काठमाडौं । ‘बी’ डिभिजन लिग कहिले हुन्छ ?
नेपाली लिग पिरामिडको दोस्रो श्रेणीका सबै १४ क्लबले सामूहिक रुपमा देशको सर्वोच्च फुटबल प्रशासन एन्फालाई गरेको प्रश्न हो यो ।
लिगका लागि भनेर लाखौं रुपैयाँ खर्च गरेर हप्तौं लामो तयारी गरिसकेका क्लबहरुले अन्तत प्रतियोगिता नै नहुने संकेत देखेपछि आइतबार सार्वजनिक रुपमै एन्फासँग प्रश्न गरे । शीर्ष डिभिजनको लिग चलिरहेका बेला च्यासल रंगशालाको प्यारापिटमा ‘बी’ डिभिजन लिगमाथिको अन्योल तत्काल चिर्ने आग्रहसहित विभिन्न प्लेकार्ड लिएर क्लबका पदाधिकारीहरु उपस्थित भए ।
|
त्यसअघि पनि पटक-पटक ‘बी’ डिभिजन लिगका क्लबहरुले लिग हुने ग्यारेन्टी गर्न एन्फा नेतृत्वको ध्यानाकर्षण गराएका थिए । तर, पटक-पटक पत्र लेखेरै ध्यानाकर्षण गराउँदा पनि एन्फा नेतृत्वले ‘बी’ डिभिजन लिग हुने ग्यारेन्टी नगरेका कारण सांकेतिक विरोधमा उत्रिनुपरेको उनीहरुको दाबी छ ।
मैदानमा खेलाडी उतार्नुपर्ने क्लबहरुले प्यारापिटमा पदाधिकारी उतारेको पनि तीन दिन बितिसक्यो । तर एन्फाले अझै त्यसको उत्तर दिन जरुरी ठानेको छैन । १० महिनाअघिको चुनावबाट निर्वाचित भएयता एन्फा नेतृत्वतिर तेर्सिएका थुप्रै महत्वपूर्ण प्रश्नमध्ये ‘बी’ डिभिजन लिग कहिले हुन्छ ? भन्ने प्रश्न सायद सबभन्दा जटिल छ ।
यही एउटा प्रश्नको उत्तर दिन नसक्दा वा गलत उत्तर दिँदा नेपाली फुटबलको परिक्षामा वर्तमान नेतृत्व फेल हुन सक्छ । सँगै थुप्रै जटिल प्रश्नहरुले घेरिएका बेला यो एउटा प्रश्नको जिम्मेवार र व्यवहारिक जवाफ दिन सके फेल हुनै लागेको नेतृत्वलाई जोगिने आशाको त्यान्द्रो मिल्न पनि सक्छ ।
उसोत एन्फाले ‘बी’ डिभिजन लिगको विषयमा दुई पटक गलत उत्तर दिइसक्यो । एन्फाले पुस २४ मै भनिसकेको थियो, ‘बी’ डिभिजन लिग चैत १५ बाट हुन्छ भनेर । क्लबलाई टिम तयार गर्नु भनेर पत्र पनि काटेको थियो । तर भएन । किनकी सहमतिअनुसार प्रतियोगिता सुरु हुनुभन्दा ४५ दिन अगाडि क्लबलाई दिनुपर्ने तयारी रकम एन्फाले दिएन ।
फेरि फागुन १७ मा एन्फाले दोस्रो पटक भन्यो, ‘बी’ डिभिजन लिग चैत २९ बाट हुन्छ । यो मितिमा पनि भएन । यसपाली चाँही एन्फाको विवादास्पद बैठकले आफूखुसी निर्णय त गर्यो । तर स्वयम खेल्नुपर्ने क्लबहरुलाई भने जानकारी गराउनु आवश्यक ठानेन ।
निर्णयमाथि निर्णय गर्दै जाने, तर कार्यान्वयनमा सिन्को पनि नभाच्ने एन्फाको चरित्रका कारण नेपाली फुटबलको सर्वोच्च निकायको उत्तर दोस्रो डिभिजनको लिगकै विषयमा दुई पटक गलत ठहरियो । दुवै परिक्षामा एन्फा नेतृत्व फेल भयो ।
यही कारण तेस्रो पटक हचुवाको भरमा परिक्षामा सहभागी नहुने एन्फा नेतृत्वको योजना हुन सक्छ । दुवै पटक लिग सार्नुपर्दा एन्फा पदाधिकारीहरुले आर्थिक संकटलाई कारण देखाउँदै आएका छन् । आर्थिक रुपमा टाट पल्टिइसकेका बेला फेरि करोडौं रुपैयाँ खर्च हुने लिग घोषणा गरेर फेरि फेल हुन चाहनु पनि किन र ?
