काठमाडौं । भारतीय पूर्व ओपनर शिखर धवनले एकदिवसीय अन्तर्राष्ट्रिय खेलमा डेब्यु गर्दा कर्णालीका विपिन शर्मा मात्र दुई वर्षका थिए । पाकिस्तानी तीव गतिका बलर सोहेल तनवीरले पहिलो पटक राष्ट्रिय टोलीको जर्सी लगाउँदा त उनी जन्मिएका पनि थिएनन् ।
अहिले धवन, तनवीर खेलाडी करिअरको उत्तरार्धमा छन् । यही डिसेम्बरमा ४० वर्ष लाग्न लागेका दुवैले अन्तर्राष्ट्रिय क्रिकेटबाट संन्यास लिइसकेका छन् । भर्खरै १६ वर्ष पुगेका विपिन भने व्यावसायिक करिअरको पहिलो वर्षमा छन् । व्यावसायिक क्रिकेट करिअरको सुरुआती समयमै विपिनले धवन जस्ता दिग्गज खेलाडीबाट आशीर्वाद पाएका छन् ।
विपिन कर्णालीका लागि महत्त्वपूर्ण खेलाडी सावित भइरहेका छन् । साथै उनी सबैको क्रिकेटप्रेमीको नजरमा परिरहेका छन् ।
र्कीतिपुरस्थित त्रिवि क्रिकेट मैदानमा अहिले नेपाल प्रिमियर लिग (एनपिएल)को पहिलो संस्करण चलिरहेको छ । सहभागी सात फ्रेन्चाइज टोलीमध्ये लोकप्रिय टोलीमा पर्दछ कर्णाली याक्स । यही कर्णाली टोलीका दुई सहकर्मी हुन् विपिन र धवन । धवन कर्णालीका लागि मात्र नभई एनपिएलकै ठूला नाम हुन् । विपिन भने टोलीका आइकोनिक खेलाडी हुन् । दुवैको खास प्रदर्शनप्रेरित कर्णालीले प्लेअफ पुग्ने सम्भावना बलियो बनाएको छ ।
अहिले धवन टोलीमा छैनन्, स्वदेश फर्किसकेका छन् । धवन मात्र चार खेलका लागि भनेर काठमाडौं आएका थिए । धवनको प्रस्तुतिमा एनपिएलको रौनकताले थप उचाइ प्राप्त गरेको थियो । विपिनका लागि भने उनी सौभाग्य बनेर आए ।
‘टेलिभिजनमा धवन दाइको खेल हेरिरहेको हुन्थें । अहिले ब्रेकफास्ट, डिनरसँगै गर्न पाउँदै छु । ड्रेसिङ रुम सेयर गर्दै छु । ‘फेयरी अन दी टप अफ द क्रिसमस’ जस्तै महसुस गरिरहेको छु,’ धवन टोलीसँग जोडिने खबरले खुसी भएका विपिनले सुनाएका थिए, ‘म जस्तो युवा प्रतिभाका लागि यो एउटा नयाँ अनुभव हुनेछ ।’
कर्णालीले डिसेम्बर २ सोमबारका दिन पहिलो खेल खेलेको थियो । धवन तीन दिनअघि शुक्रबार राति राजधानींस्थित त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलमा अवतरण भएका थिए । कर्णालीको पहिलो खेल जनकपुर बोल्ट्सविरुद्ध थियो । विपिनले पहिलो पटक धवनको खेल प्रत्यक्ष रूपमा हेरे । सँगै खेल्न भने पाएनन् । किनभने, विपिनलाई जनकपुरविरुद्ध मुख्य प्रशिक्षक ज्ञानेन्द्र मल्लले सुरुआती-११ मा राखेका थिएनन् । दोस्रो खेल काठमाडौं गुर्खाजविरुद्ध थियो, त्यसमा भने विपिनले खेल्न पाए । यो यस्तो खेल रह्यो जहाँ बायाँहाते स्पिनर विपिन कर्णालीका लागि सबैभन्दा सफल बलर रहे भने धवन सबैभन्दा धेरै रन हान्ने ब्याटर बने । धवनले ५१ बलमा ७१ रनको अविजित इनिङ खेल्दा विपिनले ४ ओभरमा मात्र १८ रन खर्चिँदै एक विकेट लिए । विपिनले काठमाडौंका ओपनर माइकल लेभिटलाई नन्दन यादवबाट क्याच गराएका थिए । दुर्भाग्यवश, काठमाडौंले तीन बल बाँकी छँदा कर्णालीले दिएको लक्ष्य पूरा गर्यो । विपिनको डेब्यू हारका कारण सुखद रहन सकेन ।
