पोखरा । नवौं वृहत राष्ट्रिय खेलकुद महोत्सव बिहीबार पाखेरालाई केन्द्र बनाएर गण्डकी प्रदेशमा सम्पन्न भएको छ ।
खेलको समग्र स्तर, स्थानीय सहभागिता, व्यवस्थापन, भौतिक पूर्वाधार निर्माण लगायतका विषयमा निक्कै आलोचना र विवादले घेरिएको राष्ट्रिय खेलकुदले अर्को एउटा दुर्भाग्य पनि सहनु पर्यो । प्रतियोगिता दौरान भएको एउटा दुर्घटनामा प्याराग्लाइडिङ खेलाडी निशिम थापा क्षेत्रीको ज्यान गयो । केही खेलाडी तथा अधिकारीहरु डेंगी रोगको सिकार भए । स्क्वासमा मधेष प्रदेशको टोलीका सबै खेलाडीमा डेंगीको संक्रमण भएपछि प्रतियोगिता परित्याग गर्न बाध्य भए । भलिबलका केही खेलाडी गम्भीर घाइते भए ।
|
थुप्रै लज्जाजनक कमजोरी र दुर्भाग्यको प्याकेजका रुपमा सम्पन्न नवौं राष्ट्रिय खेलकुदको एउटा सकारात्मक पक्ष रह्यो । त्यो थियो राष्ट्रिय खेलकुदको यो संस्करणमा थुप्रै राष्ट्रिय कीर्तिमान बन्नु ।
यसक्रममा पौडी, एथ्लेटिक्स र भारोत्तोलनमा थुप्रै राष्ट्रिय कीर्तिमान बने । यद्धपि फिस्टेल एकेडेमीको पौडी पोखरी अन्तर्राष्ट्रिय मापदण्डभन्दा कम लम्बाइको भएको भन्दै पौडीका कीर्तिमानले मान्यता नपाउने चर्चा पनि खेल जगतमा व्याप्त छ । सर्ट कोर्समा गराएइको पौडीमा कुल २० राष्ट्रिय कीर्तिमान बनेको आयोजकको प्रारम्भिक प्रतिवेदनमा उल्लेख छ ।
आठौं राष्ट्रिय खेलकुदमा १२ स्वर्ण पदक जित्दै कीर्तिमान रचेकी गौरिका सिंहले यस पटक आफ्नै कीर्तिमानमा समेत सुधार गर्न सकिनन् । उनले व्यक्तिगत विधातर्फ मात्र एक स्वर्ण पदक जितिन् । डुआना लामाले ९ स्वर्ण पदक जित्दा एस्ली डंगोल सापकोटाले ६ स्वर्ण पदक जितिन् ।
त्रिभुवन आर्मी क्लब नवौं बृहत राष्ट्रिय खेलकुदअन्तर्गत पौडीमा टिम च्याीम्पयन बन्यो । आर्मीले २० स्वर्ण, ९ रजत तथा ७ कांस्य पदक जितेको थियो ।
त्रिभुवन आर्मी क्लवका नासीर याहा हुसेनले १५ सय मिटर फ्रिस्टाइलमा आफ्नै कीर्तिमानमा सुधार गरे । १३औँ सागमा १५ सय मिटर फ्रि स्टाइलमा १७ मिनेट ४९.९५ सेकेण्ड लगाएका नासीरले १६ मिनेट ५०.२१ सेकेण्डमा दुरी पूरा गर्दै नयाँ कीर्तिमान बनाए । त्यस्तै पुरुष २०० मिटर फ्रिस्टाइल र पुरुष २०० मिटर इन्डिभिजुयल मिडलेमा पनि नासिरले आफ्नै कीर्तिमान भंग गरे ।
नासिरले पुरुष २०० मिटरमा सन् २०२१ को डिसेम्बरमा सम्पन्न १५औं फिना विश्व पौडी च्याम्पियनसिपमा आफैंले बनाएको १ मिनेट ५८.३० सकेन्डको कीर्तिमान तोड्दै स्वर्ण जिते । उनले निर्धारित दूरी १ मिनेट ५५.३९ सेकेन्डमा पार गर्दै नयाँ कीर्तिमान बनाएका थिए । त्यस्तै पुरुष २०० मिटर इन्डिभिजुअल मिड्लेमा पनि उनी आफैंले गत वर्ष फिना च्याम्पिनसिपमै बनाएको २ मिनेट ११.८५ सेकेन्डको कीर्तिमान तोड्दै स्वर्ण जिते । उनले निर्धारित दूरी पार गर्न १ मिनेट ११.२३ सेकेन्ड लगाएका थिए ।
त्यस्तै महिला २ सय मिटर पौडीमा त्रिभुवन आर्मी क्लवकै डुआना लामाले २ मिनेट ३१.४६ सेकेण्डमा दुरी पूरा गर्दै यसअगाडि गौरीका सिहंको २ मिनेट ३२ सेकेण्डको किर्तिमान तोडिन ।
पुरुष २ सय मिटर बटरफ्लाई र ५० मिटर फ्रिस्टाइलको हिट चरणमा कीर्तिमान बन्यो ।
