इतिहासमा विश्वकप

घरमा अर्जेन्टिनालाई पहिलो विश्वकपको उपाधि

 

१९७८, अर्जेन्टिना (११औं विश्वकप)

जुन एक देखि २५ सम्म
सहभागी टोली- १६
खेलसंख्या- ३८
गोलसंख्या १०२ (प्रतिखेल २.७ गोलऔसत)
दर्शक- १५ लाख ५० हजार चार सय २४ (प्रतिखेल ४० हजार आठ सय)
विजेता- अर्जेन्टिना
उपविजेता- नेदरल्यान्ड्स
तेस्रो- ब्राजिल
चौथो- इटाली
गोल्डेन जुत्ता- मारियो केम्पेस (अर्जेन्टिना)
उत्कृष्ट युवा खेलाडी- एन्टोनियो काब्रिनी (इटाली)
फेयर प्ले- अर्जेन्टिना

भिडेला सैनिकको विरोधमा थुप्रै राष्ट्रले बहिस्कारको चेतावनी दिनाका बावजुद १९७८ को विश्वकपका लागि छनोट भएका सबै देश अर्जेन्टिनामा भेला भए ।

विश्व फुटबलको यो संस्करणमा पनि चार वर्षअघि लागू गरिएकै दुई समूह चरणको पद्दति अपनाइयो । यसपाली पनि दुई चरणमा समूहमा प्रतिस्पर्धा गराइयो ।

१९७८ को विश्वकपले पनि चार वर्षअघिझैं नकआउट चरणमा खेल गराएन । घरेलु टोली हाबी हुनु खेलकुदको सामान्य नियति भएको अवस्थामा यसपाली पनि विवादहरूबीच अर्जेन्टिनाले फाइनलको यात्रा तय गर्यो।

अर्जेन्टिनीका लागि लामो कपाल भएका मारियो केम्पस आक्रमणमा प्रेरणाको स्रोत बने । दोस्रो चरणको अन्तिम खेलमा पेरुलाई ६-० ले हराएर अर्जेन्टिनाले दक्षिण अमेरिकाको चिरप्रतिद्वन्द्वी ब्राजिललाई प्रतियोगिताबाट बाहिर धकेलेको थियो ।

साबिक विजेता पश्चिम जर्मनी पनि नेदरल्यान्डस र इटालीलाई हराउन असफल हुँदा चाँडै प्रतियोगिताबाट बाहिरियो, जबकि बर्टी भोग्सको आत्मघाती गोलका कारण उपाधि रक्षा गर्न निस्केको टोली अस्ट्रियालाई समेत ३-२ ले नतिजा सुम्पन बाध्य भयो ।

नेदरल्यान्डसले अस्ट्रियालाई ५-१ को फराकिलो पराजय चखाएर लगातार दोस्रो पटक फाइनलमा स्थान सुरक्षित गर्यो, तर नेदरल्यान्डसलाई यतिखेर टोलीका सबैभन्दा प्रभावशाली खेलाडी योहान क्राएफको साथ थिएन । क्राएफ अर्जेन्टिना जान अस्विकार गरेका कारण यसपाली घरमै बसेका थिए ।

फेरि एकपटक डच टोली फाइनलमा पराजित भयो । ब्युनस आयर्समा उपस्थित ७७ हजार २ सय ६० दर्शकका बीच अर्जेन्टिनाले नतिजा ३-१ ले जितेको थियो । केम्पसको गोलमा अर्जेन्टिनाले ३७औ मिनेटमा अग्रता लियो ।

नेदरल्यान्ड्सका बैकल्पिक खेलाडी डिर्क नान्निङगाले केही समयमै खेल बराबरीमा ल्याए । इन्जुरी समयमा केम्पसले अर्जेन्टिनाको अग्रतालाई पुनः कायम गरेपछि डानियल बेर्टोनीले अर्को गोल थप्दै टोलीलाई पहिलो विश्वकपको उपाधि पक्का गराए ।