ट्यालेन्ट हन्टबाट छानिएका विपिन एनपिएलको अवसर सदुपयोग गर्न पूर्ण रूपमा तयार देखिन्थे । मुख्य कुरा उनी बन्द प्रशिक्षणमा रमाइरहेका थिए । सुर्खेतबाट काठमाडौं आउँदै गर्दा उनले सोच बनाइसकेका थिए, चारैतिरबाट ज्ञान बटुल्ने अनि पाएको एक्सपोजर जबरजस्त सदुपयोग गर्ने
चितवनविरुद्ध विपिनले दोस्रो खेल खेले । यसपालि पनि कर्णालीलाई विपिनको म्याजिक आवश्यक पर्यो । विपिनले चितवनविरुद्ध चार ओभरमा २१ रन खर्चिँदै ३ विकेट लिए । नामिबियन लोफ्टी इटन, घरेलु खेलाडी अमरसिंह राउटेलासँगै विपिनले तनवीरलाई आफ्नो बलिङ म्याजिकको सिकार बनाए । कर्णालीले एनपिएलमा आफ्नो पहिलो जित दर्ता गरायो । विपिन दोस्रो खेलमै प्लेयर अफ दी म्याच चुनिए । फ्रेन्चाइज क्रिकेटमा प्लेयर अफ दी म्याच पाउने अहिलेसम्मकै कान्छा खेलाडी बन्दै उनी क्रिकेट समर्थकबीच छाप छोड्न सफल भए ।
चितवनको खेलपछि कर्णालीले थप दुई खेल खेल्यो । विराटनगरविरुद्ध विपिनले २ विकेट लिए । पोखराविरुद्ध उनको नाममा एक विकेट रह्यो । उनी यतिसम्म भाग्यमानी साबित भएका छन् कि न्युजिल्यान्डका पूर्वओपनर मार्टिन गप्टिललाई उनले पेभेलियनको बाटो देखाउने मौका पाए । ३८ वर्षीय गप्टिलले विपिन एक वर्षको हुँदा अन्तर्राष्ट्रिय क्रिकेटमा डेब्यु गरेका थिए । विराटनगरविरुद्ध विपिनले ओपनरद्वय लोकेश बम र गप्टिलको विकेट लिएका थिए । यो धवन र विपिनले खेलेको दोस्रो तथा अन्तिम खेल रह्यो ।
पोखराविरुद्ध विपिनले ओपनर आन्द्रेस गौसको विकेट हात पारे । गौस तिनै खेलाडी हुन् जसले अघिल्लो खेलमा शतक प्रहार गरेका थिए । शुक्रबार लुम्बिनीविरुद्धको खेल पनि विपीनका लागि खास रह्यो । कर्णालीले लुम्बिनीमाथि पाँच रनको रोमाञ्चक जित निकाल्दा विपीनले अस्ट्रेलियन अलराउन्डर बेन कटिङको विकेट लिए । कटिङ उनै खेलाडी हुन् जसले २०१६ मा सनराइजर्स हैदरावादबाट आइपिएल जितेका थिए । फाइनलमा रोयल च्यालेन्जर्स बैंगलोरविरुद्ध ३९ रनको अविजित पारी खेलेका कटिङ प्लेयर अफ दि म्याच पनि चुनिएका थिए ।
यसरी महँगो विकेट लिइरहेका विपिन कर्णालीका लागि महत्त्वपूर्ण खेलाडी सावित भइरहेका छन् । साथै उनी सबैको क्रिकेटप्रेमीको नजरमा परिरहेका छन् ।
अपरिपक्व खेलाडीले यसरी तनवीर, गप्टिल र गौस जस्ता खेलाडीको विकेट निकाल्नु सानो कुरा होइन । यसका लागि प्रतिभा मात्रै भएर पुग्दैन । खेलाडीको मानसिकताले पनि ठूलो अर्थ राख्छ । विपिनको हकमा उनी मानसिक रूपमा पनि तिनै खेलाडीविरुद्ध बलिङ गर्न आत्मविश्वासी देखिन्थे । विकेट पनि यही कारण निस्केको हो । उनी यसका लागि प्रतियोगिताअघि नै तयारी अवस्थामा थिए ।