पुरुष ५० मिटर फ्रिस्टाइलमा त्रिभुवन आर्मी क्लबका एलेक्जेन्डर शाहले आफ्नै कीर्तिमानमा सुधार गरे । उनले २३.९० सेकेण्डको समयलाई सुधार गरेर २३.५७ सेकेण्डको नयाँ कीर्तिमान रचे ।
पुरुषकै २ सय मिटर बटरफ्लाइमा नथनर्दोजे शेर्पाको नाममा रहेको २ मिनेट १८.१० सेकेन्डको कीर्तिमानलाई एनआरएनका आशिष सापकोटाले २ मिनेट १६.४३ सेकेन्डमा छोट्याएका छन् ।
डुआनाले महिला ५० मिटर महिला ब्रेस्टस्ट्रोकमा आफ्नो तीन वर्ष पुरानो कीर्तिमान सुधार गर्दै स्वर्ण जितिन् । उनले निर्धारित दूरी ३५.२३ सेकेन्डमा पूरा गरिन् । यसअघि सन् २०१९ मा भएको १३औं दक्षिण एसियाली खेलकुद (साग)मा उनले ३५.४६ सेकेन्डको कीर्तिमान बनाएकी थिइन् ।
पुरुष २०० मिटर ब्याकस्ट्रोकमा एपिएफ क्लबका तेन्जिङ नामडोल रायन गुरुङले राष्ट्रिय कीर्तिमानसहित स्वर्ण पदक जितेका छन् । तेन्जिङले २ मिनेट १६.२३ सेकेन्डको राष्ट्रिय कीर्तिमानी समय निकाल्दै स्वर्ण पदक जितेका हुन् ।
यसअघि सर्ट कोर्सको यो कीर्तिमान नाथन दोर्जे शेर्पाको नाममा रहेको थियो । उनले २०१९ मा २ मिनेट १६ः५० सेकेन्डको कीर्तिमान रचेका थिए ।
एथ्लेटिक्स
तीन विभागिय टोलीको वर्चश्व रहँदा आर्मी च्याम्पियन बनेको एथ्लेटिक्समा कुल १० राष्ट्रिय कीर्तिमान बने ।
महिला ज्याभ्लिन थ्रोमा नेपाल पुलिस क्लबकी चन्द्रकला लाम्गादेले राष्ट्रिय कीर्तिमानसहित स्वर्ण पदक जितिन् । उनले ४७.६० मिटरको नयाँ कीर्तिमान कायम गरिन् । यसअघि यो कीर्तिमान त्रिभुवन आर्मी क्लबकी लक्ष्मी थारुको नाममा थियो । आठौं राष्ट्रिय खेलकुदमा उनले ४५.२७ मिटर थ्रो गर्दै कीर्तिमान बनाएकी थिइन् ।
त्यस्तै एपिएफका सलिम देवानले ७.०६ मिटरको नयाँ राष्ट्रिय कीर्तिमानसहित नवौं राष्ट्रिय खेलुकदको एथ्लेटिक्सअन्तर्गत पुरुष लङ जम्पमा स्वर्ण पदक जिते । देवानले २३ वर्षअघिको कीर्तिमान तोडेका हुन् । यसअघि कृष्णबहादुर श्रेष्ठले सन् १९९९मा पाकिस्तानको इस्लामावादमा ७ मिटरको कीर्तिमान बनाएका थिए ।
त्रिभुवन आर्मी क्लबकी जयरानी थारुले राष्ट्रिय कीर्तिमानसहित महिला लङ जम्पमा स्वर्ण पदक जितिन् । यसअघि लुम्बिनी प्रदेशकी निशा चौधरीको नाममा रहेको ५.४७ मिटरको कीर्तिमान तोडेर जयरानीले ५.५८ मिटरको नयाँ कीर्तिमान कायम गरेकी हुन् ।
यता ४ सय मिटर पुरुष र महिलामा नयाँ कीर्तिमान कायम भएका छन् । पुरुषतर्फ आर्मीका सोमबहादुर कुमालले ४७.९५ सेकेन्डमा दुरी पार गर्दै कीर्तिमानसँगै स्वर्ण पदक जिते । उनले सन् १९९० मा चीनको वेइजिङमा भएको खेलमा आशाराम चौधरीले बनाएको कीर्तिमान भङ्ग गरे । चौधरीले ४८.३२ सेकेन्डको कीर्तिमान राखेका थिए ।
महिलातर्फ एपीएफकी रमिताकुमारी थारूले ५८.१० सेकेन्डमा ४ सय मिटर दुरी पूरा गर्दै नयाँ कीर्तिमान कायम गरिन् । उनले २०१९ मा चीनमा भएको खेलमा तुलसा खत्रीले बनाएको कीर्तिमान तोडेकी हुन् । तुलसाले ५९.५७ सेकेन्डमा दुरुी पूरा गर्दै कीर्तिमान बनाएकी थिइन् ।
त्यस्तै महिला १०० मिटर हर्डल्समा जयारानीले नयाँ राष्ट्रिय कीर्तिमानसहित स्वर्ण पदक जितिन् । उनले हिट चरणमा १५.१६ सेकेन्डको कीर्तिमान बनाएकी थिइन् । यसअघि १५.२० सेकेन्डको टाइमिङसहित यो कीर्तिमान उनकै नाममा थियो ।
