काठमाडाै । प्रश्न त बन्छ नै । इङ्लिस टिममा किन विदेशी प्रशिक्षक त ? इङ्लिस एफएले भर्खरै आफ्नो टिमको प्रशिक्षकमा थोमस टुसेललाई नियुक्त गरेको छ । एक प्रकारले यो नियुक्ति अप्रत्याशित जस्तै रह्यो ।
बेलायती मिडियालाई त यो फिटिक्कै पचेकै छैन । टुसेल पनि के कम । तिनीहरूलाई जिस्क्याउने भाषामा उनले भनेका छन्, ‘मेरो पासपोर्ट त जर्मन हो है ।’ उनी इङ्लिस टिमका तेस्रो विदेशी प्रशिक्षकमात्रै हुन्, स्वेन गोरान एरिक्सन र फाबियो कापेलोपछि ।
त्यसै पनि फुटबलमा इङ्ल्यान्ड र जर्मनीबीच प्रतिद्वन्द्विता चल्छ । फुटबलको मैदानमा त उनीहरू शत्रु देश नै हुनभन्दा हुन्छ । यो शत्रुताको इतिहास पनि आफैंमा लामो छ । तर, त्यही देशको प्रशिक्षकले अब इङ्लिस राष्ट्रिय टिम सम्हाल्ने छन् । अझ जुन देशमा फुटबल जन्मेको मानिन्छ, जुन देशमा प्रशिक्षकको कुनै कमी छैन, त्यहीं टसेल ? कतै इङ्लिस एफएले एउटा सीमारेखा त पार गरेको छैन, जसलाई अदृश्य रूपमा कायम रहेको मान्न सकिन्छ ?
टुसेलले यसअघि इङ्लिस प्रिमियर लिग क्लब चेल्सी सम्हालेका थिए । उनले जर्मन क्लब बायर्न म्युनिख पनि हेरिसके । चेल्सीका लागि उनले युरोपेली च्याम्पियन्स लिग पनि जितेका छन् । त्यस अर्थमा उनी उम्दा प्रशिक्षक हुन् ।
साँच्चै, अन्तर्राष्ट्रिय फुटबलमा ‘राष्ट्रियता’ कमजोर भएको त होइन ? धेरै हदसम्म हो नै । अब क्लब फुटबल मात्र होइन, अन्तर्राष्ट्रिय फुटबल पनि व्यावसायिक हुन थालेको छ । अब एउटै उद्देश्य मात्र ठूलो भएको छ, जुनसुकै सर्तमा पनि सफलता, उपाधि र जित मात्रै । खासमा इङ्ल्यान्डलाई एउटा ठूलो सफलता चाहिएकै थियो । सन् १९६६ मा इङ्ल्यान्डले विश्वकप जितेको थियो । त्यसयता केही पनि जित्न सकेको छैन । भलै, त्यसको नजिकसम्म भने पुगेको थियो ।
त्यसैले इङ्ल्यान्ड फुटबल दबाबमा आएको मान्न सकिन्छ । यो तथ्य फेरि टुसेल जत्ति अरू कसैले बुझेको पनि छैनन् । त्यसैले उनले भनेका छन्, ‘यो भूमिकालाई अझ धेरै सम्मानित बनाउन मैले सक्दो सबै गर्नेछु ।’ यहाँनिर रमाइलो एउटा तथ्य के भने जर्मनीको राष्ट्रिय टिममा अहिलेसम्म कोही विदेशी प्रशिक्षक आएका छैनन् । अहिले फिफा वरीयताको शीर्ष ९ टिममध्ये चारसँग भने विदेशी प्रशिक्षक छ । यसले पनि अर्थ त राख्छ नै ।
अब इङ्ल्यान्डले जति-जति बेला खेल्नेछ, टुसेल सबैको नजरमा हुनेछन् । सबैले फुटबललाई एक ठाउँमा छाडेर उनकै मात्र चर्चा गर्नेछन् ।
टुसेलले यसअघि इङ्लिस प्रिमियर लिग क्लब चेल्सी सम्हालेका थिए । उनले जर्मन क्लब बायर्न म्युनिख पनि हेरिसके । चेल्सीका लागि उनले युरोपेली च्याम्पियन्स लिग पनि जितेका छन् । त्यस अर्थमा उनी उम्दा प्रशिक्षक हुन् । उनको उपयोगितामा कुनै शंका छैन । तर इङ्ल्यान्डभित्रै पनि टचेलको नियुक्तिलाई लिएर विवाद छ । केही फुटबल पण्डितले यसलाई लिएर गम्भीर प्रश्न उठाइरहेका छन् । धेरैले यसलाई स्वाभाविक मान्न सकेका छैनन् ।
अझ केहीले त यसलाई इङ्लिस फुटबलकै असफलता मानेका छन् । हुन पनि, इङ्ल्यान्डसँग विश्वकै सर्वाधिक लोकप्रिय लिग छ, इङ्लिस प्रिमियर लिगका रूपमा । यो लिगको युरोपमै पनि ठूलो प्रभाव र वर्चस्व छ । यति हुँदा-हुँदै पनि इङ्ल्यान्डले त्यस्तो एक प्रशिक्षक पनि उत्पादन गर्न सकेन, जसले ढंगले इङ्लिस फुटबललाई चलाओस । अब इङ्ल्यान्डले जति-जति बेला खेल्नेछ, टुसेल सबैको नजरमा हुनेछन् । सबैले फुटबललाई एक ठाउँमा छाडेर उनकै मात्र चर्चा गर्नेछन् ।