राष्ट्रिय टिमबाट उनले युरो २०१६ को उपाधि पनि जितिसकेका छन् । विश्व फुटबलमा पछिल्लो १५ वर्षदेखि राज गरिरहे पनि उनले अहिलेसम्म पोर्चुगललाई विश्वकपको उपाधि जिताउन भने सकेका छैनन् । यसअर्थमा यो विश्वकपमा पोर्चुगलको सहभागितालाई रोनाल्डोको प्रदर्शनसँग जोडेर हेर्नु सान्दर्विक हुन्छ । किनभने रोनाल्डो जस्तो खेलाडी भाग्यले मात्र पाइन्छ । सबै देशमा रोनाल्डो जन्मिदैनन् ।
कतारमा पोर्चुगलले आफ्नो आठौं विश्वकप खेल्दैछ । रोनाल्डोका लागि भने यो पाँचौ अनुभव हुनेछ । पोर्चुगलमा अहिले लुइस फिगो पुस्ता पछिकै सबैभन्दा बलियो टोली छ । पोर्चुगलसंग युरोपका शीर्ष क्लबहरुमा खेल्ने शीर्ष खेलाडीको बाहुल्य छ । टिममा रोनाल्डोसंगै रुबेन डियाज, ड्यानिलो परेरा, जोआओ क्यान्सेलो, नुनो मेन्डेज, डियोगो ड्यालोट, ब्रुनो फर्नान्डेज, बर्नार्डो सिल्भा, रुबेन नेभेस, डियोगो जोटा र जोआओ फेलिक्स जस्ता प्रतिभाशाली खेलाडीहरु छन् ।
सहभागी सात विश्वकपमध्ये पोर्चुगल ५६ वर्ष अगाडि उपाधिको एकदमै नजिक पुगेको थियो । १९६६ मा इङ्ल्यान्डमा भएको विश्वकपमा टोली तेस्रो भएको थियो । १९२३ मा फिफाको आधिकारिक सदस्यता लिए पनि पोर्चुगललाई उरुग्वेमा भएको पहिलो विश्वकपमा निमन्त्रणा गरिएको थिएन । १९६६ अघिका कुनै पनि विश्वकपमा टोली छनोट हुन सकेन ।
१९६६ युरोपेली छनोटमा इयुसेबियोको सात गोल प्रेरणामा पोर्चुगलले चेकोस्लोभाकिया, रोमानिया र टर्की सम्मिलित समूहमा प्रथम हुँदै पहिलो पटक विश्वकपमा स्थान सुरक्षित गर्यो । पहिलो सहभागितामै पोर्चुगललाई अहिलेसम्मको ठूलो सफलता दिलाउने क्रममा इङ्ल्यान्डमा पनि उनको प्रभाव कायम रहयो । प्रतियोगितामा उनले कुल ९ गोल गरेका थिए ।
उनकै प्रेरणामा पोर्चुगलले पहिलो चरणमा हंगेरी, बुल्गेरिया र ब्राजिलमाथि जित हासिल गर्यो । सतप्रतिसत नतिजाका साथ अगाडि बढेको पोर्चुगलले क्वार्टरफाइनलमा प्रतियोगिताको सनसनीपूर्ण टोली उत्तर कोरियासँग ३-० ले पछि पर्नाका बावजुद इयुसेबियोको चार गोलमा उत्कृष्ट पुनरागमन जनाउँदै ५-३ को जित दर्ता गर्यो ।
सेमिफाइनलमा पोर्चुगलको भेट तत्कालीन च्याम्पियन तथा आयोजक इङ्ल्यान्डसँग २-१ ले पराजित हुँदै उपाधि दौडबाट बाहिरियो । तर तेस्रो स्थानको प्लेअफमा सोभियत युनियनलाई २-१ को नतिजामा हराएपछि टोली खाली हात फर्किनु परेन ।
