काठमाडौं । केही समयअगाडि पाकिस्तानी क्रिकेटको नेतृत्वमा रमिज राजा थिए । उनले भनेका थिए, ‘पाकिस्तानी क्रिकेट चलेको पनि भारतकै कारणले हो ।’
उनको आशय के थियो भने विश्व क्रिकेटको जति पनि आम्दानी छ, त्यो लगभग पूरा पूरा भारतमै निर्भर छ । यो हो पनि । विश्व क्रिकेटले जति कमाउँछ, त्यसको ८० प्रतिशत हिस्सा भारतकै हुन्छ । अन्तर्राष्ट्रिय क्रिकेट परिषद (आइसिसी)ले त्यसैबाट पाकिस्तान क्रिकेटलाई सघाउने हो ।
तिनै राजाले भर्खरै एउटा बहस सुरु गरेका छन् । त्यो हो, इन्डियन प्रिमियर लिग (आइपिएल) ठूलो कि पाकिस्तानी सुपर लिग (पिएसएल) ? ठूलो के अर्थमा भन्दा कुनचाहिँ फ्रेन्चाइज क्रिकेट स्तरको आधारमा । पाकिस्तानी क्रिकेटका पूर्वकप्तान तथा ओपनरसमेत रहेका राजा मान्छन्, आइपिएलमा जतिसुकै तडकभडक भएता पनि जतिबेला स्तरको कुरा हुन्छ, त्यतिबेला राम्रो भनेकै पिएसएल नै हो ।
आइपिएल आर्थिक दृष्टिकोणले विश्व खेलकुदकै सबैभन्दा धनी लिगमा पर्छ । त्यसैले यो अर्थमा पिएसएल यसको छेउछाउ पनि पुग्दैन । जहाँसम्म स्तरको आधारमा छ, त्यसमा पनि आइपिएल नै अगाडि पर्ने गर्छ ।
उनले यति के भने विवाद अनि तर्कविर्तक सुरु भइहाल्यो । ठीक यही बेला दुवै प्रतियोगिता समानान्तर चलिरहेका छन् । अनि यतिखेर भारत र पाकिस्तानबीचको राजनीतिक सम्बन्ध पनि असाध्यै चिसिएको मात्र छैन, युद्धको स्थितिसमेत छ । पहलगाममा भएको आंतककारी आक्रमणपछि यो विषम परिस्थिति उत्पन्न हो । हामीले यहाँनिर कुरा गर्न लागेको यी दुई देशबीचको कटुतालाई लिएर होइन, बरू क्रिकेट कटुताको विषय नै हो । विशेषतः पाकिस्तानी मिडिया आफ्नो देशको पिएसएल पनि कम्तीको छैन भनेर लेख्दैमा व्यस्त छ ।
पाकिस्तानी मिडियाको कामजस्तै बनेको छ । प्रत्येक खेलाडीलाई सोधिने प्रश्न हो, ‘तपाईंको विचारमा आइपिएल राम्रो कि पिएसएल ?’ पाकिस्तानमा खेलिरहेका अधिकांश खेलाडी के मान्छन् भने ठूलो त आइपिएल नै हो । उनीहरूको तर्क के छ भने आइपिएल अगाडि पिएसएल मात्र के ? अरू कुनै पनि फ्रेन्चाइज लिग आउँदैन । बाँकी सबै लिगको एउटै काम हो, आइपिएलपछि आफूमध्ये कुन दोस्रो हो भनेर प्रमाणित गर्ने ।
आइपिएल आर्थिक दृष्टिकोणले विश्व खेलकुदकै सबैभन्दा धनी लिगमा पर्छ । त्यसैले यो अर्थमा पिएसएल यसको छेउछाउ पनि पुग्दैन । जहाँसम्म स्तरको आधारमा छ, त्यसमा पनि आइपिएल नै अगाडि पर्ने गर्छ । भारतीय मिडियाको प्रश्न हुने गर्छ, कोही कसैलाई आइपिएल र पिएसएलमध्ये कुन रोज्ने हो भनेर सोध्ने हो भने उत्तर के हुने गर्छ होला ? यसको एउटै उत्तर हुने गर्छ । यो हो, आइपिएल । राजाभन्दा फरक धारणा राख्नेमा पर्छन्, अर्का पूर्वकप्तान रसिद लतिफ ।
पिएसएलका केही मालिकले के भन्न थालेका छन् भने दुवै प्रतियोगिता सँगसँगै भएर उल्टै उनीहरूलाई घाटा भयो, आइपिएललाई टक्कर दिन खोजेर राम्रो भएन ।
लतिफको विचार हो, पाकिस्तानी क्रिकेट र मिडियालाई आइपिएल र पिएसएलबीच तुलना नै किन आवश्यक हो ? ‘पाकिस्तानले खुरुक्क आफ्नो प्रतियोगितालाई राम्रो बनाए भइहाल्यो नि,’ उनको तर्क हो । अहिले पिएसएल खेलिरहेका विदेशी खेलाडीमध्ये सबैभन्दा ठूलो नाम हो, डेविड वार्नर । यी अस्ट्रेलियाली खेलाडी अहिले किन पाकिस्तानमा खेलिरहेका छन् भने आइपिएलको खेलाडी अक्सनमा उनी बिक्दै बिकेनन् । नत्र लामै समय उनले आइपिएल खेलेका थिए ।
उनीले पनि सिधै आइपिएल नै राम्रो त भनेका छैनन्, तर यस्तो तुलना नचाहिँदो हो भनेर भनेका छन् । यसबीच पिएसएलका केही मालिकले के भन्न थालेका छन् भने दुवै प्रतियोगिता सँगसँगै भएर उल्टै उनीहरूलाई घाटा भयो, आइपिएललाई टक्कर दिन खोजेर राम्रो भएन । दुवै प्रतियोगिता सँगै हुँदा एक त दर्शक कम भए भने दोस्रो राम्रा खेलाडी जति आइपिएलतिर लागे । जेहोस, आइपिएल भर्सेस पिएसएल कहिल्यै सकिने बहस होइन । यसले विश्व क्रिकेटलाई मसला दिइरहने छ ।
