काठमाडौं । भूगोलमा हेर्ने हो भने सुदूरपश्चिम र जनकपुर देशको झण्डै दुई छेउमा पर्छन । सुदूरपश्चिम सबैभन्दा पश्चिमको प्रदेश अनि जनकपुरचाहिँ सबैभन्दा पूर्वको कोशी प्रदेशसँग जोडिएको मधेश प्रधेशको राजधानी ।
नेपाली खेलकुद पछिल्लो एक महिना नेपाल प्रिमियर लिग (एनपिएल)को नाममा पूरा क्रिकेटमय भयो । खेलकुदमात्र नभई एक हिसाबमा देशकै सबैभन्दा चर्चाको केन्द्र बनेको थियो, एनपिएल ।
वागमती प्रदेशमा भएको यो नेपाली खेलकुदकै अहिलेसम्मको सबैभन्दा ठूलो घरेलु प्रतियोगितामा भूगोलले टाढा भए पनि जनकपुर र सुदूरपश्चिम क्रिकेटिङ दृष्टिमा निकै नजिक रहे ।
आज शनिबार हुने फाइनलमा उपाधिका लागि प्रतिस्पर्धा गर्ने दुई टोली हुनुमात्र जनकपुर र सुदूरपश्चिमको समान विशेषता होइनन् । सुरुदेखि नै जनकपुर बोल्टस र सुदूरपश्चिम रोयल्सको प्रदर्शनले फाइनल खेल्ने सम्भावना बोकेका निर्विवाद टोलीको रूपमा यिनै दुईले आफूलाई प्रस्तुत गरेका थिए ।
फाइनलको एउटै गन्तव्यसम्म आइपुग्दाको यात्रा दुई टोलीको उस्तै रहेन । समग्रमा फाइनलसम्म पुग्न सुदूरपश्चिमले ८ खेल खेले पुग्यो । पहिलो क्वालिफायरमा सुदूरपश्चिमसँगै पराजित भएका कारण जनकपुरले भने थप एक खेलमा संघर्ष गर्नुपर्यो ।
प्रत्येक खेलमा ओहिरिने समर्थकको भीड यी दुई टोलीको अर्को समान विशेषता हो । त्योभन्दा पनि विशेष चाहिँ के भने जनकपुर र सुदूरपश्चिमका दर्शक अन्य टोलीको तुलनामा ‘अर्गानिक’ थिए ।
देउडा र मैथिली/भोजपुरी गीतमा नाचिरहेका दर्शकले कीर्तिपुरको माहोललाई पूरा एक महिना तताइरहे । आफ्नै क्षेत्रीय भाषा, संस्कृति र सभ्यताको सुदूरपश्चिमेली र जनकपुरिया समर्थकले एनपिएल मेलामा भरपूर प्रवर्धन गरे ।
उसो त, फाइनलको एउटै गन्तव्यसम्म आइपुग्दाको यात्रा दुई टोलीको उस्तै रहेन । समग्रमा फाइनलसम्म पुग्न सुदूरपश्चिमले ८ खेल खेले पुग्यो । पहिलो क्वालिफायरमा सुदूरपश्चिमसँगै पराजित भएका कारण जनकपुरले भने थप एक खेलमा संघर्ष गर्नुपर्यो ।
तर, समूह चरणमा दुवै टोलीलाई हराउन सफल एकमात्र विपक्षीका रूपमा चितवन राइनोजले नाम लेखायो । सुदूरपश्चिमले पूरा प्रतियोगितामा अहिलेसम्म भोगेको हार त्यही एकमात्र हो ।
फाइनलसम्मको यात्रामा सुदूरपश्चिमले ८ खेल खेल्दा एक हार बेहोर्यो भने जनकपुरले ९ खेलमा तीन हार सामना गर्नुपर्यो । सुदूरपश्चिमले चितवनलाई ३३ रनको नतिजा सुम्पिनुबाहेक समूह चरणका बाँकी सबै ६ खेल जितेर १२ अंकसहित शीर्ष टोलीका रूपमा क्वालिफायरमा स्थान सुरक्षित गरेको थियो ।
पहिलो क्वालिफायरमा पराजित भएको टोलीलाई दोस्रो क्वालिफायरको मौका थियो । जहाँ भने जनकपुर चुकेन । इलिमिनेटरमा चितवन राइनोजलाई निराश पारेर आएको कर्णाली याक्समाथि जनकपुरले २ विकेटको जित निकाल्दै प्रतियोगितामा सुदूरपश्चिमविरुद्ध तेस्रो प्रतिस्पर्धा निश्चित गर्यो ।
समूह चरणमा सुदूरपश्चिमसँग ७२ तथा चितवनसँग ३२ रनको हार भोगेको जनकपुरले बाँकी ५ खेलमा जित हासिल गरेको थियो । ५ जितसहित १० अंक जोडेको टोली उपविजेताको हैसियतमा सुदूरपश्चिमसँगै सोझै क्वालिफायरलाई छनोट भयो ।
पहिलो क्वालिफायरमा सुदूरपश्चिम र जनकपुरबीच प्रतियोगितामा दोस्रो पटक भेट भयो । तर, दोस्रो भेटमा पनि नतिजा भने उस्तै रहयो अर्थात सुदूरपश्चिमको भागमा जित र जनकपुरको नियतिमा लगातार हार ।
अभ्यासका क्रममा हातमा चोट लागेपछि जनकपुरले क्वालिफायरमा उच्च फर्ममा रहेका कप्तान अनिलकुमार शाहको मैदानी साथ पाएन । जसका कारण सुदूरपश्चिमसँग समूह चरणमा भोगेको हारको बदला लिने सम्भावना थप कमजोर बन्यो ।
टस जितेर ब्याटिङ रोजेको जनकपुरले निर्धारित २० ओभरमा ९ विकेट गुमाउँदै १३९ रन बनायो । जवाफमा सुदूरको लयले निरन्तरता पाउँदा निर्धारित २० ओभरको ९ बल बाँकी रहँदै २ विकेट क्षतिमा १४१ रन बनाएर सुदूरपश्चिमले खेल जित्यो ।
पहिलो क्वालिफायरमा पराजित भएको टोलीलाई दोस्रो क्वालिफायरको मौका थियो । जहाँ भने जनकपुर चुकेन । इलिमिनेटरमा चितवन राइनोजलाई निराश पारेर आएको कर्णाली याक्समाथि जनकपुरले २ विकेटको जित निकाल्दै प्रतियोगितामा सुदूरपश्चिमविरुद्ध तेस्रो प्रतिस्पर्धा निश्चित गर्यो ।
टस जितेर फिल्डिङ रोजेको जनकपुरले दोस्रो क्वालिफायरमा कर्णालीलाई ११८/९ मा रोक्यो । रन बनाउन निकै कठिन भइरहेको दिन टोलीले १९ ओभर समाप्तिमा ८ विकेट गुमाउँदै ११९ रन बनाएर फाइनल यात्रा पक्का गर्यो ।