जयारानीले ४०० मिटर महिला हर्डल्समा स्वर्ण पदक जितेकी छन् । उनले यो इभेन्टमा नयाँ राष्ट्रिय कीर्तिमानसहित स्वर्ण पदक जितेकी हुन् । उनले निर्धारित दूरी १ मिनेट ०४.१३ सेकेन्डमा पूरा गरिन् ।
यसअघि यो कीर्तिमान उनको आफ्नै नाममा थियो । उनले ४४औं राष्ट्रिय एथ्लेटिक्स प्रतियोगितामा १ मिनेट ०७.२ को कीर्तिमान कायम गरेकी थिइन् ।
त्यस्तै १० हजार मिटर पुरुष दौडमा पनि आर्मीका दीपक अधिकारीले नयाँ राष्ट्रिय कीर्तिमानसहित स्वर्ण पदक जितेका थिए । दीपकले निर्धारित दूरी ३० मिनेट १०.३० सेकेन्डमा पूरा गर्दै ८ वर्ष पुरानो गोपीचन्द्र पार्कीको कीर्तिमान भङ्ग गरे । गोपीले २०१४ मा दक्षिण कोरियामा भएको एसियाली खेलकुदमा ३० मिनेट ३०.९९ सेकेन्डको राष्ट्रिय कीर्तिमान बनाएका थिए ।
पुरुष एक सय मिटरमा एपिएफका शिवचन्द्र पार्की तथा महिलामा नेपाली सेनाको त्रिभुवन आर्मी क्लबकी सरस्वती चौधरीले नयाँ कीर्तिमान बनाए । महिला सय मिटरको हिटमै नयाँ कीर्तिमान बनिसकेको थियो । यसअघि काठमाडौंमा १९९९ मा सम्पन्न आठौं दक्षिण एसियाली महासंघीय खेलकुद (साफ)मा देवीमाया पनेरुले कायम गरेको कीर्तिमान शनिबारको हिटमा लुम्बिनी प्रदेशकी निशा चौधरीले भंग गरेकी थिइन । १२ः१५ सेकेन्डमा निर्धारित दुरी तय गर्दै निशाले देविमायाको २३ वर्ष पुरानो १२ः१९ सेकेन्डको कीर्तिमानमा सुधार गरेकी थिइन ।
तर फाइनल चरणमा निशाको प्रदर्शन थोरै खस्किँदा आर्मीकी सरस्वतीले स्वर्ण पदकमा कीर्तिमानसहित नाम लेखाइन । सरस्वतीले १२ः१३ सेकेन्डमा दौड पूरा गरेर नयाँ कीर्तिमानका साथ स्वर्ण पदक जित्दा आफ्नै हिटको भन्दा कमजोर प्रदर्शनमा सीमित निशाले १२ः२२ सेकेन्डमा दुरी पार गरेर रजत पदकमा चित्त बुझाइन ।
पुरुषमा एपिएफका शिवराज पार्की कीर्तिमानी १०ः५६ सेकेन्डको प्रदर्शनका साथ स्वर्ण पदक जिते । पार्कीले पनि रामकृष्ण चौधरीको नाममा रहेको २३ वर्ष पुरानो कीर्तिमानमा सुधार गरेका हुन् । चौधरीले १९९९ मा १०ः७१ सेकेन्डको टाइमिङका साथ बनाएको कीर्तिमान पार्कीले नतोडेसम्म कायम थियो ।
भारोत्तोलन
भारोत्तोलनमा पनि नवौं राष्ट्रिय खेलकुदमा १० वटा नयाँ राष्ट्रिय कीर्तिमान बने । नेपाल भारोत्तोलन संघका अध्यक्ष रामकृष्ण श्रेष्ठ (बोस)ले जानकारी गराएअनुसार महिला ७१ केजी तौल समूहकी जुनुमाया छन्त्यालले स्न्याच, क्लिन एन्ड जर्क र कुल गरि सबै तीन विधामा कीर्तिमानसहित स्वर्ण पदक जितिन् ।
यसैगरी पुरुष ८१ केजीमा विकास थापाले क्लिन एन्ड जर्कमा नयाँ राष्ट्रिय कीर्तिमान कायम गर्दा महिला ८१ केजीको स्पर्धामा तारादेवी पुनले तीनै विधामा नयाँ राष्ट्रिय कीर्तिमान बनाइन । विकास भट्टले पुरुष ८९ केजीमा पनि सबै तीन विधामा कीर्तिमानी प्रदर्शन गरेका थिए ।
भारोत्तोलनमा कुल १० नयाँ कीर्तिमान बने पनि पुलिसकी जुनुमायाले स्न्याचमा बनाएको कीर्तीमान भने उल्लेखनीय रहयो । उनले यसअघि रहेको ६८ केजीको कीर्तिमानमा १० केजी सुधार गर्दै ७८ केजी तौल उचालेकी थिइन् ।