इयुसेबियोले १९६६ पछि कहिल्यै अर्को विश्वकप खेलेनन् । पोर्चुगल दुई दशकसम्म विश्वकपमा छनोट हुन सकेन । तर, उनको योगदान विश्व फुटबल इतिहासमा सदैव अमर रहिरहनेछ । रोनाल्डोले चार विश्वकप खेलिसक्दा पनि उनको बराबरी गर्न सकेका छैनन् । उनी भन्दा रोनाल्डो अझै दुई गोलले पछाडि छन् ।
पहिलो विश्वकपको अनुभव बटुलेको दुई दशकपछि मात्र पोर्चुगल विश्व फुटबलको सबभन्दा ठूलो प्रतियोगितामा फर्कियो । तर मेक्सिको १९८६ मा टोलीले आफ्नो यात्रा पहिलो चरणभन्दा माथि उठाउन सकेन । मोरक्को, इङ्ल्यान्ड र पोल्यान्ड रहेको समूहमा टोलीले एक जित र दुई बराबरी नतिजा निकालेको थियो । त्यसपछि टोली फेरि विश्वकपका तीन संस्करणलाई छनोट भएन ।
१६ वर्षपछि पोर्चुगल जापान र दक्षिण कोरियाले संयुक्त रुपमा २००२ मा आयोजना गरेको विश्वकपलाई छनोट भयो । अमेरिका, पोल्यान्ड र आयोजक दक्षिण कोरिया रहेको समूहमा परेको टोली पहिलो चरणबाटै बाहिरियो । त्यसको चार वर्षपछि जर्मन विश्वकपमा अन्तिम चारसम्मको यात्रा गरे पनि सेमिफाइनलमा फ्रान्ससँग १-० को नतिजामा पराजित भएपछि पोर्चुगल फेरि एकपटक फाइनल पुग्नबाट बञ्चित रहयो । तेस्रो स्थानका प्लेअफमा टोली आयोजक जर्मनीसँग ३-१ ले पराजित भएको थियो।
२००६ को विश्वकपपछि लुइस फिगो पुस्ताका प्रायः सबै खेलाडीले संन्यास लिए । त्यसअघि देखि नै राष्ट्रिय टिमबाट खेल्दै आए पनि २००६ पछि पोर्चुगल रोनाल्डो केन्द्रित हुन थाल्यो । सुपरस्टारका रुपमा रोनाल्डोको उदयका बावजुत पोर्चुगलले अन्तर्राष्ट्रिय फुटबलमा भने खासै प्रभाव जमाउन सकेन । २००८ को युरोमा जर्मनीसँग ३-२ ले पराजित भएको पोर्चुगल दुई वर्षपछि २०१० दक्षिण अफ्रिका विश्वकपमा स्पेनसँग अन्तिम १६ मा पराजित भयो । ब्राजिल विश्वकप २०१४ मा टोली जर्मनी, अमेरिका र घाना रहेको कठिन समूहबाट अगाडि बढ्न सकेन ।
युरो २०१६ को फाइनलमा फ्रान्सलाई १-० को नतिजामा पराजित गर्दै रोनाल्डोको पोर्चुगलले पहिलो अन्तर्राष्ट्रिय उपाधि जित्यो । अन्तर्राष्ट्रिय उपाधि जित्ने पहिलो पोर्चुगिज कप्तान बने पनि उनीबाट बढि आशा गरिएको विश्वकपको उपाधि भने अझै पनि पोर्चुगलले पाएको छैन ।
रुस विश्वकप २०१८ मा रोनाल्डोको ह्याट्रिक प्रेरित पोर्चुगलले स्पेनसँग ३-३ को बराबरी नतिजासहित प्रतियोगिताको सुरुआत गर्यो । दोस्रो खेलमा रोनाल्डोकै गोलमा पोर्चुगलले मोरक्कोमाथि १-० को जित हासिल गर्यो । समूहको तेस्रो खेलमा इरानलाई १-१ को बराबरीमा रोकेपछि पोर्चुगलले नकआउट चरणमा स्थान बनायो ।