|
तर नेपालभित्र फुटबल गतिविधि अगाडि बढाउनुका साथै समग्र राष्ट्रिय फुटबलको स्तर उकास्ने जिम्मेवारीको एन्फासँग गलत उत्तर दिनेमात्र होइन, उत्तर नै नदिने छुट पनि हुन सक्दैन । जवाफदेहिता त हुनैपर्छ ।
खासमा लिग भनेको कुनै पनि देशको फुटबलको मेरुदण्ड हो । यति मात्र होइन, सम्बन्धित देशको फुटबल स्तर देखाउने ऐना पनि । अनि लिग भन्नाले ‘ए’, ‘बी’ वा ‘सी’ डिभिजन र ‘सी’ डिभिजन छनोटमध्ये कुनै एक वा दुईमात्र होइन । यी सबै श्रेणीका प्रतियोगिताहरुको समग्र प्याकेज हो, लिग । यही भएर लिगको पिरामिडको चर्चा बारम्बार गरिन्छ । लिगको विषयमा कुराकानी गर्दा समग्र पिरामिडको वारेमा चासो राखिन्छ ।
एन्फाले दुई पटक ढाँटिसकेको अवस्थामा तेस्रो पटक मिति तोक्न समेत आलटाल गरिरहेको छ । एन्फाको आलटाल र लिग सुरु हुनुभन्दा ४५ दिनअघि तयारी खर्च दिइसक्नुपर्ने पूर्व सहमतीका कारण असार मसान्तमा जारी २०७९-०८० को सिजन सकिनुअघि ‘बी’ डिभिजन लिग सम्पन्न हुने सम्भावना न्युन देखिन्छ । ‘सी’ को त कुरै नगरौं । त्यसका लागि तत्काल क्लब र एन्फाबीच नयाँ सहमती भएर तुरुन्तै लिग सुरु गर्नु जरुरी हुन्छ ।
यस्तोमा अर्को एउटा स्वभाविक प्रश्न खडा हुन्छ, ‘बी’ डिभिजन लिग यही सिजनमा भएन भने के हुन्छ ?
पहिलो कुरा समग्र लिगको पिरामिड भत्किन्छ । अनि सँगै शीर्ष डिभिजनबाट रेलिगेसनमा परेका दुई टिमले आगामी सिजन कहाँ खेल्ने र तिनको ठाउँमा कहाँबाट दुई टिम ल्याउने भन्ने अर्को प्रश्न थपिन्छ । एन्फाको विधानले नै शीर्ष डिभिजनमा १४ क्लब रहने कल्पना गरेको छ । तर ‘बी’ डिभिजन लिग भएन भने विधानको त्यो अवधारणाविपरित शीर्ष डिभिजनमा १२ क्लब मात्र हुन्छन्, अनि ‘बी’ डिभिजनमा १६ । यसैगरी ‘सी’ डिभिजन छनोटबाट दुई क्लब बढुवा भइसकेकाले तल्लो श्रेणीमा पनि १६ क्लब रहनेछन् ।
दोस्रो भनेको ‘बी’ डिभिजन लिगका १४ क्लबसँग संलग्न हुन सक्ने ५ सय हाराहारीका खेलाडी, प्रशिक्षक, रेफ्री, अधिकारीहरु बेरोजगार हुनेछन् । त्यसो हुँदा स्वभाविक रुपमा तल्लो तहदेखि नै फुटबल विकासको प्रक्रियामा धक्का लाग्नेछ । नयाँ प्रतिभाहरु आउने ढोका बन्द हुनेछ ।
|
तेस्रो र महत्वपूर्ण कुरा एन्फाले टेलिभिजन प्रशारण अधिकार तथा टिकट विक्रीको ठेक्का एमडिएससी कम्पनीलाई दिँदा गरेको सम्झौता पनि प्रभावित हुन्छ । सम्झौतामा ‘ए’, ‘बी’ र ‘सी’ गरी तीनै श्रेणीका लिगको मार्केटिङ, ब्रोडकास्टिङ, डिजिटल र टिकटका लागि एमडिएससीले एन्फालाई १ करोड ९७ लाख रुपैयाँ उपलब्ध गराउने उल्लेख छ । अब ‘बी’ डिभिजन लिग नभए एमडिएससी कानुनी रुपमा एन्फालाई सम्झौताअनुसारको रकम दिन बाध्य हुने छैन । अनि सँगै तीनै तहका लिगका लागि भन्दै एन्फाका विभिन्न पदाधिकारीलाई दिइएका नियुक्ति पनि प्रभावित हुनेछन् ।
समग्रमा भन्नुपर्दा मैदानभित्र पनि नेपाली फुटबल दुर्घटनामा पर्नेछ । उसोभए दुर्घटनाउन्मुख नेपाली फुटबललाई जोगाउने कसरी त ?
एन्फाले बुधबार ‘बी’ डिभिजन क्लबलाई छलफलका लागि बोलाएको छ । त्यहाँबाट असारभित्रै सकिने गरि लिग सुरु गर्ने सहमती गरे सबभन्दा राम्रो । त्यसो हुन नसके सहमतीमा जारी सिजनलाई केही महिना लम्ब्याएर भदौमा ‘बी’ र ‘सी’ डिभिजनका लिग एकसाथ गर्ने सहमती गरेर त्यहीअनुसार इमान्दार तयारी थालिहाल्ने । असोजमा सकिने गरी हुने त्यो लिगबाट बढुवा हुने क्लबलाई केही महिनाको बीचमै सुरु हुने नयाँ सिजनमा शीर्ष डिभिजनको लिग खेल्न विशेष प्याकेजका साथ मनाउने पनि उपाय हुन सक्छ ।