१९५४ मा जन्मेका केम्पस उपाधि विजेता अर्जेन्टिनी टोलीका सबभन्दा मुख्य स्टार थिए । विश्वकप खेलेको उक्त टोलीमा विदेशबाट व्यावसायिक फुटबल खेल्ने केम्पेस एकमात्र खेलाडी थिए । केम्पस त्यतिखेर भ्यालेन्सियाबाट खेल्दै थिए । फाइनलमा नेदरल्यान्ड्सलाई पराजित गर्दा दुई गोल एक्लै गरेका उनको दोस्रो गोल निकै उत्कृष्ट थियो ।

दोस्रो गोलका लागि उनले तीन विपक्षी रक्षकका साथै गोलकिपरलाई समेत छलाएर बल पोस्टभित्र छिराएका थिए । तेस्रो गोलका लागि पनि उनैले अवसर सिर्जना गराए । ६ गोल गरेका केम्पस प्रतियोगिताको उच्च गोलकर्ता भए । उनले अर्जेन्टिनाका लागि ४३ खेलमा २० अन्तर्राष्ट्रिय गोल गरेका थिए ।

प्रतियोगितामा स्कटल्यान्ड यो संस्करणमा बेलायतको एकमात्र प्रतिनिधि थियो । इरान र ट्युनिसियाले पहिलो पटक सहभागिता जनाएको विश्वकपको उद्घाटन खेल यसपाली पनि गोलरहित बराबरीमा टुंगियो । विश्वकपको उद्घाटन खेलमा गोलरहित बराबरी नतिजा निस्किएको यो लगातार चौथो पटक थियो ।

यसपाली ब्युनर्स आयर्समा अर्जेन्टिनाले हंगेरीसँग गोलरहित बराबरीमा चित्त बुझाएको थियो । खेलमा हंगेरीका दुई खेलाडी एन्ड्रेस टोरोसिक र टिबोर निलासीले रातो कार्ड सामना गर्दै बाहिरिँदा टोली ९ जनामा सीमित भएर खेल अन्त गर्न बाध्य भएको थियो ।

समूह एकको अर्को खेलमा इटालीले फ्रान्सलाई २-१ ले पराजित गर्यो । फ्रान्सका बर्नार्ड लाकोम्बेले सो खेलमा गरेको गोल विश्वकपमा सबैभन्दा चाँडो गरिएकोमध्ये दोस्रो थियो । उनले सिठी बजेको ३६ सेकेन्डमै गोल ठोकेका थिए ।

फ्रान्सले हंगेरीलाई ३-१ ले पराजित गरेको खेलमा सही किट प्रयोग नगर्दा रेफ्रीले उनीहरूलाई चेतावनी दिएको थियो । फलस्वरुप फ्रान्सले अर्जेन्टिनाको एक दोस्रो डिभिजनको टिमको किट लगाएको थियो ।

समूह दुईमा ट्युनिसियाले विश्वकपमा विजय हासिल गर्ने पहिलो अफ्रिकी देशका रूपमा इतिहास निर्माण गर्नका लागि मेक्सिकोसँग १-० ले पछाडि पर्नाका बावजुद उत्कृष्ट पुनरागमनमा ३-१ ले हराएको थियो ।

पहिलो खेलमा पेरुसँग ३-१ को पराजय भोगेको स्कटल्यान्डले प्रतियोगितामा अर्को निराशा बेहोर्नुपर्यो । खेलपछिको लागूऔषध परिक्षणमा विंगर विली जोन्स्टन दोषी सावित हुँदा उनलाई बीचमै फर्काउनुपरेको थियो ।

ब्राजिल र स्वीडेनविरुद्धको खेल खेलाएका वेल्सका रेफ्री क्लाइभ थोमस एउटा निर्णयका कारण निकै अलोकप्रिय भए । ब्राजिलका जिकोले कर्नर प्रहार गरेको बल सोझै गोलमा परिणत भए पनि थोमसले बल हावामै हुँदा समय सकिएको सिठी फुकेका कारण त्यो गोल दिइएन । खेल १-१ को बराबरीमा टुंगिएको थियो ।