तर, अन्तिम १६ मा उरुग्वेसँग २-१ ले पराजित भएपछि पोर्चुगलको यात्रामा पूर्णविराम लाग्यो । एक वर्षपछि नेदरल्यान्ड्सलाई १-० ले पराजित गर्दै युइएफए नेसन्स लिगको पहिलो संस्करणको उपाधि जित्यो । रोनाल्डोको प्रेरणामा पछिल्लो समय जितेका दुई युरोपेली स्तरका उपाधिमा टोली अर्को एउटा अन्तर्राष्ट्रिय उपाधि थप्न चाहन्छ, विश्वकपको ।
हेर्नलायक खेलाडी
क्रिस्टियानो रोनाल्डो (म्यानचेस्टर युनाइटेड)
पछिल्लो समय खराब लयबाट गुज्रिरहेका क्रिस्टियानो रोनाल्डोका लागि कतार विश्वकप अन्तर्राष्ट्रिय फुटबलमा अन्तिम प्रतियोगिता हुन सक्छ ।
गत सिजन मात्रै इटालियन क्लब युभेन्टसबाट पूर्व क्लब म्यानचेस्टर युनाइटेड फर्केका रोनाल्डोले जारी सिजन नियमित पहिलो रोजाइबाट खेल्न पाइरहेका छैनन् । मैदान उत्रिन मौका पाएका बेला पनि गोल गर्न उनी सफल भइरहेका छैनन् । १६ खेलमा रोनाल्डोले मात्र ३ गोल गरेका छन् । जुन उनको फुटबल करियरकै सबैभन्दा कमजोर प्रदर्शन हो ।
रोनाल्डो उमेरले ३७ वर्ष पुगिसकेका छन् । पाँच पटकका बालन डी’अर विजेता रोनाल्डो अन्तर्राष्ट्रिय फुटबलका कीर्तिमानी उच्च गोलकर्ता हुन् । उनले पोर्चुगलबाट एक सय ९१ अन्तर्राष्ट्रिय खेलमा एक सय १७ गोल गरिसकेका छन् । रोनाल्डोले चार वर्षअघि रुसमा सम्पन्न विश्वकपमा चार गोल गरेका थिए । त्यतिबेला रोनाल्डो उत्कृष्ट लयमा थिए । सिजनको अन्त्यमा रियाल मड्रिडबाट च्याम्पियन्स लिग जितेका उनले विश्वकपको पहिलो खेलमा स्पेनविरुद्ध ह्याट्रिक गरेका थिए ।
तर आज स्थिति उल्टो छ । क्लबमा प्रशिक्षकसँगको अनबनले उनको फर्म थप खस्किएको छ । तर खराब लयमै भए पनि कतार विश्वकपमा पोर्चुगलको टोलीमा रोनाल्डो नै आकर्षणको केन्द्र बन्नेछन् । उनको अनुभव पोर्चुगलको विश्वकप अभियानमा महत्वपूर्ण हुनेछ । रोनाल्डोसँगै रुबेन डियाज, जोआओ क्यान्सेलो, नुनो मेन्डेज, बर्नार्डो सिल्भाको खेल पनि हेर्नलायकको हुनेछ ।
विश्वकपमा पोर्चुगल
विरुद्ध घाना (रंगशाला ९७४)
मंसिर ८ गते, राति ९ः४५ बजे
विरुद्ध उरुग्वे ( लुसेइल आइकोनिक रंगशाला )
मंसिर १२ गते, राति १२ः४५ बजे
विरुद्ध दक्षिण कोरिया (एजुकेसन सिटी रंगशाला¬)
मंसिर १६ गते, राति ८ः४५ बजे
(एजेन्सीहरुको सहयोगमा)
