काठमाडौं । सन् २००३ को आइसिसी विश्वकप क्रिकेट प्रतियोगिता दक्षिण अफ्रिका, केन्या र जिम्बावेले संयुक्त रूपमा आयोजना गरेका थिए । फेब्रुरीरी ९ देखि मार्च २३ सम्म भएको एकदिवसीय विश्वकप दक्षिण अफ्रिकाका १२, जिम्बावेका दुई र केन्याको एक गरी १५ मैदानमा खेलाइएको थियो ।
पहिलो पटक अफ्रिकी महादेशमा भएको विश्वकपमा १४ राष्ट्रको सहभागिता थियो । विश्वकप इतिहासमै सर्वाधिक धेरै राष्ट्रले भाग लिएको संस्करण हो यो । यसअघि सन् १९९६ र १९९९ मा सर्वाधिक १२ राष्ट्रले सहभागिता जनाएका थिए ।
यस विश्वकपमा गत संस्करण खेलेको स्कटल्यान्ड अनुपस्थित हुँदा नामिबिया, क्यानडा र नेदरल्यान्ड्स थपिएका थिए । नामिबियाले विश्वकपमा डेब्यू गर्दा क्यानडा सन् १९७९ तथा नेदरल्यान्ड्सले १९९६ पछि वान डे विश्वकपमा पुनरागमन गरेका थिए ।
यो विश्वकपमा १० टेस्ट र ४ एसोसिएट टोलीले सहभागिता जनाएका थिए । टेस्ट राष्ट्रका रूपमा अस्ट्रेलिया, भारत, पाकिस्तान, इङ्ल्यान्ड, दक्षिण अफ्रिका, श्रीलंका, न्युजिल्यान्ड, वेस्ट इन्डिज, जिम्बावे र बंगलादेश सहभागी थिए ।
यसैगरी एसोसिएट राष्ट्रका रूपमा केन्या, नेदरल्यान्डस, क्यानडा र नामिबयाले विश्वकप खेलेका थिए ।
यस विश्वकपमा गत संस्करण खेलेको स्कटल्यान्ड अनुपस्थित हुँदा नामिबिया, क्यानडा र नेदरल्यान्ड्स थपिएका थिए । नामिबियाले विश्वकपमा डेब्यू गर्दा क्यानडा सन् १९७९ तथा नेदरल्यान्ड्सले १९९६ पछि वान डे विश्वकपमा पुनरागमन गरेका थिए ।
प्रतियोगितामा सहभागी टोलीलाई दुई समूहमा विभाजन गरिएको थियो । प्रत्येक समूहका शीर्ष तीन टोलीले सुपर सिक्समा स्थान बनाएका थिए ।
समूह ‘ए’ मा अस्ट्रेलिया, इङ्ल्यान्ड, जिम्बावे, पाकिस्तान, नेदरल्यान्ड्स र नामिबिया तथा समूह ‘बी’ मा न्युजिल्यान्ड, श्रीलंका, केन्या, दक्षिण अफ्रिका, वेस्ट इन्डिज, क्यानडा र बंगलादेश थिए ।
समूह ‘ए’ बाट अस्ट्रेलिया, भारत र जिम्बावे तथा समूह ‘बी’ बाट श्रीलंका, केन्या, र न्युजिल्यान्डले सुपर सिक्समा स्थान बनाएका थिए ।
अस्ट्रेलियाले पाँचौं र भारतले दोस्रो पटक फाइनलमा स्थान बनाए । यसअघि सन् १९८७ र १९९९ को च्याम्पियन अस्ट्रेलिया १९७५ र १९९६ मा उपविजेता बनेको थियो । भारत भने १९८३ को च्याम्पियन हो ।
पछिल्लाे संस्करणमा फाइनल खेलेको पाकिस्तान, उपाधि दाबेदार मानिएको इङ्ल्यान्ड र आयोजक दक्षिण अफ्रिकाले समूह चरण पनि पार गर्न सकेनन् । पहिलो पटक विश्वकप खेलिरहेको नामिबिया प्रतियोगितामा जित निकाल्न नसक्ने एकमात्र टोली रह्यो ।
