नेपाल खेलकुद पत्रकार मञ्चले आयोजना गर्ने पल्सर स्पोर्ट्स अवार्ड नेपाली खेलजगतको एक मात्रै यस्तो क्यालेन्डर इभेन्ट हो, जुन १९ वर्षदेखि हरेक वर्ष निरन्तर हुँदै आएको छ । प्रायः खेलकुदका गतिविधि समयमै हुन नसक्ने अभिशाप बोकेको नेपाली खेलकुदमा यो अवार्डले भने आफ्नै विशिष्ट पहिचान, निरन्तरता र वैधानिकता स्थापित गरिसकेको छ ।
मञ्चले सुरु गरेको एउटा प्रयोग आज नेपाली खेलकुदको सर्वमान्य प्रमाण बनेको छ । नेपाली खेलकुदको मूल्यांकन र उपलब्धिहरूको कदरको शृंखला १९औं संस्करणसम्म आइपुग्दा फगत एउटा समारोहमा मात्रै सीमित भएको छैन, समग्र खेलजगतले वर्षभर व्यग्रका साथ प्रतीक्षा गरिरहने आशा र भरोसा बनेको छ । अलिक आलंकारिक भाषामा भन्दा समग्र खेलकुद एउटा शरीर हो भने पल्सर स्पोर्ट्स अवार्डलाई यसको रक्तसंचार प्रणाली मान्न सकिन्छ, जसले नेपाली खेलकुदमा जीवन भरिरहेको छ ।
अवार्ड किन ?
स्पोर्ट्स अवार्ड आयोजना गर्न निकै कठिन छ । हामीले हाम्रा प्रायोजक, सहयोगी एवं शुभेच्छुक संस्थाहरूबाट पटक-पटक र आफैंभित्रबाट कहिलेकाहीँ गर्ने प्रश्न हो यति कठिन काम किन गर्नुपर्यो ? फेरि सोच्छौं, सजिलो काम त जसले पनि गर्न सक्छ नि । कठिन जिम्मेवारी सहज ढंगले गर्नु पो खेलकुद पत्रकार मञ्चको चरित्र हो त ।
यो त सोचाइको एउटा पाटो हो, तर सार भनेको खेलाडीलाई प्रेरणा र प्रोत्साहन दिन नै हो । हाम्रो नारा नै ‘अप्रिसिएटिङ अचिभमेन्ट्स, अनरिङ हिरोज’ हो । खेलाडी र खेलकर्मीको वर्षाैदेखिको त्याग, तपस्या, आँसु, रगत र पसिनाको मूल्य के ? कहीं न कहीं, कोही न कोहीबाट त उनीहरूको योगदान र मूल्यांकनको उचित कदर हुनुपर्यो नि । हामीले त्यही ‘दुस्साहस’ गरेका हौं ।
चुनौती
आजको युग प्रविधिको युग हो । हाम्रो दैनिकी नै प्रविधिको फन्कोमा घुमिरहेको अवस्थामा स्पोर्ट्स अवार्ड जस्तो भव्य समारोह आयोजना गर्नु कम चुनौतीपूर्ण पक्कै पनि छैन । प्रविधिको उच्चतम प्रयोग आजको आकर्षण हो ।
रातो कपडामा सेतो रंगले लेखिएका ब्यानरको जमाना अब रहेन । जुनसुकै समारोहमा अब ‘डिजिटल लुक्स’ खोजिन्छ । लुक्सअनुसार खर्च बढ्नु स्वाभाविक हो । तर शिथिल अर्थतन्त्र र प्रतिक्रियाविहीन बजार हाम्रो मुख्य चुनौती हो ।
नेपालको विज्ञापन बजार सोचेअनुसार बढ्न सकेको छैन । राज्यलाई अत्यधिक कर तिर्ने र खर्च गर्न सक्ने उत्पादनहरूको प्रचारप्रसारमा बन्देज छ । खेलकुदमा गरिने प्रायोजनलाई सरकारले सामाजिक उत्तरदायित्व शीर्षकबाट हटाएको छ । यसको अर्थ स्पोर्ट्स अवार्ड जस्ता कार्यक्रममा खेलाडीलाई पुरस्कार दिन गरिने प्रायोजन पनि कर्पोरेट हाउसहरूको लागि अप्रत्यक्ष लगानी बन्न पुगेको छ ।
बजारमा आर्थिक मन्दी, तरलता अभाव जस्ता समस्याले प्रायोजकहरूको रुचि घट्ने त्रास सधैं कायम छ । ठूला खेल कार्यक्रमको रेभेन्युको मुख्य हिस्सा टिकट बिक्रीबाट आउने गर्दछ । पल्सर स्पोर्ट्स अवार्डमा त्यो सम्भावना रहँदैन । यो इभेन्ट हामीले नाफाको लागि आयोजना गरेका होइनौं । त्यसैले सरकारी एवं निजी संघसंस्था र कर्पोरेट हाउसहरूले गर्ने रेस्पोन्स नैं अवार्डको चुनौती र अवसर बन्ने गर्दछ ।
नयाँ के ?
पल्सर स्पोर्ट्स अवार्डलाई खेलकुदमा मात्रै नभएर नेपालमा हुने जुनसुकै ठूला कार्यक्रममा नयाँ प्रयोग गर्ने थलोका रूपमा लिइन्छ । १९ वर्षको निरन्तर यात्रामा हामीले त्यो पहिचान बनाएका छौं । अवार्डको हरेक संस्करणमा केही न केही नयाँ प्रस्तुति वा प्रयोग हुने गर्दछ । यसपालि पनि त्यस्तै हुँदै छ । केही सरप्राइज हुने नै भयो । ‘रेड कार्पेट’ यसपालिको आकर्षण र नेपाली खेदकुदमा प्रथम प्रयोग हुनसक्छ । कान्स फिल्म फेस्टिबल, ओस्कार अवार्डमा जस्तै पल्सर स्पोर्ट्स अवार्डमा पनि यसपालि पाहुनाहरूका लागि रेड कार्पेटको व्यवस्था गरिँदै छ ।
भावी सोच
नेपाल खेलकुद पत्रकार मञ्च अविच्छिन्न उत्तराधिकारीवाला संस्था हो । यसको नेतृत्वले संस्थाको गर्विलो इतिहास र अटल प्रतिष्ठा सँगसँगै अवार्डको निरन्तरतालाई केन्द्रमा राखेको हुन्छ । समग्र नेपाली खेलजगतले स्पोर्ट्स अवार्डको स्वामित्व ग्रहण गरिसकेको अवस्थामा यसको निरन्तरतामा प्रश्न गर्ने ठाउँ छैन ।
भोलिका दिनमा अवार्ड कार्यक्रमको स्वरुप कस्तो हुन्छ भन्ने एउटा चासो पक्कै होला । खेलाडीहरूको सम्मान र हौसलामा खेलकुद पत्रकार मञ्चले कहिल्यै सम्झौता गर्ने छैन । यो अवार्ड भोलिका दिनमा अझ विशिष्ट, परिष्कृत र लोभलाग्दो समारोह बन्नेछ । देशको शिर उँचो पार्ने खेलाडी र खेलकर्मीको योगदानलाई हामी बेवास्ता गर्न सक्दैनौं ।
(लेखक नेपाल खेलकुद पत्रकार मञ्चका वरिष्ठ उपाध्यक्ष हुन् ।)
