काठमाडौं । सन् २०११ को एकदिवसीय विश्वकप क्रिकेट दक्षिण एसियाली राष्ट्र भारत, बंगलादेश र श्रीलंकाले संयुक्त रूपमा आयोजना गरेका थिए ।
भारतमा भएको यो तेस्रो विश्वकप हो । यसअघि भारतले सन् १९८७ मा पाकिस्तान र सन् १९९६ मा पाकिस्तान र श्रीलंकासँग मिलेर विश्वकप आयोजना गरेको थियो ।
टेस्ट राष्ट्रका रूपमा भारत, पाकिस्तान, श्रीलंका, अस्ट्रेलिया, दक्षिण अफ्रिका, बंगलादेश, इङ्ल्यान्ड, न्युजिल्यान्ड, वेस्ट इन्डिज र जिम्बावेले प्रतिस्पर्धा गरेका थिए ।
एकदिवसीय विश्वकपको १०औं संस्करणका खेलहरू फेब्रुअरी १९ देखि अप्रिल २ सम्म भारतका ८, श्रीलंकाका ३ र बंगलादेशका २ गरी १३ रंगशालामा खेलाइएको थियो ।
प्रतियोगितामा १० टेस्ट र चार एसोसिएटसहित कुल १४ टोलीको सहभागिता थियो । टेस्ट राष्ट्रका रूपमा भारत, पाकिस्तान, श्रीलंका, अस्ट्रेलिया, दक्षिण अफ्रिका, बंगलादेश, इङ्ल्यान्ड, न्युजिल्यान्ड, वेस्ट इन्डिज र जिम्बावेले प्रतिस्पर्धा गरेका थिए ।
यसैगरी एसोसिएट राष्ट्रका रूपमा नेदरल्यान्ड्स, क्यानडा, आयरल्यान्ड र केन्याको सहभागिता रहेको थियो ।
अघिल्ल्लो संस्करण खेलका स्कटल्यान्ड र बर्मुडा छनोट हुन सफल भएनन् । सहभागी टोलीलाई दुई समूहमा विभाजन गरिएको थियो ।
समूह ‘ए’ मा अस्ट्रेलिया, पाकिस्तान, श्रीलंका, जिम्बावे, क्यानडा, केन्या र न्युजिल्यान्ड तथा समूह ‘बी’ मा भारत, दक्षिण अफ्रिका, इङ्ल्यान्ड, बंगलादेश, आयरल्यान्ड, वेस्ट इन्डिज र नेदरल्यान्ड्स रहेका थिए ।
पछिल्लो तीन संस्करणको च्याम्पियन अस्ट्रेलियाको यात्रा क्वाटरफाइनलमै सीमित भएको थियो ।
समूह चरणमा एकअर्कासँग प्रतिस्पर्धा गरेपछि समूह ‘ए’ बाट पाकिस्तान, श्रीलंका, अस्ट्रेलिया र न्युजिल्यान्ड तथा समूह ‘बी’ बाट भारत, इङ्ल्यान्ड, दक्षिण अफ्रिका र वेस्ट इन्डिजले क्वाटरफाइनलमा स्थान बनाएका थिए । केन्या र नेदरल्यान्ड्स प्रतियोगितामा जितविहीन टोली बने ।
भारतले अस्ट्रेलियालाई ५ विकेट, पाकिस्तानले वेस्ट इन्डिजलाई १० विकेट, न्युजिल्यान्डले दक्षिण अफ्रिकालाई ४९ रन र श्रीलंकाले इङ्ल्यान्डलाई १० विकेटले पराजित गर्दै सेमिफाइनलमा स्थान बनाएका थिए ।
पछिल्लो तीन संस्करणको च्याम्पियन अस्ट्रेलियाको यात्रा क्वाटरफाइनलमै सीमित भएको थियो । अस्ट्रेलियाले दिएको २६० रनको लक्ष्यलाई भारतले ५ विकेट गुमाएर ४८ ओभरमा पूरा गरेको थियो ।
