नेपाली फुटबल

महिला साफ यु–१९ च्याम्पियनसिप: कमजोर तयारी, लक्ष्यचाहिँ उपाधि

काठमाडौ । दक्षिण एसियाली फुटबल महासंघको वार्षिक तालिकाअनुसार यसपालि साफ यु–१९ महिला च्याम्पियनसिप फेब्रुअरी पहिलो साता ढाकामा हुँदै छ । जहाँ नेपाल र आयोजक बंगलादेशसँगै भारत र भुटानको सहभागिता रहनेछ ।

पछिल्लो समय अन्तर्राष्ट्रिय फुटबलमा भोगेका खराब नतिजाका कारण माल्दिभ्स, पाकिस्तान र श्रीलंकाले भने सहभागिता जनाउने निर्णय गरेका छन् ।

दक्षिण एसियाली महिला फुटबलमा पछिल्लो समय चार देशको प्रतिस्पर्धा चर्को बन्दै छ । त्यसमा भारत र नेपाल दुई सदाबहार टोली भइहाले । भुटान र बंगलादेशले पनि अचेल आफूलाई मुख्य दाबेदारका रूपमा अगाडि बढाउन थालेका छन् ।

प्रशिक्षण सोचेजस्तो हुन सकेको छैन । प्रतियोगिताअघि युवा खेलाडीले मैत्रीपूर्ण खेल खेल्न पाएका छैनन् । जसका कारण प्रतियोगिताअघि टोलीको वास्तविक परीक्षण हुन पाएकै छैन ।

भुटानले समग्र फुटबलमै व्यापक सुधार गरिरहेको छ भने बंगलादेशले पछिल्लो दशकमा महिला फुटबललाई मिसन बनाएर गतिविधि सञ्चालन गरिरहेको छ ।

यही कारण हो, पछिल्लो दशकमा बंगलादेशले सिनियरदेखि जुनियर प्रतियोगितामा आफ्नो दाबेदारी प्रस्तुत गर्दै उपाधि नै जित्न थालेको । भारतको एकपक्षीय दबदबामा चुनौती दिने नेपाल एकमात्र विपक्षीका रूपमा रहँदा बंगलादेशले पनि त्यसमा आफूलाई उभ्याएको छ । इमान्दारीपूर्वक भन्ने हो भने पछिल्लो समय नेपाललाई बंगलादेशको महिला फुटबलले उछिन्न थालिसकेको छ ।

बंगलादेशमा हुने प्रतियोगिता जित्ने लक्ष्यसहित नेपालले अभ्यास भने गरिरहेको छ । मुख्य प्रशिक्षक बालगोपाल साहुखलले प्रतियोगिताको दुई साताअघि नै खुला छनोटबाट २३ सदस्यीय टोली घोषणा गरिसकेका छन् । कप्तान भने चयन गर्न बाँकी छ । नेपाली टोलीले सातदोबाटोस्थित एन्फा कम्प्लेक्समा दैनिक प्रशिक्षण गरिरहेको छ ।

तर, प्रशिक्षण सोचेजस्तो हुन सकेको छैन । प्रतियोगिताअघि युवा खेलाडीले मैत्रीपूर्ण खेल खेल्न पाएका छैनन् । जसका कारण प्रतियोगिताअघि टोलीको वास्तविक परीक्षण हुन पाएकै छैन । स्थानीय केही क्लबसँग खेलेको अभ्यास खेल नै नेपाली युवा टोलीले पाएका अवसर हुन् । अघिल्लो साता विभागीय टोली नेपाल पुलिस क्लबसँग युवा खेलाडीले प्रतिस्पर्धा गरेको थियो । बलियो पुलिसविरुद्ध युवा खेलाडी टिम ३–१ ले पराजित भयो ।

खुला छनोटको पहिलो चरणबाट साहुखलले ३३ खेलाडी छानेका थिए । त्यसबाट २३ खेलाडी छनोट गरिएको थियो ।

‘अभ्यास गरिरहेका छौं । टोलीलाई बलियो बनाउन प्रयासरत छौं । अझै समय बाँकी छ,’ प्रशिक्षक साहुखल भन्छन्, ‘उपाधि जित्ने लक्ष्य हो । त्यसमै केन्द्रित छौं ।’

प्रतियोगिताको पहिलो खेलमा नेपालले बंगलादेशसँग खेल्नेछ । दोस्रो खेलमा भुटान र तेस्रो खेलमा भारतसँग खेल्ने तालिका छ । एकअर्काविरुद्ध खेलेपछि शीर्ष दुई टोलीबीच फाइनल हुनेछ ।