गत संस्करणमा जितविहीन बनेको केन्याले उत्कृष्ट प्रदर्शन गरेको थियो । केन्याले समूह चरणमा श्रीलंका र बंगलादेश जस्ता बलिया टोलीलाई पराजित गरेको थियो ।
सुपर सिक्समा अर्को समूहबाट आएका टोलीसँग प्रतिस्पर्धा गरेपछि अस्ट्रेलिया, भारत, केन्या र श्रीलंकाले सेमिफाइनलमा स्थान बनाएका थिए । केन्या पहिलो पटक आइसिसी एकदिवसीय विश्वकपको सेमिफाइनलमा स्थान बनाउन सफल भयो ।
सेमिफाइनलमा अस्ट्रेलियाले श्रीलंकालाई ४८ रन (डकवर्थ लुइस पद्धतिका आधारमा) तथा भारतले केन्यालाई ९१ रनले पराजित गर्दै फाइनलमा स्थान पक्का गरेका थिए । भारतको जितमा सौरभ गांगुलीले शतक ९१११० बनाएका थिए । अस्ट्रेलियाका लागि एन्ड्रयु साइमन्ड्सले अविजित ९१ रनको इनिङ्स खेलेका थिए ।
फाइनलमा भारतविरुद्ध १ सय २५ रनको फराकिलो जित निकाल्दै अस्ट्रेलिया लगातार दोस्रो तथा समग्रमा तेस्रो पटक विश्व च्याम्पियन बन्यो ।
अस्ट्रेलियाले पाँचौं र भारतले दोस्रो पटक फाइनलमा स्थान बनाए । यसअघि सन् १९८७ र १९९९ को च्याम्पियन अस्ट्रेलिया १९७५ र १९९६ मा उपविजेता बनेको थियो । भारत भने १९८३ को च्याम्पियन हो ।
दक्षिण अफ्रिकाको वान्डरस क्रिकेट रंगशालामा भएको फाइनलमा भारतविरुद्ध १ सय २५ रनको फराकिलो जित निकाल्दै अस्ट्रेलिया लगातार दोस्रो तथा समग्रमा तेस्रो पटक विश्व च्याम्पियन बन्यो ।
अस्ट्रेलियाले २ विकेट गुमाई ३ सय ६० रनको लक्ष्य प्रस्तुत गरेको थियो । त्यसको जवाफमा भारत ३९.२ ओभरभित्र २ सय ३४ रनमै समेटियो । वीरेन्द्र सेवागले ८२ रन र राहुल द्रविडले ४७ रनको योगदान गरे पनि भारतलाई जित दिलाउन भने सकेनन् । ग्लेन म्याकग्राले ३ विकेट र ब्रेट लीले २ विकेट लिएका थिए ।
त्यसअघि अस्ट्रेलियाका लागि रिकी पोन्टिङले अविजित १ सय ४० रन, डामियन मार्टिनले अविजित ८८ र एडम गिलक्रिस्टले ५७ रनको योगदान गरेका थिए । भारतका हरभजन सिंहले २ विकेट लिएका थिए ।
भारतका सचिन तेन्दुलकर प्रतियोगिताको सर्वोकृष्ट खेलाडी र सर्वाधिक रनकर्ता चुनिए । उनले प्रतियोगिताका १० खेलमा ६ सय ७३ रन बनाउनुका साथै २ विकेट लिएका थिए ।
प्रतियोगिताका १० खेलमा २३ विकेट लिँदै श्रीलंकाका चामिन्दा भास सर्वाधिक विकेट लिने खेलाडी बने । कुल ५४ खेल भएको प्रतियोगिता हेर्न ६ लाख २६ हजार ८ सय ४५ दर्शक रंगशाला पुगेका थिए ।
प्रतियोगिताका १० खेलमा २३ विकेट लिँदै श्रीलंकाका चामिन्दा भास सर्वाधिक विकेट लिने खेलाडी बने । कुल ५४ खेल भएको प्रतियोगिता हेर्न ६ लाख २६ हजार ८ सय ४५ दर्शक रंगशाला पुगेका थिए ।