विपिन भन्थे, ‘सबै खेलाडीमा प्रतिभा भरिएको हुन्छ । हामी व्यावसायिक खेलाडी हौं । सबैको छुट्टै कौशलता छ । फरक यत्ति हो कि जसको माइन्डसेट बलियो छ, त्यसले विकेट लिन सक्छ । मैले कर्णालीको क्याम्पमा बसिरहँदा यही कुरा सिकिरहेको छु ।’
ट्यालेन्ट हन्टबाट छानिएका विपिन एनपिएलको अवसर सदुपयोग गर्न पूर्ण रूपमा तयार देखिन्थे । मुख्य कुरा उनी बन्द प्रशिक्षणमा रमाइरहेका थिए । सुर्खेतबाट काठमाडौं आउँदै गर्दा उनले सोच बनाइसकेका थिए, चारैतिरबाट ज्ञान बटुल्ने अनि पाएको एक्सपोजर जबरजस्त सदुपयोग गर्ने ।‘एनपिएलको पहिलो संस्करणमै कर्णालीमा आबद्ध हुन पाउनु मेरा लागि एकदमै ठूलो कुरा हो । खुसी लागिरहेको छ, यति सानो उमेरमै यस्तो अवसर पाएको छु । यसले मेरो करिअरलाई थप उचाइमा लान सहयोग पुर्याउने छ,’ विपिनले खेलाडी डटकमसँग भने, ‘मैले सोमपाल दाइ, देव दाइहरुलाई टिभीमा देखिरहेको हुन्छु । आज सँगै खेल्न पाइरहेको छु । दिन प्रतिदिन मोटिभेट भइरहेको छु । कन्फिडेन्ट बढिरहेको छ ।’
एनपिएलको उद्देश्य क्रिकेटमा व्यावसायिकता निम्त्याउने मात्र होइन, युवा प्रतिभाको खोज गर्ने पनि हो । जुन एनपिएलले प्राप्त गरेको छ, विपिन जस्ता खेलाडीको उदयसँगै ।
विपिनले एक महिनाअघि विराटनगरमा सम्पन्न नरेश श्रेष्ठ मेमोरियल यु–१९ पुरुष राष्ट्रिय क्रिकेट प्रतियोगितामा कर्णालीको प्रतिनिधित्व गरेका थिए । नेपाली राष्ट्रिय टोलीका पूर्वखेलाडी शक्ति गौचन विपिनका मनपर्ने खेलाडी हुन् । अहिलेको कर्णाली टोलीमा भने उनलाई भुवन कार्कीको खेल राम्रो लाग्छ । भुवन र शक्ति दुवै बायाँहाते स्पिनर हुन् । ३० वर्षीय भुवन अनुभवी खेलाडी हुन् । भुवनले सुरुआती दुई खेल खेलेका छन् । सुरुआती रोजाइमा उनलाई पछिल्ला खेलमा विपिनले नै प्रतिस्थापन गर्दै आएका छन् ।
‘विपिनसँग एकदमै धेरै क्षमता छ । आगामी दिनमा विपिनले अझै राम्रो प्रदर्शन गर्न सक्छन्,’ चितवनविरुद्ध विपिनको बलिङलाई लिएर टोलीका ब्याटिङ अलराउन्डर जिसन मक्सुदले पत्रकार सम्मेलनमा भने ।
क्रिकेटका लागि विपिन कतिसम्म क्रेजी छन् भने उनले आफ्नो कर्णाली याक्सको यात्रालाई नोटबुकमा कैद गरिरहेका छन् । पहिलो दिन, दोस्रो दिन भनेर । उनले बन्द प्रशिक्षणबाट सिकेका कुराहरू नोटबुकमा टिपिरहेका छन् । यो नोटबुकले भोलि गएर आफ्नो करिअरमा काम लाग्ने विश्वास छ । उनी आफूमात्र होइन, आफ्ना ठाउँका साथीहरुलाई पनि आफूले सिकेका ज्ञान बाँड्न चाहन्छन् । उनी भन्छन्, ‘सुर्खेत गएर सँगै खेल्ने साथीभाइ र दाइहलाई यो नोटबुक देखाउँछु । एनपिएल सकिएपछि घरमा गएर यो नोटबुकका पानाहरु पल्टाउने छु । सबैलाई मैले सिकेका कुराहरू सेयर गर्छु ।’
एनपिएलको उद्देश्य क्रिकेटमा व्यावसायिकता निम्त्याउने मात्र होइन, युवा प्रतिभाको खोज गर्ने पनि हो । जुन एनपिएलले प्राप्त गरेको छ, विपिन जस्ता खेलाडीको उदयसँगै ।