प्रतियोगितामा भाग लिने टुंगो लागेसँगै एन्फाले खुला छनोटबाट टिम बनाउने निर्णय गरेको थियो । खुला छनोटको पहिलो चरणबाट साहुखलले ३३ खेलाडी छानेका थिए । त्यसबाट २३ खेलाडी छनोट गरिएको थियो ।

उमेर समूहबाट खेलिसकेकाको बाहुल्य


जिल्ला, प्रदेश हुँदै केन्द्रमा भएको छनोटमा साफ यु–१६ च्याम्पियनसिप र यु–१९ च्याम्पियनसिप खेलेका खेलाडीकै बाहुल्य छ टोलीमा । गोलकिपर लीला जोशीसँगै रक्षक दिव्या यस्मली मगर र सराह वज्राचार्यले यु–२० साफ च्याम्पियनसिप खेलिसकेका छन् ।

गोलकिपर सुजाता तामाङ र करुणा बुढाथोकीसँगै रक्षक सीता रोकाया, सिमरन राई, माया मास्के, झुमा विश्वकर्मा, सुशीला केसी, भावना परियार, पुनम चेम्जोङ र स्ट्राइकर सेनु परियार, सुक्रिया मिया तथा वर्षा ओलीले नेपालको प्रतिनिधित्व गर्दै यु–१७ महिला च्याम्पियनसिप खेलिसकेका छन् ।

पहिलो पटक अन्तर्राष्ट्रिय फुटबलको अनुभव लिने तयारीमा रहनेमा रोजिता विष्ट, सरिताकुमारी नाथ, गंगा रोकाया, बिर्सना चौधरी, लीला चन्द, पूर्णिमा राई, समीक्षा मगर र सजिना स्याङ्तान छन् ।

सधैं दाबेदार, उपाधि शून्य


प्रतियोगितामा नेपालले सधैं दाबेदारको हैसियतमा सहभागिता जनाउने गरेको छ । तर, अहिलेसम्म त्यो छविअनुसार उपाधि भने जित्न सकेको छैन । चार पटक नै सहभागी भए पनि नेपाल दुई पटक मात्रै फाइनलमा पुगेको छ । सन् २०१८ र २०२४ मा भएका दुवै फाइनल खेलमा नेपाली टोली बंगलादेशसँग पराजित भएको थियो ।

पछिल्लो समय घरेलु लिग नहुँदा नेपाली महिला फुटबलर खेलविहीन छन् । प्रतियोगिताअघि मात्रै एक महिनाको अभ्यासमा सीमित हुनुपरेको छ । ‘घरेलु लिग नहुँदा समस्या छ । लिग भएको भए यही टोलीले राम्रो खेल्न सक्थ्यो । राम्रा खेलाडी देखिने थिए । तर, महिला प्रतियोगितामा सबै कार्यक्रम ठप्प हुँदा सबैतिर समस्या छ,’ राष्ट्रिय महिला टोलीकी एक सदस्य दुःख पोख्छिन्, ‘लिग त भएन भएन । राम्रो अभ्याससमेत हुन सकेको छैन ।’  पछिल्लो संस्करणमा नेपाल फाइनल पुगेपछि बंगलादेशसँग ३–० ले स्तब्ध बनेको थियो ।

बंगलादेश तीन पटक च्याम्पियन


चार पटक भएको प्रतियोगितामा बंगलादेशले सर्वाधिक तीन र भारतले एक पटक उपाधि जितेको छ । नेपाल र भुटान च्याम्पियन बन्न सकेका छैनन् । नेपाल सन् २०१८ र २०२३ मा उपविजेता भएको थियो । दुवै पटक फाइनलमा बंगलादेशसँग पराजित भएको हो ।

सन् २०१८ मा नेपाललाई हराउँदै बंगलोदश पहिलो पटक च्याम्पियन भयो । पहिलो संस्करण भएको दुई वर्षपछि सन् २०२१ मा अर्काे प्रतियोगिता आयोजना भयो । त्यसमा भारतलाई १–० ले हराउँदै बंगलादेश नै च्याम्पियन भयो । सन् २०२२ मा तालिकाको शीर्षस्थानमा रहँदै भारत पहिलो पटक च्याम्पियन भएको हो । सन् २०२३ मा भएको प्रतियोगिताको फाइनलमा नेपाललाई हराउँदै बंगलादेश तेस्रो पटक उपाधि जित्न सफल भएको थियो ।