कप्तान

महिला टिमको आगामी कप्तान एन्जिला हुन् ?

१३औं दक्षिण एसियाली खेलकुद (साग) अन्तर्गत महिला फुटबलको स्वर्ण पदक भिडन्तमा भारतसँग पराजित भएसँगै कप्तान निरु थापाले संन्यास लिइन् । यसपछि टिमको नेतृत्व गर्ने जिम्मेवारी रेनुका नगरकोटेले पाइन् । उनको कप्तानीमा नेपालले घरेलु मैदानमा आयोजित बंगलादेशविरुद्धको दुई मैत्रीपूर्ण खेल खेल्यो ।

रेनुकाकै कप्तानीमा नेपालले भदौ २१ देखि ३ असोजसम्म दशरथ रंगशालामा हुने महिला साफ च्याम्पियनसिप खेल्ने तयारी थियो । तर, त्यसअघि नै चीनमा हुने १९औं एसियाली खेलकुदको तयारीक्रममा घाइते भएपछि रेनुकाले साफ गुमाउने निश्चित भएको छ ।

कुमार थापाको प्रशिक्षणमा रहेको नेपाली टिम यतिबेला कप्तानबिहीन छ । प्रशिक्षक कुमार थापा कप्तानको विषय अहिले नै टुंगो लगाउने स्थितिमा छैनन् । हाल टिममा ३५ खेलाडीले प्रशिक्षण गरिरहेका छन् । यसबाट साफका लागि अन्तिम २३ खेलाडी छनोट हुनेछन् । सम्भवत: उनले प्रतियोगिताको पूर्वसन्ध्यामा मात्रै कप्तान सार्वजनिक गर्नेछन् ।

नेपाली फुटबलमा कप्तानी जिम्मेवारी सिनियरको आधारमा दिने प्रचलन छ । यसअघि पूर्वकप्तान अनु लामाले संन्यास लिनु र निरु टोलीमा नरहँदा रेनुका नै कप्तान थिइन् । तत्कालीन प्रशिक्षक हरि खड्काले निरुको ‘कमब्याक’ पछि उनैलाई नै कप्तान जिम्मा दिए । निरुको कप्तानीमा नेपालले पाँचौं साफ च्याम्पियनसिप विराटनगर र पोखरामा १३औं दक्षिण एसियाली खेलकुद (साग) खेलेको थियो ।

‘हाम्रोमा कप्तान सिनियरको आधारमा दिने प्रचलन छ । सो आधारमा हेर्ने हो भने कप्तानमा एन्जिला नै हुन्छिन्,’ पूर्व कप्तान निरु सुनाउँछिन् ।

हाल टोलीको सिनियर खेलाडीमा गोलरक्षक एन्जिला तुम्बापो सुब्बासँगै दीपा राई र अमृता जैसी पनि छन् । नेपाली राष्ट्रिय महिला टोलीकी पूर्व कप्तान निरु थापा सिनियरको आधारमा एन्जिलाको सम्भावना उच्च रहेको बताउँछिन् ।

‘हाम्रोमा कप्तान सिनियरको आधारमा दिने प्रचलन छ । सो आधारमा हेर्ने हो भने कप्तानमा एन्जिला नै हुन्छिन्,’ विभागीय टोली नेपाल पुलिस क्लबबाट खेल्दै आएकी निरु सुनाउँछिन् ।

पूर्वखेलाडी पेमा लामा अहिले छनोट प्रक्रियामा रहेको र अन्तिम २३ पछि नै कप्तानी सार्वजनिक गर्न ठीक हुने बताउँछिन् । ‘हामीले सिनियरकै आधारमा कप्तान दिने गरेका छौं । पक्कै पनि प्रशिक्षक (कुमार) ले २३ खेलाडी पछि नाम सार्वजनिक गर्नुहुन्छ होला,’ अखिल नेपाल फुटबल संघ (एन्फा)की केन्द्रीय सदस्य तथा महिला खेलाडी संघकी अध्यक्ष लामाले भनिन् ।

२०३० को दशकमा नेपाली महिला टोलीले पहिलो खेल दार्जिलिङ ११ विरुद्ध खेलेको थियो । तत्कालीन राजा वीरेन्द्र शाहको शुभजन्मोत्सवमा खेलिएको पहिलो खेलमा १-१ को बराबरी खेलेको नेपाली टिमले दोस्रो खेलमा २-१ को जित निकालेको थियो । नेपाली टिमले सन् १९८६ मा एएफसी महिला च्याम्पियनसिपबाट पहिलो अन्तर्राष्ट्रिय खेल सुरुआत गरेको थियो । रमा सिंहको कप्तानीमा नेपालले हङकङ, थाइल्यान्ड र इन्डोनेसियासँग खेलेको थियो ।

सन् २०१० यता भने नेपाली महिला टिमले साग र साफसहित विभिन्न प्रतियोगितामा निरन्तर खेल्दै आएको छ ।

त्यसपछि नेपाली महिला टिमको कप्तानी कमला हिराचन र मीरा चौधरीले गरेका थिए । कार्यबाहक कप्तानका रूपमा पेमा लामासमेत रहिन् । यसपछि महिला फुटबल हुन छाड्यो । सन् २०१० यता भने नेपाली महिला टिमले साग र साफसहित विभिन्न प्रतियोगितामा निरन्तर खेल्दै आएको छ ।

सन् २०१० पछि नेपाली टिमले अन्तर्राष्ट्रिय खेलकुदमा सहभागिता जनाउँदा चन्द्रा भण्डारीले कप्तानी गरिन् । यसपछि क्रमशः जमुना गुरुङ, अनु लामा, निरु थापा र रेनुका नगरकोटेले ‘आर्म ब्यान्ड’ लगाएका छन् । यसअघि भारतमा भएको ‘हिरो गोल्डकप २०१९’ को फाइनलमा म्यानमार र भारतलाई पराजित गर्दा एन्जिला कार्यबाहक कप्तान थिइन् ।