यसैगरी सन् १९८६ को उपाधि उचालेको श्रीलंका सन् २००७ मा उपविजेता बनेको थियो । फाइनलमा श्रीलंकालाई ६ विकेटले पराजित गर्दै भारत २८ वर्षपछि विश्व च्याम्पियन बन्यो ।
सेमिफाइनलमा भारतले सहआयोजक पाकिस्तानलाई २९ रन र श्रीलंकाले न्युजिल्यान्डलाई ५ विकेट हराउँदै उपाधि भिडन्त पक्का गरेका थिए । भारतले ९ विकेटमा २ सय ६० रन जोड्दै पाकिस्तानलाई २३१ रनमा समेटेको थियो । अर्को सेमिफाइनलमा न्युजिल्यान्डलाई २१७ रनमै समेट्दै श्रीलंकाले ५ विकेट गुमाएर लक्ष्य पूरा गरेको थियो ।
अघिल्लो संस्करण भारत समूह चरणबाटै बाहिरिँदा श्रीलंका फाइनलमा अस्ट्रेलियासँग पराजित भएको थियो ।
भारत र श्रीलंका दुवै टोलीले तेस्रो पटक एकदिवसीय विश्वकपको फाइनलमा स्थान बनाएका थिए । भारत १९८३ को च्याम्पियन र २००३ को उपविजेता टोली हो ।
फाइनलमा श्रीलंकालाई ६ विकेटले पराजित गर्दै भारत २८ वर्षपछि विश्व च्याम्पियन बन्यो ।
यसैगरी सन् १९८६ को उपाधि उचालेको श्रीलंका सन् २००७ मा उपविजेता बनेको थियो । फाइनलमा श्रीलंकालाई ६ विकेटले पराजित गर्दै भारत २८ वर्षपछि विश्व च्याम्पियन बन्यो ।
मुम्बईस्थिच वाङ्खडे क्रिकेट मैदानमा श्रीलंकाले प्रस्तुत गरेको २ सय ७४ रनको लक्ष्य भारतले ४८.२ ओभरमा ४ विकेट गुमाउँदै पूरा गरेको थियो । भारतका लागि गौतम गाम्भिरले ९७ र कप्तान महेन्द्रसिंह धोनीले अविजित ९१ रनको योगदान गरेका थिए ।
श्रीलंकका लासिथ मालिङ्गाले दुई, थिसरा परेरा र तिलकरत्ने दिलसानले समान एक विकेट लिएका थिए ।
त्यसअघि टस जितेर ब्याटिङ रोजेको श्रीलंकाले निर्धारित ५० ओभरमा ६ विकेट गुमाउँदै २ सय ७४ रनको योगफल तयार परेको थियो । माहेला जयवद्र्धनेले अविजित १ सय ३ र कप्तान कुमार सांगाकाराले ४८ रनको योगदान गरेका थिए ।
भारतका जाहिर खान र युवराज सिंहले समान दुई तथा हरभजन सिंहले एक विकेट लिएका थिए ।
३ सय ६२ रन बनाउनुका साथै १५ विकेट लिएका भारतका युवराज सिंह प्रतियोगिताकै सर्वोकृष्ट खेलाडी चुनिन सफल भएका थिए ।
कुल ४९ खेल भएको प्रतियोगिता हेर्न १२ लाख २९ हजार ८ सय २६ दर्शक रंगशाला पुगेका थिए ।
३ सय ६२ रन बनाउनुका साथै १५ विकेट लिएका भारतका युवराज सिंह प्रतियोगिताकै सर्वोकृष्ट खेलाडी चुनिन सफल भएका थिए ।
प्रतियोगिताका ९ खेलमा ५ सय रन बनाएका श्रीलंकन ब्याटर तिलकरत्ने दिलसान सर्वाधिक रनकर्ता बनेका थिए ।
९ खेलमा समान २१ विकेटसहित भारतका जाहिर खान र पाकिस्तानका शाहिद अफ्रिदी सर्वाधिक विकेट लिने खेलाडी बनेका थिए ।
